Azərbaycan Milli Ensiklopediyası
VI CİLD (ÇİNÁB, Çenab - DƏMİRÇİYEVA)
    ÇUQAYEV REAKSİYASI


    ЧУГАЙЕВ РЕАКСИЙАСЫ, к с а н т о э е н  р е а к с и й а – спиртлярин онлардан алынан С-метилксантоэенатларынын пиролизи иля олефинляря чеврилмяси. Реаксийа Л.А.Чугайев тяряфиндян 1899 илдя кяшф едилмишдир.

    Илкин спиртин алкоголйатынын ЪС2 вя ЪЩ3Ж гарышыьы иля гыздырылмасындан С-метилксантоэенат алыныр. Ямяля эялян бирляшмя бир-нечя саат гыздырылыр. Цчлц спиртлярин (ямяляэялмя анында) С-метилксантоэенатлары асан, икили спиртляринки бир гядяр чятин парчаланыр. Ч.р.-нын бирли спиртляря тятбиги мящдуддур. Сон мящсуллар ректификасийа, газ-майе хроматографийасы вя с. иля айрылыр. Демяк олар ки, тяркибиндя β-Щ атому олан бцтцн спиртляр Ч.р.-на дахил олур; тяркибиндя β-Щ атому олмайан спиртлярдян адятян дитиокарбонатлар, гликоллардан тсиклик тионкарбонатлар, йахуд асетилен алыныр. 

    Ч.р. препаратив (мяс., терпенляр вя сте- роидляр кимйасында) вя аналитик мягсядлярдя истифадя едилир.

Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (Azərbaycan dilində)
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2007
ISBN: 978-9952-441-01-7
Səhifələrin sayı: 881
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, I CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2009
ISBN: 978-9952-441-02-4
Səhifələrin sayı: 608
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, II CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2010
ISBN: 978-9952-441-05-5
Səhifələrin sayı: 604
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, III CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2011
ISBN: 978-9952-441-07-9
Səhifələrin sayı: 604
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (rus dilində)
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2012
ISBN: 978-9952-441-01-7
Səhifələrin sayı: 881
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, IV CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2013
ISBN: 978-9952-441-03-1
Səhifələrin sayı: 608
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, V CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2014
ISBN: 978-9952-441-10-9
Səhifələrin sayı: 592
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, VI CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili 2015
ISBN: 978-9952-441-11-6
Səhifələrin sayı: 608
ÇİNÁB, Çenab – DƏMİRÇİYEVA
    ÇUQAYEV REAKSİYASI


    ЧУГАЙЕВ РЕАКСИЙАСЫ, к с а н т о э е н  р е а к с и й а – спиртлярин онлардан алынан С-метилксантоэенатларынын пиролизи иля олефинляря чеврилмяси. Реаксийа Л.А.Чугайев тяряфиндян 1899 илдя кяшф едилмишдир.

    Илкин спиртин алкоголйатынын ЪС2 вя ЪЩ3Ж гарышыьы иля гыздырылмасындан С-метилксантоэенат алыныр. Ямяля эялян бирляшмя бир-нечя саат гыздырылыр. Цчлц спиртлярин (ямяляэялмя анында) С-метилксантоэенатлары асан, икили спиртляринки бир гядяр чятин парчаланыр. Ч.р.-нын бирли спиртляря тятбиги мящдуддур. Сон мящсуллар ректификасийа, газ-майе хроматографийасы вя с. иля айрылыр. Демяк олар ки, тяркибиндя β-Щ атому олан бцтцн спиртляр Ч.р.-на дахил олур; тяркибиндя β-Щ атому олмайан спиртлярдян адятян дитиокарбонатлар, гликоллардан тсиклик тионкарбонатлар, йахуд асетилен алыныр. 

    Ч.р. препаратив (мяс., терпенляр вя сте- роидляр кимйасында) вя аналитик мягсядлярдя истифадя едилир.

    ÇUQAYEV REAKSİYASI


    ЧУГАЙЕВ РЕАКСИЙАСЫ, к с а н т о э е н  р е а к с и й а – спиртлярин онлардан алынан С-метилксантоэенатларынын пиролизи иля олефинляря чеврилмяси. Реаксийа Л.А.Чугайев тяряфиндян 1899 илдя кяшф едилмишдир.

    Илкин спиртин алкоголйатынын ЪС2 вя ЪЩ3Ж гарышыьы иля гыздырылмасындан С-метилксантоэенат алыныр. Ямяля эялян бирляшмя бир-нечя саат гыздырылыр. Цчлц спиртлярин (ямяляэялмя анында) С-метилксантоэенатлары асан, икили спиртляринки бир гядяр чятин парчаланыр. Ч.р.-нын бирли спиртляря тятбиги мящдуддур. Сон мящсуллар ректификасийа, газ-майе хроматографийасы вя с. иля айрылыр. Демяк олар ки, тяркибиндя β-Щ атому олан бцтцн спиртляр Ч.р.-на дахил олур; тяркибиндя β-Щ атому олмайан спиртлярдян адятян дитиокарбонатлар, гликоллардан тсиклик тионкарбонатлар, йахуд асетилен алыныр. 

    Ч.р. препаратив (мяс., терпенляр вя сте- роидляр кимйасында) вя аналитик мягсядлярдя истифадя едилир.