Azərbaycan Milli Ensiklopediyası
VI CİLD (ÇİNÁB, Çenab - DƏMİRÇİYEVA)
    ÇOKOLAR

    ЧОКОЛАР, емберала р, ваун а н а л а р (юзлярини “адамлар” адландырырлар) – Панаманын ъ.-ш.-индя (Дарйен вя Панама вил.-ляри) щинди халглары групу. Сайлары тягр. 66 мин няфярдир (2000). Чоко дил аилясини тяшкил едян ембера (9 диалекти вар, онлардан ян эениш йайылмышы катиодур) вя ваупана, йахуд нонама дилляриндя данышырлар. Испан дили дя йайылыр. Яняняви етигадларыны сахлайырлар, христианлар да вар.

     Чоко гызлары.


    Мцстямлякячилик дюврцндя дюйцшкян халг олмуш Ч. куналарла дцшмянчилик етмишляр. 17 ясрин орталарында номинал олараг испанлара табе идиляр. Испанларын нязаряти эцъляндирмяк ъящдляриня цсйанларла вя чайларын йухары ахарларында чятинликля эедиля билян районлара кючмякля ъаваб вермишляр.


    Яняняви мяшьулиййятляри талаларда тоха якинчилийи (банан, маниок, йамс, батат, гарьыдалы вя с.; рцтубятли иглимля ялагядар сащядя кясилиб-гырылмыш биткиляри йандырмырлар, чцрцмяк цчцн сахлайырлар), балыгчылыг, овчулугдур (чох вахт итлярля), йыьыъылыг аз ящямиййят кясб етмишдир. Юрдяк, тойуг, ясасян, сатыш мягсядиля надир щалларда донуз йетишдирирляр. Щюрмя, дулусчулуг (гадынларын мяшьулиййяти), аьаъ цзяриндя ойма (кишилярин мяшьулиййяти, чох вахт сатыш цчцн) эениш йайылмышдыр. Бюйцк патриархал аиля йортаъясаслы, конусвары дамы вя ачыг аралыглары олан бюйцк евдя йашайыр. Евляр бир-бириндян тягр. 0,5 км мясафядя йерляшир.


    Никащлары патрилокал, йахуд неолокал, моногамдыр. Гызлар бакиряликлярини инисиасийа мярасиминя гядяр сахламалыдырлар. Яняняви эейимляри: кишилярдя бел сарьысы, гадынларда беля сарынан енли парчадыр; креолсайаьы эейимляр йайылыр. Мифолоэийалары горунуб сахланылмышдыр. Шаманлар (хайбаналар) мцщцм рол ойнайыр, инисиасийа мярасимляри (хцсусян гызларын) цмуми шадйаналыгла мцшайият олунур.


Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (Azərbaycan dilində)
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2007
ISBN: 978-9952-441-01-7
Səhifələrin sayı: 881
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, I CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2009
ISBN: 978-9952-441-02-4
Səhifələrin sayı: 608
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, II CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2010
ISBN: 978-9952-441-05-5
Səhifələrin sayı: 604
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, III CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2011
ISBN: 978-9952-441-07-9
Səhifələrin sayı: 604
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (rus dilində)
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2012
ISBN: 978-9952-441-01-7
Səhifələrin sayı: 881
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, IV CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2013
ISBN: 978-9952-441-03-1
Səhifələrin sayı: 608
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, V CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2014
ISBN: 978-9952-441-10-9
Səhifələrin sayı: 592
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, VI CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili 2015
ISBN: 978-9952-441-11-6
Səhifələrin sayı: 608
ÇİNÁB, Çenab – DƏMİRÇİYEVA
    ÇOKOLAR

    ЧОКОЛАР, емберала р, ваун а н а л а р (юзлярини “адамлар” адландырырлар) – Панаманын ъ.-ш.-индя (Дарйен вя Панама вил.-ляри) щинди халглары групу. Сайлары тягр. 66 мин няфярдир (2000). Чоко дил аилясини тяшкил едян ембера (9 диалекти вар, онлардан ян эениш йайылмышы катиодур) вя ваупана, йахуд нонама дилляриндя данышырлар. Испан дили дя йайылыр. Яняняви етигадларыны сахлайырлар, христианлар да вар.

     Чоко гызлары.


