Azərbaycan Milli Ensiklopediyası
VI CİLD (ÇİNÁB, Çenab - DƏMİRÇİYEVA)
    ÇUKİKAMATA MİS YATAĞI

    ÇUKİKAMÁTA MİS YATAĞI – Çilidə, El­Loa əyalətində dünyanın ən iri mis filiz­ləri yatağı; Cənubi Amerika misli qurşağına daxildir. Mərkəzi And d­-rında, 2840 m yük­ səklikdə, Antofaqasta ş.­-ndən 240 km şm.­-ş.­-də yerləşir. Qədim zamanlardan məlum­dur; hələ 16 əsrdə inklər misi çıxarıb, əridirdilər. Sənaye miqyasında hasilata 1915 ildən başlanmışdır. Misin kəşf olun­ muş ehtiyatı 13,4 mln. t, filizdəki orta miq­darı 1,38%­dir. Molibden, renium, arsen qarışığı var. Yataq hidrotermal mənşəli olub mis­porfir tipinə aiddir; meridional istiqa­ mətdə uzanan (uz. 20 km, eni 3–4 km) mon­sonit porfirləri intruziyası ilə əlaqədardır. Әsas filiz mineralları (oksidləşmə zonasının minerallarından başqa): pirit, xalkozin, enargit, molibdenit, xalkopirit və s. Filiz r-nuna, həmçinin, 1957 ildə kəşf olunmuş, 1971 ildən istismara verilmiş Mina­-Sur və Mina­-Horte (Ç.m.y.­-nın şm. davamı) ya­taqları daxildir. Hasilat mərkəzi Çukika­mata ş.­-dir.

Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (Azərbaycan dilində)
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2007
ISBN: 978-9952-441-01-7
Səhifələrin sayı: 881
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, I CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2009
ISBN: 978-9952-441-02-4
Səhifələrin sayı: 608
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, II CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2010
ISBN: 978-9952-441-05-5
Səhifələrin sayı: 604
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, III CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2011
ISBN: 978-9952-441-07-9
Səhifələrin sayı: 604
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (rus dilində)
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2012
ISBN: 978-9952-441-01-7
Səhifələrin sayı: 881
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, IV CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2013
ISBN: 978-9952-441-03-1
Səhifələrin sayı: 608
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, V CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2014
ISBN: 978-9952-441-10-9
Səhifələrin sayı: 592
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, VI CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili 2015
ISBN: 978-9952-441-11-6
Səhifələrin sayı: 608
ÇİNÁB, Çenab – DƏMİRÇİYEVA
    ÇUKİKAMATA MİS YATAĞI

    ÇUKİKAMÁTA MİS YATAĞI – Çilidə, El­Loa əyalətində dünyanın ən iri mis filiz­ləri yatağı; Cənubi Amerika misli qurşağına daxildir. Mərkəzi And d­-rında, 2840 m yük­ səklikdə, Antofaqasta ş.­-ndən 240 km şm.­-ş.­-də yerləşir. Qədim zamanlardan məlum­dur; hələ 16 əsrdə inklər misi çıxarıb, əridirdilər. Sənaye miqyasında hasilata 1915 ildən başlanmışdır. Misin kəşf olun­ muş ehtiyatı 13,4 mln. t, filizdəki orta miq­darı 1,38%­dir. Molibden, renium, arsen qarışığı var. Yataq hidrotermal mənşəli olub mis­porfir tipinə aiddir; meridional istiqa­ mətdə uzanan (uz. 20 km, eni 3–4 km) mon­sonit porfirləri intruziyası ilə əlaqədardır. Әsas filiz mineralları (oksidləşmə zonasının minerallarından başqa): pirit, xalkozin, enargit, molibdenit, xalkopirit və s. Filiz r-nuna, həmçinin, 1957 ildə kəşf olunmuş, 1971 ildən istismara verilmiş Mina­-Sur və Mina­-Horte (Ç.m.y.­-nın şm. davamı) ya­taqları daxildir. Hasilat mərkəzi Çukika­mata ş.­-dir.

    ÇUKİKAMATA MİS YATAĞI

    ÇUKİKAMÁTA MİS YATAĞI – Çilidə, El­Loa əyalətində dünyanın ən iri mis filiz­ləri yatağı; Cənubi Amerika misli qurşağına daxildir. Mərkəzi And d­-rında, 2840 m yük­ səklikdə, Antofaqasta ş.­-ndən 240 km şm.­-ş.­-də yerləşir. Qədim zamanlardan məlum­dur; hələ 16 əsrdə inklər misi çıxarıb, əridirdilər. Sənaye miqyasında hasilata 1915 ildən başlanmışdır. Misin kəşf olun­ muş ehtiyatı 13,4 mln. t, filizdəki orta miq­darı 1,38%­dir. Molibden, renium, arsen qarışığı var. Yataq hidrotermal mənşəli olub mis­porfir tipinə aiddir; meridional istiqa­ mətdə uzanan (uz. 20 km, eni 3–4 km) mon­sonit porfirləri intruziyası ilə əlaqədardır. Әsas filiz mineralları (oksidləşmə zonasının minerallarından başqa): pirit, xalkozin, enargit, molibdenit, xalkopirit və s. Filiz r-nuna, həmçinin, 1957 ildə kəşf olunmuş, 1971 ildən istismara verilmiş Mina­-Sur və Mina­-Horte (Ç.m.y.­-nın şm. davamı) ya­taqları daxildir. Hasilat mərkəzi Çukika­mata ş.­-dir.