DÁDLİ (ing. Dudley) – B.Britaniyada, İngiltərənin mərkəzi hissəsində, Staffordşir qraflığında şəhər. Әh. 79,4 min (2011), Qərbi Midlend konurbasiyasına (əh. təqr. 2,6 mln.) daxildir; Qara ölkə adlandırılan (18– 19 əsrlərdə sənaye inqilabı illərində ətraf mühitin sənaye tullantıları ilə çirklənməsinə və hisin divarlara hopması nəticəsində binaların, əsasən tünd rəngdə olmasına görə) ərazidə ən iri şəhər. Şm.-a (Lankaşirə),ş.-ə (Birminhemə), q.-ə (Uelsə) və c.-a (İngiltərənin c.-q.-i) ayrılan d.y. və avtomagistrallar qovşağı. Sənaye inqilabı dövründən yüklərin nəqli üçün inşa olunmuş kanallar (ən uzunu 2,9 km-dir; hazırda istirahət məqsədilə istifadə edilir) şəbəkəsi saxlanılmışdır. Aeroport (Birminhemdə).
Дадли гясринин галыглары.
8 ясрдян Д.-нин йериндя аьаъ (12 ясрдян даш) гяср йерляширди; шящяр гясрин ятрафында мейдана эялмишдир. 1647 илдя гяср О. Кромвелин гошунлары тяряфиндян даьыдылмышдыр. 17 ясрдя Д.-дя йерли эил ясасында шцшя-керамика истещсалына башланылды. Д. эцълц сянайе мяркязи кими инкишаф едирди: 18–19 ясрлярдя даш кюмцр щасилаты, сонра гара металлурэийа, метал емалы (мисмар истещсалы), машынгайырма, щямчинин тохуъулуг вя эюн-дяри сянайеси мейдана эялди. 20 ясрдя кющня сащялярин чоху тяняззцл етди.
18–19 ясрлярдя шящярин симасыны плансыз инша олунмуш йашайыш евляринин ящатясиндя чохсайлы фабрик мцяййян едирди; о дюврцн бир чох хцсусиййяти шящярин мцасир эюрцнцшцндя сахланылмышдыр. Гяср галыглары (12–13 ясрляр), кился (1840), 19 ясрин сону –20 ясрин яввялляриня аид юзял евляр галмышдыр. “Уотерфронт” бизнес-паркы 20 ясрин сонларында инша едилмишдир. Техноложи коллеъ; “Гара юлкя” музейи (1975; щис чякмиш биналардан ибарят гядим тикилилярин фрагментляри, емалатханалар, базар, дцканлар, шахта вя с.), Шцшя музейи, Инъясянят галерейасы; зоопарк фяалиййят эюстярир.
Игтисадиййатда хидмят сферасы (ишляйянлярин 60,9%-и, 2001; ясасян, йерли ещтийаълары юдяйир), о ъцмлядян мещманхана- ресторан бизнеси (22,6%), малиййя вя бизнес хидмятляри (13,1%), сящиййя (10,0%), тящсил (6,9%) вя диэяр хидмятляр (8,3%) цстцн мювге тутур; лакин юлкянин диэяр шящярляриня нисбятян Д.-дя бу сектор аз инкишаф етмишдир. Сянайедя (тикинти дя дахил олмагла ишляйянлярин 33,3%-и) машынгайырма, о ъцмлядян сянайе аваданлыгларынын, автомобилляр цчцн ещтийат щиссяляринин, метал мямулатларын, щямчинин дязэащ вя електротехника мящсулларынын (“Ъастле Енэинееринэ Ресоуръес”, “МЪ Стеел Струътурес”, “Деепдале Енэинееринэ” вя с. ширкятлярин з-длары) истещсалы ирялидядир. Кющня сащялярдян олан чинифайанс вя шцшя-сахсы сянайеси юз ящя- миййятини сахламышдыр (“Ройал Бриерлй Ърйстал”, “Ройал Доултон” вя “Стуарт Ърйстал” кими танынмыш фирмаларын мцяссисяляри).