Azərbaycan Milli Ensiklopediyası
VI CİLD (ÇİNÁB, Çenab - DƏMİRÇİYEVA)
    ÇİYƏLƏK GƏNƏSİ

    ЧИЙЯЛЯК ЭЯНЯСИ [Стенеотарсонемус (Тарсонемус) паллидус Банкс] – мцхтялифъайнаглылар фясилясиндян буьумайаглы щейван нювц. Дишисинин бядяни ийшякиллидир, яввялъя сулу-аь, сонра сарымтыл, парлаг олур; уз. 0,2–0,24 мм-дир. Назик айагларын дюрдцнъц (арха) ъцтцндя ъайнаглар явязиня щярясиндя 2 гылъыг вар. Йумуртавары еркякляр дишилярдян 1,5 дяфя кичикдир, арха айаглары енли маша формасындадыр. Сцрфяляри аь, гырышыг, 3 ъцт айаьы вар. Йумурталары хырда, овал-йумру, шцшяйяохшардыр. Ч.э. баь чийяляйинин ян тящлцкяли зярярвериъисидир; оранжерейа вя истиханаларда бир сыра чичяк биткилярини (глоксинийа, даьноврузу вя с.) зядяляйир. Авропа вя Шимали Американын демяк олар ки, бцтцн юлкяляриндя йайылмышдыр. Дишиляри биткинин ясасында йарпагалтлыгларынын алтында гышлайыр. Еркян йазда чийяляк бюйцмяйя башлайанда йумурта гойур. Дишиси 25 эцнядяк йашайыр вя ъаван йарпагларын цзяриндя 90-адяк йумурта гойур. 5–20 эцндян сонра доьулан сцрфяляр йарпаг ширяси иля гидаланыр (3–17 эцн), динълик дюврцндян сонра (1–9 эцн) йа диши, йа да еркяк фярдя чеврилир. Еркяклярин сайы аздыр. Ч.э. партеноэенез йолу иля чохала билир. Мювсцм ярзиндя бир нечя нясил верир. Ч.э. ъаван ачылмамыш йарпаглардан ширяни сорараг онларын инкишафыны дайандырыр, деформасийасына вя йа мящвиня сябяб олур; мящсул 50–70% азалыр.

    Мцбаризя тядбирляри: ана тинэликдя беъярилян саьлам шитиллярдян истифадя етмяк, шитилляри кимйяви вя йа термики йолла зярярсизляшдирмяк.

Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (Azərbaycan dilində)
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2007
ISBN: 978-9952-441-01-7
Səhifələrin sayı: 881
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, I CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2009
ISBN: 978-9952-441-02-4
Səhifələrin sayı: 608
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, II CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2010
ISBN: 978-9952-441-05-5
Səhifələrin sayı: 604
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, III CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2011
ISBN: 978-9952-441-07-9
Səhifələrin sayı: 604
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (rus dilində)
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2012
ISBN: 978-9952-441-01-7
Səhifələrin sayı: 881
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, IV CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2013
ISBN: 978-9952-441-03-1
Səhifələrin sayı: 608
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, V CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2014
ISBN: 978-9952-441-10-9
Səhifələrin sayı: 592
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, VI CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili 2015
ISBN: 978-9952-441-11-6
Səhifələrin sayı: 608
ÇİNÁB, Çenab – DƏMİRÇİYEVA
    ÇİYƏLƏK GƏNƏSİ

