Azərbaycan Milli Ensiklopediyası
V CİLD (BRYÁNKA - ÇƏRMƏDİL NEKROPOLU)
    ÇAQIL DAŞI

    ÇAQIL DAŞI – iriqırıntılı çaqıllardan ibarət çökmə süxur. Çaqıllararası boşluqlar xırda qırıntılı materialla (qum, alevrit və s.) dolmuş və yaxud boş olur. Üstünlük təşkil edən ölçülərindən asılı olaraq xırda (1– 2,5 sm), orta (2,5–5 sm) və iri (5–10 sm) dənəli Ç.d. ayırırlar. Petroqrafik tərkibinə görə polimikt (müxtəlif tərkibli çaqıllardan), oliqomikt (2–3 süxurun çaqıllarından) və monomikt (bircinsli çaqıllardan) olur. Ç.d.-ları dağ çaylarının yataqlarında, nadir hallarda düzənlik çaylarında və fırtınalı açıq dəniz sahillərində (Ç.d.-lı plyajlar) yaranır. Çaqılların petroqrafik tərkibinin analizi aşınmış dağları, dağılmış vulkanları, onların gətirilmə mənbələrini bərpa etməyə və kəsilişlərin strtiqrafik müqayisəsinə imkan yaradır. Tikinti materialı (xüsusilə yol tikintisində) və beton doldurucusu kimi işlədilir; nadir hallarda qızıllı olur. Sementləşmiş Ç.d. konqlomerat adlanır.

     

Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (Azərbaycan dilində)
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2007
ISBN: 978-9952-441-01-7
Səhifələrin sayı: 881
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, I CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2009
ISBN: 978-9952-441-02-4
Səhifələrin sayı: 608
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, II CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2010
ISBN: 978-9952-441-05-5
Səhifələrin sayı: 604
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, III CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2011
ISBN: 978-9952-441-07-9
Səhifələrin sayı: 604
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (rus dilində)
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2012
ISBN: 978-9952-441-01-7
Səhifələrin sayı: 881
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, IV CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2013
ISBN: 978-9952-441-03-1
Səhifələrin sayı: 608
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, V CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2014
ISBN: 978-9952-441-10-9
Səhifələrin sayı: 592
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, VI CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili 2015
ISBN: 978-9952-441-11-6
Səhifələrin sayı: 608
BRYÁNKA – ÇƏRMƏDİL NEKROPOLU
    ÇAQIL DAŞI

    ÇAQIL DAŞI – iriqırıntılı çaqıllardan ibarət çökmə süxur. Çaqıllararası boşluqlar xırda qırıntılı materialla (qum, alevrit və s.) dolmuş və yaxud boş olur. Üstünlük təşkil edən ölçülərindən asılı olaraq xırda (1– 2,5 sm), orta (2,5–5 sm) və iri (5–10 sm) dənəli Ç.d. ayırırlar. Petroqrafik tərkibinə görə polimikt (müxtəlif tərkibli çaqıllardan), oliqomikt (2–3 süxurun çaqıllarından) və monomikt (bircinsli çaqıllardan) olur. Ç.d.-ları dağ çaylarının yataqlarında, nadir hallarda düzənlik çaylarında və fırtınalı açıq dəniz sahillərində (Ç.d.-lı plyajlar) yaranır. Çaqılların petroqrafik tərkibinin analizi aşınmış dağları, dağılmış vulkanları, onların gətirilmə mənbələrini bərpa etməyə və kəsilişlərin strtiqrafik müqayisəsinə imkan yaradır. Tikinti materialı (xüsusilə yol tikintisində) və beton doldurucusu kimi işlədilir; nadir hallarda qızıllı olur. Sementləşmiş Ç.d. konqlomerat adlanır.

     

    ÇAQIL DAŞI

    ÇAQIL DAŞI – iriqırıntılı çaqıllardan ibarət çökmə süxur. Çaqıllararası boşluqlar xırda qırıntılı materialla (qum, alevrit və s.) dolmuş və yaxud boş olur. Üstünlük təşkil edən ölçülərindən asılı olaraq xırda (1– 2,5 sm), orta (2,5–5 sm) və iri (5–10 sm) dənəli Ç.d. ayırırlar. Petroqrafik tərkibinə görə polimikt (müxtəlif tərkibli çaqıllardan), oliqomikt (2–3 süxurun çaqıllarından) və monomikt (bircinsli çaqıllardan) olur. Ç.d.-ları dağ çaylarının yataqlarında, nadir hallarda düzənlik çaylarında və fırtınalı açıq dəniz sahillərində (Ç.d.-lı plyajlar) yaranır. Çaqılların petroqrafik tərkibinin analizi aşınmış dağları, dağılmış vulkanları, onların gətirilmə mənbələrini bərpa etməyə və kəsilişlərin strtiqrafik müqayisəsinə imkan yaradır. Tikinti materialı (xüsusilə yol tikintisində) və beton doldurucusu kimi işlədilir; nadir hallarda qızıllı olur. Sementləşmiş Ç.d. konqlomerat adlanır.