Azərbaycan Milli Ensiklopediyası
VI CİLD (ÇİNÁB, Çenab - DƏMİRÇİYEVA)
    ÇOXBUCAQLI

    ЧОХБУЪАГЛЫ – гапалы сыныг хятт. Бир дцз хятт цзяриндя олмайан н сайда ихтийари А1, А2,…, Ан нюгтяляри эютцрцб щяр бирини сонракы иля, сонунъуну ися биринъи иля дцз хятт парчасы васитясиля бирляшдирсяк, Ч. аларыг (шякил 1, а, б). А1, А2, …, Ан нюгтяляри чохбуъаглынын тяпяляри, А1А2, А2А3,…, Ан–1Ан парчалары ися онун тяряфляри адланыр. Ч.-нын гоншу олмайан тяпялярини бирляшдирян дцз хятт парчаларына Ч.-нын диагоналлары дейилир. Ч. юз-юзцнц кяся дя биляр (шякил 1, ъ). Беля ки, кясишмя нюгтяляри Ч.-нын тяпя нюгтяляри олмайа да биляр. Яэяр Ч. юз-юзцнц кясмирся (шякил 1, а,б), онда о, мцстявини сонлу (дахили) вя сонсуз (хариъи) щиссяляря бюлцр. Ч.-йа нязярян дахили щисся сащяйя маликдир. Ч.-нын мцяййян ики тяпясиндян бирини башланьыъ, диэярини сон щесаб едяряк щяр бир тяряфинин башланьыъынын диэяр тяряфинин сону олдуьуну гябул етсяк, (гапалы) чохбуъаглы йол вя йа истигамятлянмиш Ч. аларыг. Юз-юзцнц кясмяйян н-буъаглынын дахили буъагларынын ъями (н–2) ·180°-йя бярабярдир. Ч. ихтийари тяряфинин йерляшдийи дцз хяттин бир тяряфиндядирся (шякил 1, а), она габарыг Ч. дейилир. Бцтцн буъаглары вя тяряфляри бярабяр олан габарыг Ч. дцзэцн Ч. адланыр. Ч.-нын дахилиня вя хариъиня чевря чякмяк олар. Шякил 2-дя чохбуъаглыйа аид мисаллар эюстярилмишдир.

     Шякил 1.         

     Шякил 2. Бцтцн дцзэцн (габарыг вя габарыг олмайан) чохбуъаглылар (цчбуъаглыдан йеддибуъаглыйа гядяр).

Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (Azərbaycan dilində)
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2007
ISBN: 978-9952-441-01-7
Səhifələrin sayı: 881
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, I CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2009
ISBN: 978-9952-441-02-4
Səhifələrin sayı: 608
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, II CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2010
ISBN: 978-9952-441-05-5
Səhifələrin sayı: 604
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, III CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2011
ISBN: 978-9952-441-07-9
Səhifələrin sayı: 604
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (rus dilində)
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2012
ISBN: 978-9952-441-01-7
Səhifələrin sayı: 881
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, IV CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2013
ISBN: 978-9952-441-03-1
Səhifələrin sayı: 608
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, V CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2014
ISBN: 978-9952-441-10-9
Səhifələrin sayı: 592
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, VI CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili 2015
ISBN: 978-9952-441-11-6
Səhifələrin sayı: 608
ÇİNÁB, Çenab – DƏMİRÇİYEVA
    ÇOXBUCAQLI