    Мцстямлякячилик дюврцндя дюйцшкян халг олмуш Ч. куналарла дцшмянчилик етмишляр. 17 ясрин орталарында номинал олараг испанлара табе идиляр. Испанларын нязаряти эцъляндирмяк ъящдляриня цсйанларла вя чайларын йухары ахарларында чятинликля эедиля билян районлара кючмякля ъаваб вермишляр.


    Яняняви мяшьулиййятляри талаларда тоха якинчилийи (банан, маниок, йамс, батат, гарьыдалы вя с.; рцтубятли иглимля ялагядар сащядя кясилиб-гырылмыш биткиляри йандырмырлар, чцрцмяк цчцн сахлайырлар), балыгчылыг, овчулугдур (чох вахт итлярля), йыьыъылыг аз ящямиййят кясб етмишдир. Юрдяк, тойуг, ясасян, сатыш мягсядиля надир щалларда донуз йетишдирирляр. Щюрмя, дулусчулуг (гадынларын мяшьулиййяти), аьаъ цзяриндя ойма (кишилярин мяшьулиййяти, чох вахт сатыш цчцн) эениш йайылмышдыр. Бюйцк патриархал аиля йортаъясаслы, конусвары дамы вя ачыг аралыглары олан бюйцк евдя йашайыр. Евляр бир-бириндян тягр. 0,5 км мясафядя йерляшир.


    Никащлары патрилокал, йахуд неолокал, моногамдыр. Гызлар бакиряликлярини инисиасийа мярасиминя гядяр сахламалыдырлар. Яняняви эейимляри: кишилярдя бел сарьысы, гадынларда беля сарынан енли парчадыр; креолсайаьы эейимляр йайылыр. Мифолоэийалары горунуб сахланылмышдыр. Шаманлар (хайбаналар) мцщцм рол ойнайыр, инисиасийа мярасимляри (хцсусян гызларын) цмуми шадйаналыгла мцшайият олунур.


    ÇOKOLAR

    ЧОКОЛАР, емберала р, ваун а н а л а р (юзлярини “адамлар” адландырырлар) – Панаманын ъ.-ш.-индя (Дарйен вя Панама вил.-ляри) щинди халглары групу. Сайлары тягр. 66 мин няфярдир (2000). Чоко дил аилясини тяшкил едян ембера (9 диалекти вар, онлардан ян эениш йайылмышы катиодур) вя ваупана, йахуд нонама дилляриндя данышырлар. Испан дили дя йайылыр. Яняняви етигадларыны сахлайырлар, христианлар да вар.

     Чоко гызлары.


    Мцстямлякячилик дюврцндя дюйцшкян халг олмуш Ч. куналарла дцшмянчилик етмишляр. 17 ясрин орталарында номинал олараг испанлара табе идиляр. Испанларын нязаряти эцъляндирмяк ъящдляриня цсйанларла вя чайларын йухары ахарларында чятинликля эедиля билян районлара кючмякля ъаваб вермишляр.


    Яняняви мяшьулиййятляри талаларда тоха якинчилийи (банан, маниок, йамс, батат, гарьыдалы вя с.; рцтубятли иглимля ялагядар сащядя кясилиб-гырылмыш биткиляри йандырмырлар, чцрцмяк цчцн сахлайырлар), балыгчылыг, овчулугдур (чох вахт итлярля), йыьыъылыг аз ящямиййят кясб етмишдир. Юрдяк, тойуг, ясасян, сатыш мягсядиля надир щалларда донуз йетишдирирляр. Щюрмя, дулусчулуг (гадынларын мяшьулиййяти), аьаъ цзяриндя ойма (кишилярин мяшьулиййяти, чох вахт сатыш цчцн) эениш йайылмышдыр. Бюйцк патриархал аиля йортаъясаслы, конусвары дамы вя ачыг аралыглары олан бюйцк евдя йашайыр. Евляр бир-бириндян тягр. 0,5 км мясафядя йерляшир.


    Никащлары патрилокал, йахуд неолокал, моногамдыр. Гызлар бакиряликлярини инисиасийа мярасиминя гядяр сахламалыдырлар. Яняняви эейимляри: кишилярдя бел сарьысы, гадынларда беля сарынан енли парчадыр; креолсайаьы эейимляр йайылыр. Мифолоэийалары горунуб сахланылмышдыр. Шаманлар (хайбаналар) мцщцм рол ойнайыр, инисиасийа мярасимляри (хцсусян гызларын) цмуми шадйаналыгла мцшайият олунур.