    ЧИЙЯЛЯК ЭЯНЯСИ [Стенеотарсонемус (Тарсонемус) паллидус Банкс] – мцхтялифъайнаглылар фясилясиндян буьумайаглы щейван нювц. Дишисинин бядяни ийшякиллидир, яввялъя сулу-аь, сонра сарымтыл, парлаг олур; уз. 0,2–0,24 мм-дир. Назик айагларын дюрдцнъц (арха) ъцтцндя ъайнаглар явязиня щярясиндя 2 гылъыг вар. Йумуртавары еркякляр дишилярдян 1,5 дяфя кичикдир, арха айаглары енли маша формасындадыр. Сцрфяляри аь, гырышыг, 3 ъцт айаьы вар. Йумурталары хырда, овал-йумру, шцшяйяохшардыр. Ч.э. баь чийяляйинин ян тящлцкяли зярярвериъисидир; оранжерейа вя истиханаларда бир сыра чичяк биткилярини (глоксинийа, даьноврузу вя с.) зядяляйир. Авропа вя Шимали Американын демяк олар ки, бцтцн юлкяляриндя йайылмышдыр. Дишиляри биткинин ясасында йарпагалтлыгларынын алтында гышлайыр. Еркян йазда чийяляк бюйцмяйя башлайанда йумурта гойур. Дишиси 25 эцнядяк йашайыр вя ъаван йарпагларын цзяриндя 90-адяк йумурта гойур. 5–20 эцндян сонра доьулан сцрфяляр йарпаг ширяси иля гидаланыр (3–17 эцн), динълик дюврцндян сонра (1–9 эцн) йа диши, йа да еркяк фярдя чеврилир. Еркяклярин сайы аздыр. Ч.э. партеноэенез йолу иля чохала билир. Мювсцм ярзиндя бир нечя нясил верир. Ч.э. ъаван ачылмамыш йарпаглардан ширяни сорараг онларын инкишафыны дайандырыр, деформасийасына вя йа мящвиня сябяб олур; мящсул 50–70% азалыр.

    Мцбаризя тядбирляри: ана тинэликдя беъярилян саьлам шитиллярдян истифадя етмяк, шитилляри кимйяви вя йа термики йолла зярярсизляшдирмяк.

    ÇİYƏLƏK GƏNƏSİ

    ЧИЙЯЛЯК ЭЯНЯСИ [Стенеотарсонемус (Тарсонемус) паллидус Банкс] – мцхтялифъайнаглылар фясилясиндян буьумайаглы щейван нювц. Дишисинин бядяни ийшякиллидир, яввялъя сулу-аь, сонра сарымтыл, парлаг олур; уз. 0,2–0,24 мм-дир. Назик айагларын дюрдцнъц (арха) ъцтцндя ъайнаглар явязиня щярясиндя 2 гылъыг вар. Йумуртавары еркякляр дишилярдян 1,5 дяфя кичикдир, арха айаглары енли маша формасындадыр. Сцрфяляри аь, гырышыг, 3 ъцт айаьы вар. Йумурталары хырда, овал-йумру, шцшяйяохшардыр. Ч.э. баь чийяляйинин ян тящлцкяли зярярвериъисидир; оранжерейа вя истиханаларда бир сыра чичяк биткилярини (глоксинийа, даьноврузу вя с.) зядяляйир. Авропа вя Шимали Американын демяк олар ки, бцтцн юлкяляриндя йайылмышдыр. Дишиляри биткинин ясасында йарпагалтлыгларынын алтында гышлайыр. Еркян йазда чийяляк бюйцмяйя башлайанда йумурта гойур. Дишиси 25 эцнядяк йашайыр вя ъаван йарпагларын цзяриндя 90-адяк йумурта гойур. 5–20 эцндян сонра доьулан сцрфяляр йарпаг ширяси иля гидаланыр (3–17 эцн), динълик дюврцндян сонра (1–9 эцн) йа диши, йа да еркяк фярдя чеврилир. Еркяклярин сайы аздыр. Ч.э. партеноэенез йолу иля чохала билир. Мювсцм ярзиндя бир нечя нясил верир. Ч.э. ъаван ачылмамыш йарпаглардан ширяни сорараг онларын инкишафыны дайандырыр, деформасийасына вя йа мящвиня сябяб олур; мящсул 50–70% азалыр.

    Мцбаризя тядбирляри: ана тинэликдя беъярилян саьлам шитиллярдян истифадя етмяк, шитилляри кимйяви вя йа термики йолла зярярсизляшдирмяк.