Azərbaycan Milli Ensiklopediyası
VI CİLD (ÇİNÁB, Çenab - DƏMİRÇİYEVA)
    ÇOXYANACAQLI MÜHƏRRİK

    ЧОХЙАНАЪАГЛЫ МЦЩЯРРИК – мцхтялиф йанаъагларла ишляйян дахилийанма мцщяррики; хам нефтдян йцксякоктанлы авиасийа бензини вя керосиня (поршенли Ч.м.) гядяр олан йанаъагларла вя йа газ-дизел (газ-нефт) тсиклиндя, тябии, йахуд сямт газы, мазут вя хам нефтля (газ-турбин Ч.м.-и) ишляйя билир. Ч.м.-ин йаранмасы чюл шяраитиндя щярби техниканын (танк вя с.) универсал йанаъагла тяъщизи зяруряти иля ялагядардыр. Илк Ч.м.-ляр 1930-ъу иллярдя Алманийада карбцраторлу мцщяррик базасында йарадылмышдыр. 1940-ъы иллярдя автомобил дизел мцщяррикляри ясасында гурулмуш Ч.м.-ляр эениш йайылды; бу мцщярриклярдя бир йанаъагдан диэяриня кечяркян йанаъаьын сярфи ейни галыр, мцщяррикин эцъц сахланылыр. Мцасир Ч.м.-лярин йанаъаг системиня компцтер гошмагла бир нечя нюв йанаъагла ишлямя габилиййятиня наил олунур; компцтер мцщяррикин иш режимини йанаъаьын хассяляриндян асылы олараг сечир. Ч.м. щярби техникада, автомобилляр, эямиляр вя с.-дя тятбиг едилир.

Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (Azərbaycan dilində)
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2007
ISBN: 978-9952-441-01-7
Səhifələrin sayı: 881
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, I CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2009
ISBN: 978-9952-441-02-4
Səhifələrin sayı: 608
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, II CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2010
ISBN: 978-9952-441-05-5
Səhifələrin sayı: 604
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, III CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2011
ISBN: 978-9952-441-07-9
Səhifələrin sayı: 604
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (rus dilində)
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2012
ISBN: 978-9952-441-01-7
Səhifələrin sayı: 881
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, IV CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2013
ISBN: 978-9952-441-03-1
Səhifələrin sayı: 608
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, V CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2014
ISBN: 978-9952-441-10-9
Səhifələrin sayı: 592
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, VI CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili 2015
ISBN: 978-9952-441-11-6
Səhifələrin sayı: 608
ÇİNÁB, Çenab – DƏMİRÇİYEVA
    ÇOXYANACAQLI MÜHƏRRİK

    ЧОХЙАНАЪАГЛЫ МЦЩЯРРИК – мцхтялиф йанаъагларла ишляйян дахилийанма мцщяррики; хам нефтдян йцксякоктанлы авиасийа бензини вя керосиня (поршенли Ч.м.) гядяр олан йанаъагларла вя йа газ-дизел (газ-нефт) тсиклиндя, тябии, йахуд сямт газы, мазут вя хам нефтля (газ-турбин Ч.м.-и) ишляйя билир. Ч.м.-ин йаранмасы чюл шяраитиндя щярби техниканын (танк вя с.) универсал йанаъагла тяъщизи зяруряти иля ялагядардыр. Илк Ч.м.-ляр 1930-ъу иллярдя Алманийада карбцраторлу мцщяррик базасында йарадылмышдыр. 1940-ъы иллярдя автомобил дизел мцщяррикляри ясасында гурулмуш Ч.м.-ляр эениш йайылды; бу мцщярриклярдя бир йанаъагдан диэяриня кечяркян йанаъаьын сярфи ейни галыр, мцщяррикин эцъц сахланылыр. Мцасир Ч.м.-лярин йанаъаг системиня компцтер гошмагла бир нечя нюв йанаъагла ишлямя габилиййятиня наил олунур; компцтер мцщяррикин иш режимини йанаъаьын хассяляриндян асылы олараг сечир. Ч.м. щярби техникада, автомобилляр, эямиляр вя с.-дя тятбиг едилир.

    ÇOXYANACAQLI MÜHƏRRİK

    ЧОХЙАНАЪАГЛЫ МЦЩЯРРИК – мцхтялиф йанаъагларла ишляйян дахилийанма мцщяррики; хам нефтдян йцксякоктанлы авиасийа бензини вя керосиня (поршенли Ч.м.) гядяр олан йанаъагларла вя йа газ-дизел (газ-нефт) тсиклиндя, тябии, йахуд сямт газы, мазут вя хам нефтля (газ-турбин Ч.м.-и) ишляйя билир. Ч.м.-ин йаранмасы чюл шяраитиндя щярби техниканын (танк вя с.) универсал йанаъагла тяъщизи зяруряти иля ялагядардыр. Илк Ч.м.-ляр 1930-ъу иллярдя Алманийада карбцраторлу мцщяррик базасында йарадылмышдыр. 1940-ъы иллярдя автомобил дизел мцщяррикляри ясасында гурулмуш Ч.м.-ляр эениш йайылды; бу мцщярриклярдя бир йанаъагдан диэяриня кечяркян йанаъаьын сярфи ейни галыр, мцщяррикин эцъц сахланылыр. Мцасир Ч.м.-лярин йанаъаг системиня компцтер гошмагла бир нечя нюв йанаъагла ишлямя габилиййятиня наил олунур; компцтер мцщяррикин иш режимини йанаъаьын хассяляриндян асылы олараг сечир. Ч.м. щярби техникада, автомобилляр, эямиляр вя с.-дя тятбиг едилир.