Azərbaycan Milli Ensiklopediyası
V CİLD (BRYÁNKA - ÇƏRMƏDİL NEKROPOLU)
    ÇEBIŞEV ÇOXHƏDLİLƏRİ

    ЧЕБЫШЕВ ЧОХЩЯДЛИЛЯРИ – 1854 илдя П.Л. Чебышев тяряфиндян –1≤х≤1 парчасында тапылан ортогонал чохщядлиляр системи. Биринъи нюв Чебышев чох - щядлиляри ашаьыдакы дцстурла тяйин олунур:

    хцсуси щалда

    олур.
    Онлар –1≤х≤1 парчасында   чякиси иля ортогоналдыр, йяни

    Биринъи нюв   Ч.ч сыфырдан ян аз мейил едир. Бу о демякдир ки, ямсалы 1-дян бюйцк олан бцтцн н дяряъяли чохщядлиляр ичярисиндя мящз максимум модулу –1≤ х≤1 парчасында ян кичик гиймятя маликдир, беля ки, бу максимум  бярабярдир. й=Тн(х) Ч.ч. (1–х2)й″– хй′ +н2й=0  диференсиал тянлийини юдяйир вя онлар цчцн  рекуррент дцстуру доьрудур. Ун(х) икинъи нюв Чебышев чохщядлиляри –1≤х≤1 парчасында   чякиси иля ортогоналдыр:



     

    Онлар


    дцстуру иля тяйин олунур; хцсуси щалда У0(х)=1, У1(х)=2х, У2(х)=4х2–1, У3(х)=8х3–4х, У4(х)=16х4–12х2+1. Икинъи нюв Ч.ч. цчцн диференсиал тянлик вя
    рекуррент дцстур ашаьыдакы шякилдя олар: (1–х2)й″–3хй′+н(н+2)й=0 Ун+1(х)=2хУн(х)– Ун–1(х). Биринъи вя икинъи нюв Ч.ч. 

    ифадяси иля ялагялидир.

Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (Azərbaycan dilində)
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2007
ISBN: 978-9952-441-01-7
Səhifələrin sayı: 881
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, I CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2009
ISBN: 978-9952-441-02-4
Səhifələrin sayı: 608
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, II CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2010
ISBN: 978-9952-441-05-5
Səhifələrin sayı: 604
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, III CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2011
ISBN: 978-9952-441-07-9
Səhifələrin sayı: 604
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (rus dilində)
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2012
ISBN: 978-9952-441-01-7
Səhifələrin sayı: 881
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, IV CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2013
ISBN: 978-9952-441-03-1
Səhifələrin sayı: 608
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, V CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2014
ISBN: 978-9952-441-10-9
Səhifələrin sayı: 592
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, VI CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili 2015
ISBN: 978-9952-441-11-6
Səhifələrin sayı: 608
BRYÁNKA – ÇƏRMƏDİL NEKROPOLU
    ÇEBIŞEV ÇOXHƏDLİLƏRİ

    ЧЕБЫШЕВ ЧОХЩЯДЛИЛЯРИ – 1854 илдя П.Л. Чебышев тяряфиндян –1≤х≤1 парчасында тапылан ортогонал чохщядлиляр системи. Биринъи нюв Чебышев чох - щядлиляри ашаьыдакы дцстурла тяйин олунур:

    хцсуси щалда

    олур.
    Онлар –1≤х≤1 парчасында   чякиси иля ортогоналдыр, йяни

    Биринъи нюв   Ч.ч сыфырдан ян аз мейил едир. Бу о демякдир ки, ямсалы 1-дян бюйцк олан бцтцн н дяряъяли чохщядлиляр ичярисиндя мящз максимум модулу –1≤ х≤1 парчасында ян кичик гиймятя маликдир, беля ки, бу максимум  бярабярдир. й=Тн(х) Ч.ч. (1–х2)й″– хй′ +н2й=0  диференсиал тянлийини юдяйир вя онлар цчцн  рекуррент дцстуру доьрудур. Ун(х) икинъи нюв Чебышев чохщядлиляри –1≤х≤1 парчасында   чякиси иля ортогоналдыр:



     

    Онлар


    дцстуру иля тяйин олунур; хцсуси щалда У0(х)=1, У1(х)=2х, У2(х)=4х2–1, У3(х)=8х3–4х, У4(х)=16х4–12х2+1. Икинъи нюв Ч.ч. цчцн диференсиал тянлик вя
    рекуррент дцстур ашаьыдакы шякилдя олар: (1–х2)й″–3хй′+н(н+2)й=0 Ун+1(х)=2хУн(х)– Ун–1(х). Биринъи вя икинъи нюв Ч.ч. 

    ифадяси иля ялагялидир.

    ÇEBIŞEV ÇOXHƏDLİLƏRİ

    ЧЕБЫШЕВ ЧОХЩЯДЛИЛЯРИ – 1854 илдя П.Л. Чебышев тяряфиндян –1≤х≤1 парчасында тапылан ортогонал чохщядлиляр системи. Биринъи нюв Чебышев чох - щядлиляри ашаьыдакы дцстурла тяйин олунур:

    хцсуси щалда

    олур.
    Онлар –1≤х≤1 парчасында   чякиси иля ортогоналдыр, йяни

    Биринъи нюв   Ч.ч сыфырдан ян аз мейил едир. Бу о демякдир ки, ямсалы 1-дян бюйцк олан бцтцн н дяряъяли чохщядлиляр ичярисиндя мящз максимум модулу –1≤ х≤1 парчасында ян кичик гиймятя маликдир, беля ки, бу максимум  бярабярдир. й=Тн(х) Ч.ч. (1–х2)й″– хй′ +н2й=0  диференсиал тянлийини юдяйир вя онлар цчцн  рекуррент дцстуру доьрудур. Ун(х) икинъи нюв Чебышев чохщядлиляри –1≤х≤1 парчасында   чякиси иля ортогоналдыр:



     

    Онлар


    дцстуру иля тяйин олунур; хцсуси щалда У0(х)=1, У1(х)=2х, У2(х)=4х2–1, У3(х)=8х3–4х, У4(х)=16х4–12х2+1. Икинъи нюв Ч.ч. цчцн диференсиал тянлик вя
    рекуррент дцстур ашаьыдакы шякилдя олар: (1–х2)й″–3хй′+н(н+2)й=0 Ун+1(х)=2хУн(х)– Ун–1(х). Биринъи вя икинъи нюв Ч.ч. 

    ифадяси иля ялагялидир.