Azərbaycan Milli Ensiklopediyası
VI CİLD (ÇİNÁB, Çenab - DƏMİRÇİYEVA)
    DAĞ-ÇƏMƏN BOZQIR TORPAQLAR

    ДАЬ-ЧЯМЯН БОЗГЫР ТОРПАГЛАР – субалп чямян-бозгыр зонасынын торпаг нювц; дяниз сявиййясиндян 1800– 2100 м йцксякликдя йайылмышдыр. Йцксяк даьлыг зонанын чох гураг р-нларыны ящатя едир; Бюйцк Гафгаз, Кичик Гафгаз вя Талыш даьларында раст эялинир. Битки юртцйц ксерофил характерли, сых юртцклц мцхтялифотлу битки груплашмаларындан ибарятдир. 2 йарымтипи вар: йумшаг чимли вя бярк чимли; бунлар чимляшмя характериня вя дяринлийиня, торпаг профилинин инкишафына вя бязи физики-кимйяви хцсусиййятляриня эюря фярглянирляр. Эенетик гатлар цзря торпаг профилинин бир гядяр зяиф диференсиасийасы, 100–150 см галынлыгда гатын торпаг профили характерикдир. Профил цчцн чынгыллыг, дярин йуйулма да сяъиййявидир.

    Азотун мигдары 0,26–0,52 %-я гядяр олур. 100 см-лик гатда щумус ещтийаты 500 т/ща, азот ещтийаты 23 т/ща-а чатыр. Гранулометрик тяркибиня эюря орта вя аьыр эиллиъялидир. Нейтрал реаксийалыдыр (Пщ=7,0–7,2). Д.-ъ.б.т. Азярб.-ын йем биткиляри якилян ясас торпаг фондуна дахилдир. Бу торпаглар башдан-баша йем биткиляри, аз щиссяси дянли биткиляр вя картоф якинляри цчцн истифадя олунур. Йцксяк бонитетли торпаглар групуна аиддир.

Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (Azərbaycan dilində)
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2007
ISBN: 978-9952-441-01-7
Səhifələrin sayı: 881
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, I CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2009
ISBN: 978-9952-441-02-4
Səhifələrin sayı: 608
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, II CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2010
ISBN: 978-9952-441-05-5
Səhifələrin sayı: 604
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, III CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2011
ISBN: 978-9952-441-07-9
Səhifələrin sayı: 604
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (rus dilində)
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2012
ISBN: 978-9952-441-01-7
Səhifələrin sayı: 881
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, IV CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2013
ISBN: 978-9952-441-03-1
Səhifələrin sayı: 608
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, V CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2014
ISBN: 978-9952-441-10-9
Səhifələrin sayı: 592
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, VI CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili 2015
ISBN: 978-9952-441-11-6
Səhifələrin sayı: 608
ÇİNÁB, Çenab – DƏMİRÇİYEVA
    DAĞ-ÇƏMƏN BOZQIR TORPAQLAR

    ДАЬ-ЧЯМЯН БОЗГЫР ТОРПАГЛАР – субалп чямян-бозгыр зонасынын торпаг нювц; дяниз сявиййясиндян 1800– 2100 м йцксякликдя йайылмышдыр. Йцксяк даьлыг зонанын чох гураг р-нларыны ящатя едир; Бюйцк Гафгаз, Кичик Гафгаз вя Талыш даьларында раст эялинир. Битки юртцйц ксерофил характерли, сых юртцклц мцхтялифотлу битки груплашмаларындан ибарятдир. 2 йарымтипи вар: йумшаг чимли вя бярк чимли; бунлар чимляшмя характериня вя дяринлийиня, торпаг профилинин инкишафына вя бязи физики-кимйяви хцсусиййятляриня эюря фярглянирляр. Эенетик гатлар цзря торпаг профилинин бир гядяр зяиф диференсиасийасы, 100–150 см галынлыгда гатын торпаг профили характерикдир. Профил цчцн чынгыллыг, дярин йуйулма да сяъиййявидир.

    Азотун мигдары 0,26–0,52 %-я гядяр олур. 100 см-лик гатда щумус ещтийаты 500 т/ща, азот ещтийаты 23 т/ща-а чатыр. Гранулометрик тяркибиня эюря орта вя аьыр эиллиъялидир. Нейтрал реаксийалыдыр (Пщ=7,0–7,2). Д.-ъ.б.т. Азярб.-ын йем биткиляри якилян ясас торпаг фондуна дахилдир. Бу торпаглар башдан-баша йем биткиляри, аз щиссяси дянли биткиляр вя картоф якинляри цчцн истифадя олунур. Йцксяк бонитетли торпаглар групуна аиддир.

    DAĞ-ÇƏMƏN BOZQIR TORPAQLAR

    ДАЬ-ЧЯМЯН БОЗГЫР ТОРПАГЛАР – субалп чямян-бозгыр зонасынын торпаг нювц; дяниз сявиййясиндян 1800– 2100 м йцксякликдя йайылмышдыр. Йцксяк даьлыг зонанын чох гураг р-нларыны ящатя едир; Бюйцк Гафгаз, Кичик Гафгаз вя Талыш даьларында раст эялинир. Битки юртцйц ксерофил характерли, сых юртцклц мцхтялифотлу битки груплашмаларындан ибарятдир. 2 йарымтипи вар: йумшаг чимли вя бярк чимли; бунлар чимляшмя характериня вя дяринлийиня, торпаг профилинин инкишафына вя бязи физики-кимйяви хцсусиййятляриня эюря фярглянирляр. Эенетик гатлар цзря торпаг профилинин бир гядяр зяиф диференсиасийасы, 100–150 см галынлыгда гатын торпаг профили характерикдир. Профил цчцн чынгыллыг, дярин йуйулма да сяъиййявидир.

    Азотун мигдары 0,26–0,52 %-я гядяр олур. 100 см-лик гатда щумус ещтийаты 500 т/ща, азот ещтийаты 23 т/ща-а чатыр. Гранулометрик тяркибиня эюря орта вя аьыр эиллиъялидир. Нейтрал реаксийалыдыр (Пщ=7,0–7,2). Д.-ъ.б.т. Азярб.-ын йем биткиляри якилян ясас торпаг фондуна дахилдир. Бу торпаглар башдан-баша йем биткиляри, аз щиссяси дянли биткиляр вя картоф якинляри цчцн истифадя олунур. Йцксяк бонитетли торпаглар групуна аиддир.