Azərbaycan Milli Ensiklopediyası
V CİLD (BRYÁNKA - ÇƏRMƏDİL NEKROPOLU)
    CİVA

    ЪИВА (санскритъя жīва – ъанлы) – щинд динифялсяфи янянясиндя ъанлы варлыг, ъан. Дцнйа шцурунун – Бращманын субйектив аспекти кими чыхыш едян атмандан фяргли олараг, Ъ. илк нювбядя айрыъа фярди ъандыр. Ъайнизмдя Ъ. анлайышы цч категорийалы ъанлы мяхлуглары ящатя едир: 1) камилляшмиш азадолунмуш ъанлар (сиддща); 2) сан-сара иля ялагяли олан ъанлар (баддща) – ламисяйя малик биткилярдян тутмуш инсанлара, шейтанлара вя аллащларадяк; 3) ъящянням сакинляри (наракийа). Бцтцн Ъ.-лар тябияти етибариля ябяди вя щяр шейи биляндир, лакин материйанын (карма) ахыны сябябиндян онлар сансарайа баьлы олур. Ортодоксал ъяряйанлар арасында Ъ. щаггында тясяввцрляр илк нювбядя веданта мяктябляриндя ишляниб щазырланырды. Мащиййятъя атманла ейниййят тяшкил едян Ъ. адвайта-ведантада наданлыг цзцндян мцвяггяти ъисмани вя психи хцсусиййятляри юзцня аид едир, бу сябябдян онун фярдилийи иллцзордур. Вишишта-адвайтада Ъ. али Бращманын юз фярдилийини горуйан парчасы вя ейни заманда атрибутудур.

Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (Azərbaycan dilində)
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2007
ISBN: 978-9952-441-01-7
Səhifələrin sayı: 881
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, I CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2009
ISBN: 978-9952-441-02-4
Səhifələrin sayı: 608
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, II CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2010
ISBN: 978-9952-441-05-5
Səhifələrin sayı: 604
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, III CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2011
ISBN: 978-9952-441-07-9
Səhifələrin sayı: 604
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (rus dilində)
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2012
ISBN: 978-9952-441-01-7
Səhifələrin sayı: 881
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, IV CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2013
ISBN: 978-9952-441-03-1
Səhifələrin sayı: 608
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, V CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2014
ISBN: 978-9952-441-10-9
Səhifələrin sayı: 592
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, VI CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili 2015
ISBN: 978-9952-441-11-6
Səhifələrin sayı: 608
BRYÁNKA – ÇƏRMƏDİL NEKROPOLU
    CİVA

    ЪИВА (санскритъя жīва – ъанлы) – щинд динифялсяфи янянясиндя ъанлы варлыг, ъан. Дцнйа шцурунун – Бращманын субйектив аспекти кими чыхыш едян атмандан фяргли олараг, Ъ. илк нювбядя айрыъа фярди ъандыр. Ъайнизмдя Ъ. анлайышы цч категорийалы ъанлы мяхлуглары ящатя едир: 1) камилляшмиш азадолунмуш ъанлар (сиддща); 2) сан-сара иля ялагяли олан ъанлар (баддща) – ламисяйя малик биткилярдян тутмуш инсанлара, шейтанлара вя аллащларадяк; 3) ъящянням сакинляри (наракийа). Бцтцн Ъ.-лар тябияти етибариля ябяди вя щяр шейи биляндир, лакин материйанын (карма) ахыны сябябиндян онлар сансарайа баьлы олур. Ортодоксал ъяряйанлар арасында Ъ. щаггында тясяввцрляр илк нювбядя веданта мяктябляриндя ишляниб щазырланырды. Мащиййятъя атманла ейниййят тяшкил едян Ъ. адвайта-ведантада наданлыг цзцндян мцвяггяти ъисмани вя психи хцсусиййятляри юзцня аид едир, бу сябябдян онун фярдилийи иллцзордур. Вишишта-адвайтада Ъ. али Бращманын юз фярдилийини горуйан парчасы вя ейни заманда атрибутудур.

    CİVA

    ЪИВА (санскритъя жīва – ъанлы) – щинд динифялсяфи янянясиндя ъанлы варлыг, ъан. Дцнйа шцурунун – Бращманын субйектив аспекти кими чыхыш едян атмандан фяргли олараг, Ъ. илк нювбядя айрыъа фярди ъандыр. Ъайнизмдя Ъ. анлайышы цч категорийалы ъанлы мяхлуглары ящатя едир: 1) камилляшмиш азадолунмуш ъанлар (сиддща); 2) сан-сара иля ялагяли олан ъанлар (баддща) – ламисяйя малик биткилярдян тутмуш инсанлара, шейтанлара вя аллащларадяк; 3) ъящянням сакинляри (наракийа). Бцтцн Ъ.-лар тябияти етибариля ябяди вя щяр шейи биляндир, лакин материйанын (карма) ахыны сябябиндян онлар сансарайа баьлы олур. Ортодоксал ъяряйанлар арасында Ъ. щаггында тясяввцрляр илк нювбядя веданта мяктябляриндя ишляниб щазырланырды. Мащиййятъя атманла ейниййят тяшкил едян Ъ. адвайта-ведантада наданлыг цзцндян мцвяггяти ъисмани вя психи хцсусиййятляри юзцня аид едир, бу сябябдян онун фярдилийи иллцзордур. Вишишта-адвайтада Ъ. али Бращманын юз фярдилийини горуйан парчасы вя ейни заманда атрибутудур.