    ЧОХБУЪАГЛЫ – гапалы сыныг хятт. Бир дцз хятт цзяриндя олмайан н сайда ихтийари А1, А2,…, Ан нюгтяляри эютцрцб щяр бирини сонракы иля, сонунъуну ися биринъи иля дцз хятт парчасы васитясиля бирляшдирсяк, Ч. аларыг (шякил 1, а, б). А1, А2, …, Ан нюгтяляри чохбуъаглынын тяпяляри, А1А2, А2А3,…, Ан–1Ан парчалары ися онун тяряфляри адланыр. Ч.-нын гоншу олмайан тяпялярини бирляшдирян дцз хятт парчаларына Ч.-нын диагоналлары дейилир. Ч. юз-юзцнц кяся дя биляр (шякил 1, ъ). Беля ки, кясишмя нюгтяляри Ч.-нын тяпя нюгтяляри олмайа да биляр. Яэяр Ч. юз-юзцнц кясмирся (шякил 1, а,б), онда о, мцстявини сонлу (дахили) вя сонсуз (хариъи) щиссяляря бюлцр. Ч.-йа нязярян дахили щисся сащяйя маликдир. Ч.-нын мцяййян ики тяпясиндян бирини башланьыъ, диэярини сон щесаб едяряк щяр бир тяряфинин башланьыъынын диэяр тяряфинин сону олдуьуну гябул етсяк, (гапалы) чохбуъаглы йол вя йа истигамятлянмиш Ч. аларыг. Юз-юзцнц кясмяйян н-буъаглынын дахили буъагларынын ъями (н–2) ·180°-йя бярабярдир. Ч. ихтийари тяряфинин йерляшдийи дцз хяттин бир тяряфиндядирся (шякил 1, а), она габарыг Ч. дейилир. Бцтцн буъаглары вя тяряфляри бярабяр олан габарыг Ч. дцзэцн Ч. адланыр. Ч.-нын дахилиня вя хариъиня чевря чякмяк олар. Шякил 2-дя чохбуъаглыйа аид мисаллар эюстярилмишдир.

     Шякил 1.         

     Шякил 2. Бцтцн дцзэцн (габарыг вя габарыг олмайан) чохбуъаглылар (цчбуъаглыдан йеддибуъаглыйа гядяр).

    ÇOXBUCAQLI

    ЧОХБУЪАГЛЫ – гапалы сыныг хятт. Бир дцз хятт цзяриндя олмайан н сайда ихтийари А1, А2,…, Ан нюгтяляри эютцрцб щяр бирини сонракы иля, сонунъуну ися биринъи иля дцз хятт парчасы васитясиля бирляшдирсяк, Ч. аларыг (шякил 1, а, б). А1, А2, …, Ан нюгтяляри чохбуъаглынын тяпяляри, А1А2, А2А3,…, Ан–1Ан парчалары ися онун тяряфляри адланыр. Ч.-нын гоншу олмайан тяпялярини бирляшдирян дцз хятт парчаларына Ч.-нын диагоналлары дейилир. Ч. юз-юзцнц кяся дя биляр (шякил 1, ъ). Беля ки, кясишмя нюгтяляри Ч.-нын тяпя нюгтяляри олмайа да биляр. Яэяр Ч. юз-юзцнц кясмирся (шякил 1, а,б), онда о, мцстявини сонлу (дахили) вя сонсуз (хариъи) щиссяляря бюлцр. Ч.-йа нязярян дахили щисся сащяйя маликдир. Ч.-нын мцяййян ики тяпясиндян бирини башланьыъ, диэярини сон щесаб едяряк щяр бир тяряфинин башланьыъынын диэяр тяряфинин сону олдуьуну гябул етсяк, (гапалы) чохбуъаглы йол вя йа истигамятлянмиш Ч. аларыг. Юз-юзцнц кясмяйян н-буъаглынын дахили буъагларынын ъями (н–2) ·180°-йя бярабярдир. Ч. ихтийари тяряфинин йерляшдийи дцз хяттин бир тяряфиндядирся (шякил 1, а), она габарыг Ч. дейилир. Бцтцн буъаглары вя тяряфляри бярабяр олан габарыг Ч. дцзэцн Ч. адланыр. Ч.-нын дахилиня вя хариъиня чевря чякмяк олар. Шякил 2-дя чохбуъаглыйа аид мисаллар эюстярилмишдир.

     Шякил 1.         

     Шякил 2. Бцтцн дцзэцн (габарыг вя габарыг олмайан) чохбуъаглылар (цчбуъаглыдан йеддибуъаглыйа гядяр).