Azərbaycan Milli Ensiklopediyası
VI CİLD (ÇİNÁB, Çenab - DƏMİRÇİYEVA)
    ÇOXPROQRAMLILIQ

    ЧОХПРОГРАМЛЫЛЫГ, м у л т и п р о г р а м л а ш д ы р м а – компцтердя ейни заманда ики вя даща артыг програмын иъра едилмясинин тяшкили цсулу; просессорун иш вахтынын иъра олунан програмлар арасында бюлцшдцрцлмяси иля йериня йетирилир. Бу заман компцтерин диэяр гурьулары айрыъа програмлара табе олур вя йа бу програмлар онлары бирэя ишлядир. Информасийанын чохпрограмлы емалы режими васитяляр комплекси иля тяшкил едилир. Бу комплекся аиддир: програмларын иъра ардыъыллыьыны вя компцтерин бцтцн гурьуларынын ишини координасийа едян и д а р я е д и ъ и  п р о г р а м; ъари програмын иърасыны дайандыран (мяс., аваданлыг сырадан чыхдыгда вя йа верилмиш програма айрылан вахт битдикдя) вя компцтерин мяркязи просессоруну идаряедиъи програма кечирян к я с и л м я  с и с т е м и; бирэя иъра олунан програмларын бир-бириня арзуолунмаз тясиринин гаршысыны алан м  ц щ а ф и з я  с и с т е м и. Ч. ейни вахтда айры-айры програмлары иъра етмякля вя компцтерин гурьуларына дцшян йцкц бярабяр пайлашдырмагла ишин сямярялилийини артырмаьа имкан верир. Бирпро- сессорлу системлярдя мяркязи просессор Ч.-ьы квантлашдырмагла вя йа вахты бюлцшдцрмякля (йяни яввялъя бир програмын щиссясини иъра едир, сонра диэяр програмын) йериня йетирир. Чохпросессорлу системлярдя ися щяр бир просессор айрыъа програм емал едя билир.

Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (Azərbaycan dilində)
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2007
ISBN: 978-9952-441-01-7
Səhifələrin sayı: 881
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, I CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2009
ISBN: 978-9952-441-02-4
Səhifələrin sayı: 608
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, II CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2010
ISBN: 978-9952-441-05-5
Səhifələrin sayı: 604
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, III CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2011
ISBN: 978-9952-441-07-9
Səhifələrin sayı: 604
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (rus dilində)
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2012
ISBN: 978-9952-441-01-7
Səhifələrin sayı: 881
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, IV CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2013
ISBN: 978-9952-441-03-1
Səhifələrin sayı: 608
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, V CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2014
ISBN: 978-9952-441-10-9
Səhifələrin sayı: 592
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, VI CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili 2015
ISBN: 978-9952-441-11-6
Səhifələrin sayı: 608
ÇİNÁB, Çenab – DƏMİRÇİYEVA
    ÇOXPROQRAMLILIQ

    ЧОХПРОГРАМЛЫЛЫГ, м у л т и п р о г р а м л а ш д ы р м а – компцтердя ейни заманда ики вя даща артыг програмын иъра едилмясинин тяшкили цсулу; просессорун иш вахтынын иъра олунан програмлар арасында бюлцшдцрцлмяси иля йериня йетирилир. Бу заман компцтерин диэяр гурьулары айрыъа програмлара табе олур вя йа бу програмлар онлары бирэя ишлядир. Информасийанын чохпрограмлы емалы режими васитяляр комплекси иля тяшкил едилир. Бу комплекся аиддир: програмларын иъра ардыъыллыьыны вя компцтерин бцтцн гурьуларынын ишини координасийа едян и д а р я е д и ъ и  п р о г р а м; ъари програмын иърасыны дайандыран (мяс., аваданлыг сырадан чыхдыгда вя йа верилмиш програма айрылан вахт битдикдя) вя компцтерин мяркязи просессоруну идаряедиъи програма кечирян к я с и л м я  с и с т е м и; бирэя иъра олунан програмларын бир-бириня арзуолунмаз тясиринин гаршысыны алан м  ц щ а ф и з я  с и с т е м и. Ч. ейни вахтда айры-айры програмлары иъра етмякля вя компцтерин гурьуларына дцшян йцкц бярабяр пайлашдырмагла ишин сямярялилийини артырмаьа имкан верир. Бирпро- сессорлу системлярдя мяркязи просессор Ч.-ьы квантлашдырмагла вя йа вахты бюлцшдцрмякля (йяни яввялъя бир програмын щиссясини иъра едир, сонра диэяр програмын) йериня йетирир. Чохпросессорлу системлярдя ися щяр бир просессор айрыъа програм емал едя билир.

    ÇOXPROQRAMLILIQ

    ЧОХПРОГРАМЛЫЛЫГ, м у л т и п р о г р а м л а ш д ы р м а – компцтердя ейни заманда ики вя даща артыг програмын иъра едилмясинин тяшкили цсулу; просессорун иш вахтынын иъра олунан програмлар арасында бюлцшдцрцлмяси иля йериня йетирилир. Бу заман компцтерин диэяр гурьулары айрыъа програмлара табе олур вя йа бу програмлар онлары бирэя ишлядир. Информасийанын чохпрограмлы емалы режими васитяляр комплекси иля тяшкил едилир. Бу комплекся аиддир: програмларын иъра ардыъыллыьыны вя компцтерин бцтцн гурьуларынын ишини координасийа едян и д а р я е д и ъ и  п р о г р а м; ъари програмын иърасыны дайандыран (мяс., аваданлыг сырадан чыхдыгда вя йа верилмиш програма айрылан вахт битдикдя) вя компцтерин мяркязи просессоруну идаряедиъи програма кечирян к я с и л м я  с и с т е м и; бирэя иъра олунан програмларын бир-бириня арзуолунмаз тясиринин гаршысыны алан м  ц щ а ф и з я  с и с т е м и. Ч. ейни вахтда айры-айры програмлары иъра етмякля вя компцтерин гурьуларына дцшян йцкц бярабяр пайлашдырмагла ишин сямярялилийини артырмаьа имкан верир. Бирпро- сессорлу системлярдя мяркязи просессор Ч.-ьы квантлашдырмагла вя йа вахты бюлцшдцрмякля (йяни яввялъя бир програмын щиссясини иъра едир, сонра диэяр програмын) йериня йетирир. Чохпросессорлу системлярдя ися щяр бир просессор айрыъа програм емал едя билир.