Azərbaycan Milli Ensiklopediyası
V CİLD (BRYÁNKA - ÇƏRMƏDİL NEKROPOLU)
    CİNS

    ЪИНС (лат. эенус, гядим йун. γένος), 1) систематикада – биоложи систематикада иерархик тяснифатын ясас категорийаларындан бири, фясилядян вя трибадан ашаьыда вя нювдян йухарыда йерляшир. Мяс., бостан аь кяпянякляри ъинси (Пиерис) аь кяпянякляр фясилясинин (Пиеридае) ъинсляриндян биридир. Юз нювбясиндя бостан аь кяпянякляри (Пиерис) нювлярдян ибарятдир; аь кялям кяпяняйи (Пиерис брассиъае) дя бунлардан биридир.
    Тяркибиндяки нювлярин мигдарына эюря Ъ. политип (чохлу нювляри олан), олиготип (нювляринин сайы аз олан) вя монотип (бир нювц олан) ола биляр. Ъ.-ин елми ады униноминалдыр, йяни бир сюздян ибарятдир. Биоложи номенклатура кодексляри бу сюзцн латын формасында, йяни латын ялифбасы щярфляри иля йазылмасыны вя латын грамматикасы гайдаларына табе олмаьы тяляб едир. Ъ.-ин ады исим кими тяк щалда бюйцк щярфля йазылмалыдыр. Диэяр мящдудиййят йохдур, буна эюря дя Ъ.-ин ады классик латын дилиндян эютцрцлмцш сюз кими (мяс., тцлкц ъинсинин ады-Вулпес), еляъя дя щяр щансы дилин (чох вахт гядим йунан) латынлашдырылмыш сюзц ола биляр. Чох вахт ъинсин ады фамилийа вя йахуд аддан ямяля эялян сюз олур (мяс., чичякли биткиляр ъинсинин ады Линнаеа Карл Линнейин фамилийаларынын вариантларындан (Линнаеус) биридир. Ъ. адынын ясасындан фясиля груплары таксонларынын ады (трибалар, фясиляляр вя онлардан тюрянян ранглар) ямяля эялир. Ъ. адларынын ямяля эялмяси вя тятбиги гайдалары ботаника вя зоолоэийа номенклатураларынын бейнялхалг кодексляриндян, бактерийаларын вя вирусларын буна охшар номенклатура кодексляриндян йазылмыш гайдаларла мцяййян олунур. Кодексляр тарихян йаранмышдыр вя тяснифат щаггында мцасир анлайышлары якс етдирмир. Мяс., щазырда эюбяляклярин вя шибйялярин Биткиляр таксонуна дахил олмамасына бахмайараг, онларын адлары ботаника номенклатурасы кодекси иля тянзимлянир. 2) Щейвандарлыгда ейни бир нювдян олан, ейни мяншяли, нясля ютцрцлян охшар екстерйер-конститусийа вя тясяррцфат яламятляриня малик, щямчинин щяйат шяраитиня охшар тялябляри олан к.т. щейванларынын (гарамал, гойун, ат, донуз вя б.) дайаныглы групу. Ъ.-я, адятян, чохлу сайда щейван дахил олур, чцнки йалныз бу щалда Ъ. дахилиндя онун сонракы мцкялляшмясиня истигамятлянмиш йарадыъы сечмя апармаг мцмкцндцр. Ъ. нясилъя ейни олмайан фярдлярдян тяшкил олунур, лакин онун тяркибиндя олан эенетик ъящятдян мцхтялиф типляр би системя эятирилмишдир вя буна эюря дя Ъ. щейванларын йетишдирилмяси заманы эенетик йарадыъылыьа имкан верян мцряккяб гурулуша  маликдир.

Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (Azərbaycan dilində)
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2007
ISBN: 978-9952-441-01-7
Səhifələrin sayı: 881
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, I CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2009
ISBN: 978-9952-441-02-4
Səhifələrin sayı: 608
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, II CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2010
ISBN: 978-9952-441-05-5
Səhifələrin sayı: 604
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, III CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2011
ISBN: 978-9952-441-07-9
Səhifələrin sayı: 604
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (rus dilində)
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2012
ISBN: 978-9952-441-01-7
Səhifələrin sayı: 881
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, IV CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2013
ISBN: 978-9952-441-03-1
Səhifələrin sayı: 608
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, V CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2014
ISBN: 978-9952-441-10-9
Səhifələrin sayı: 592
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, VI CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili 2015
ISBN: 978-9952-441-11-6
Səhifələrin sayı: 608
BRYÁNKA – ÇƏRMƏDİL NEKROPOLU
    CİNS

    ЪИНС (лат. эенус, гядим йун. γένος), 1) систематикада – биоложи систематикада иерархик тяснифатын ясас категорийаларындан бири, фясилядян вя трибадан ашаьыда вя нювдян йухарыда йерляшир. Мяс., бостан аь кяпянякляри ъинси (Пиерис) аь кяпянякляр фясилясинин (Пиеридае) ъинсляриндян биридир. Юз нювбясиндя бостан аь кяпянякляри (Пиерис) нювлярдян ибарятдир; аь кялям кяпяняйи (Пиерис брассиъае) дя бунлардан биридир.
    Тяркибиндяки нювлярин мигдарына эюря Ъ. политип (чохлу нювляри олан), олиготип (нювляринин сайы аз олан) вя монотип (бир нювц олан) ола биляр. Ъ.-ин елми ады униноминалдыр, йяни бир сюздян ибарятдир. Биоложи номенклатура кодексляри бу сюзцн латын формасында, йяни латын ялифбасы щярфляри иля йазылмасыны вя латын грамматикасы гайдаларына табе олмаьы тяляб едир. Ъ.-ин ады исим кими тяк щалда бюйцк щярфля йазылмалыдыр. Диэяр мящдудиййят йохдур, буна эюря дя Ъ.-ин ады классик латын дилиндян эютцрцлмцш сюз кими (мяс., тцлкц ъинсинин ады-Вулпес), еляъя дя щяр щансы дилин (чох вахт гядим йунан) латынлашдырылмыш сюзц ола биляр. Чох вахт ъинсин ады фамилийа вя йахуд аддан ямяля эялян сюз олур (мяс., чичякли биткиляр ъинсинин ады Линнаеа Карл Линнейин фамилийаларынын вариантларындан (Линнаеус) биридир. Ъ. адынын ясасындан фясиля груплары таксонларынын ады (трибалар, фясиляляр вя онлардан тюрянян ранглар) ямяля эялир. Ъ. адларынын ямяля эялмяси вя тятбиги гайдалары ботаника вя зоолоэийа номенклатураларынын бейнялхалг кодексляриндян, бактерийаларын вя вирусларын буна охшар номенклатура кодексляриндян йазылмыш гайдаларла мцяййян олунур. Кодексляр тарихян йаранмышдыр вя тяснифат щаггында мцасир анлайышлары якс етдирмир. Мяс., щазырда эюбяляклярин вя шибйялярин Биткиляр таксонуна дахил олмамасына бахмайараг, онларын адлары ботаника номенклатурасы кодекси иля тянзимлянир. 2) Щейвандарлыгда ейни бир нювдян олан, ейни мяншяли, нясля ютцрцлян охшар екстерйер-конститусийа вя тясяррцфат яламятляриня малик, щямчинин щяйат шяраитиня охшар тялябляри олан к.т. щейванларынын (гарамал, гойун, ат, донуз вя б.) дайаныглы групу. Ъ.-я, адятян, чохлу сайда щейван дахил олур, чцнки йалныз бу щалда Ъ. дахилиндя онун сонракы мцкялляшмясиня истигамятлянмиш йарадыъы сечмя апармаг мцмкцндцр. Ъ. нясилъя ейни олмайан фярдлярдян тяшкил олунур, лакин онун тяркибиндя олан эенетик ъящятдян мцхтялиф типляр би системя эятирилмишдир вя буна эюря дя Ъ. щейванларын йетишдирилмяси заманы эенетик йарадыъылыьа имкан верян мцряккяб гурулуша  маликдир.

