Azərbaycan Milli Ensiklopediyası
VI CİLD (ÇİNÁB, Çenab - DƏMİRÇİYEVA)
    DAXİLİ HƏNDƏSƏ

    ДАХИЛИ ЩЯНДЯСЯ – щяндясянин бюлмяси; щяъмлянян фязайа мцраъият етмядян сятщин вя щямин сятщ цзяриндя йалныз юлчмялярин кюмяйи иля алынан фигурларын хассялярини юйрянир. Мяс., сятщ цзяриндя ики нюгтя арасындакы мясафя бу нюгтяляри бирляшдирян яйрилярин узунлугларынын минимуму кими тяйин олунур. Сятщин Д.щ.-си онун яйилмяси заманы, йяни сятщ цзяриндяки яйрилярин узунлугларынын дяйишмядийи деформасийалар заманы дяйишмир. Д.щ.-нин ян садя щаллары: планиметрийа (мцстявинин Д.щ.-си) вя картографийанын мясяляляри иля ялагядар мейдана чыхан йер сятщинин щяндясяси иля биринъи йахынлашмада цст-цстя дцшян сфера цзяриндя щяндяся. Яйилмиш сятщин Д.щ.-синя икиюлчцлц яйилмиш фязанын щяндясяси кими бахмаг олар. Яйилмиш фяза анлайышынын инкишафы мцасир физикада ящямиййятли рол ойнайан Риман сятщляринин йарадылмасына (Б. Риман тяряфиндян) эятириб чыхарды. Цмуми щяндяси нязяриййялярдя “Д.щ.”-йя цмуми мяна верилир: щяр щансы бир фигура юзцнцн Д.щ.-си ъящятдян мцяййян бир фяза кими бахмаг олар. Д.щ.-нин ясасы К. Гаусс тяряфиндян (1827) гойулмушдур.

Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (Azərbaycan dilində)
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2007
ISBN: 978-9952-441-01-7
Səhifələrin sayı: 881
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, I CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2009
ISBN: 978-9952-441-02-4
Səhifələrin sayı: 608
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, II CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2010
ISBN: 978-9952-441-05-5
Səhifələrin sayı: 604
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, III CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2011
ISBN: 978-9952-441-07-9
Səhifələrin sayı: 604
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (rus dilində)
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2012
ISBN: 978-9952-441-01-7
Səhifələrin sayı: 881
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, IV CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2013
ISBN: 978-9952-441-03-1
Səhifələrin sayı: 608
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, V CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2014
ISBN: 978-9952-441-10-9
Səhifələrin sayı: 592
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, VI CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili 2015
ISBN: 978-9952-441-11-6
Səhifələrin sayı: 608
ÇİNÁB, Çenab – DƏMİRÇİYEVA
    DAXİLİ HƏNDƏSƏ

    ДАХИЛИ ЩЯНДЯСЯ – щяндясянин бюлмяси; щяъмлянян фязайа мцраъият етмядян сятщин вя щямин сятщ цзяриндя йалныз юлчмялярин кюмяйи иля алынан фигурларын хассялярини юйрянир. Мяс., сятщ цзяриндя ики нюгтя арасындакы мясафя бу нюгтяляри бирляшдирян яйрилярин узунлугларынын минимуму кими тяйин олунур. Сятщин Д.щ.-си онун яйилмяси заманы, йяни сятщ цзяриндяки яйрилярин узунлугларынын дяйишмядийи деформасийалар заманы дяйишмир. Д.щ.-нин ян садя щаллары: планиметрийа (мцстявинин Д.щ.-си) вя картографийанын мясяляляри иля ялагядар мейдана чыхан йер сятщинин щяндясяси иля биринъи йахынлашмада цст-цстя дцшян сфера цзяриндя щяндяся. Яйилмиш сятщин Д.щ.-синя икиюлчцлц яйилмиш фязанын щяндясяси кими бахмаг олар. Яйилмиш фяза анлайышынын инкишафы мцасир физикада ящямиййятли рол ойнайан Риман сятщляринин йарадылмасына (Б. Риман тяряфиндян) эятириб чыхарды. Цмуми щяндяси нязяриййялярдя “Д.щ.”-йя цмуми мяна верилир: щяр щансы бир фигура юзцнцн Д.щ.-си ъящятдян мцяййян бир фяза кими бахмаг олар. Д.щ.-нин ясасы К. Гаусс тяряфиндян (1827) гойулмушдур.

    DAXİLİ HƏNDƏSƏ

    ДАХИЛИ ЩЯНДЯСЯ – щяндясянин бюлмяси; щяъмлянян фязайа мцраъият етмядян сятщин вя щямин сятщ цзяриндя йалныз юлчмялярин кюмяйи иля алынан фигурларын хассялярини юйрянир. Мяс., сятщ цзяриндя ики нюгтя арасындакы мясафя бу нюгтяляри бирляшдирян яйрилярин узунлугларынын минимуму кими тяйин олунур. Сятщин Д.щ.-си онун яйилмяси заманы, йяни сятщ цзяриндяки яйрилярин узунлугларынын дяйишмядийи деформасийалар заманы дяйишмир. Д.щ.-нин ян садя щаллары: планиметрийа (мцстявинин Д.щ.-си) вя картографийанын мясяляляри иля ялагядар мейдана чыхан йер сятщинин щяндясяси иля биринъи йахынлашмада цст-цстя дцшян сфера цзяриндя щяндяся. Яйилмиш сятщин Д.щ.-синя икиюлчцлц яйилмиш фязанын щяндясяси кими бахмаг олар. Яйилмиш фяза анлайышынын инкишафы мцасир физикада ящямиййятли рол ойнайан Риман сятщляринин йарадылмасына (Б. Риман тяряфиндян) эятириб чыхарды. Цмуми щяндяси нязяриййялярдя “Д.щ.”-йя цмуми мяна верилир: щяр щансы бир фигура юзцнцн Д.щ.-си ъящятдян мцяййян бир фяза кими бахмаг олар. Д.щ.-нин ясасы К. Гаусс тяряфиндян (1827) гойулмушдур.