    CİNS

    ЪИНС (лат. эенус, гядим йун. γένος), 1) систематикада – биоложи систематикада иерархик тяснифатын ясас категорийаларындан бири, фясилядян вя трибадан ашаьыда вя нювдян йухарыда йерляшир. Мяс., бостан аь кяпянякляри ъинси (Пиерис) аь кяпянякляр фясилясинин (Пиеридае) ъинсляриндян биридир. Юз нювбясиндя бостан аь кяпянякляри (Пиерис) нювлярдян ибарятдир; аь кялям кяпяняйи (Пиерис брассиъае) дя бунлардан биридир.
    Тяркибиндяки нювлярин мигдарына эюря Ъ. политип (чохлу нювляри олан), олиготип (нювляринин сайы аз олан) вя монотип (бир нювц олан) ола биляр. Ъ.-ин елми ады униноминалдыр, йяни бир сюздян ибарятдир. Биоложи номенклатура кодексляри бу сюзцн латын формасында, йяни латын ялифбасы щярфляри иля йазылмасыны вя латын грамматикасы гайдаларына табе олмаьы тяляб едир. Ъ.-ин ады исим кими тяк щалда бюйцк щярфля йазылмалыдыр. Диэяр мящдудиййят йохдур, буна эюря дя Ъ.-ин ады классик латын дилиндян эютцрцлмцш сюз кими (мяс., тцлкц ъинсинин ады-Вулпес), еляъя дя щяр щансы дилин (чох вахт гядим йунан) латынлашдырылмыш сюзц ола биляр. Чох вахт ъинсин ады фамилийа вя йахуд аддан ямяля эялян сюз олур (мяс., чичякли биткиляр ъинсинин ады Линнаеа Карл Линнейин фамилийаларынын вариантларындан (Линнаеус) биридир. Ъ. адынын ясасындан фясиля груплары таксонларынын ады (трибалар, фясиляляр вя онлардан тюрянян ранглар) ямяля эялир. Ъ. адларынын ямяля эялмяси вя тятбиги гайдалары ботаника вя зоолоэийа номенклатураларынын бейнялхалг кодексляриндян, бактерийаларын вя вирусларын буна охшар номенклатура кодексляриндян йазылмыш гайдаларла мцяййян олунур. Кодексляр тарихян йаранмышдыр вя тяснифат щаггында мцасир анлайышлары якс етдирмир. Мяс., щазырда эюбяляклярин вя шибйялярин Биткиляр таксонуна дахил олмамасына бахмайараг, онларын адлары ботаника номенклатурасы кодекси иля тянзимлянир. 2) Щейвандарлыгда ейни бир нювдян олан, ейни мяншяли, нясля ютцрцлян охшар екстерйер-конститусийа вя тясяррцфат яламятляриня малик, щямчинин щяйат шяраитиня охшар тялябляри олан к.т. щейванларынын (гарамал, гойун, ат, донуз вя б.) дайаныглы групу. Ъ.-я, адятян, чохлу сайда щейван дахил олур, чцнки йалныз бу щалда Ъ. дахилиндя онун сонракы мцкялляшмясиня истигамятлянмиш йарадыъы сечмя апармаг мцмкцндцр. Ъ. нясилъя ейни олмайан фярдлярдян тяшкил олунур, лакин онун тяркибиндя олан эенетик ъящятдян мцхтялиф типляр би системя эятирилмишдир вя буна эюря дя Ъ. щейванларын йетишдирилмяси заманы эенетик йарадыъылыьа имкан верян мцряккяб гурулуша  маликдир.