ЧЯПЯРЛЯМЯ (инэ. енълосурес) – иъма торпагларынын вя гайдаларынын спесифик ляьви формасы; кяндлилярин кцтляви експроприасийасы (илкин капитал йыьымынын ясасы) формаларындан бири. Ч. классик формада 15 ясрин сону – 19 ясрин яввялляриндя Инэилтярядя мювъуд олмушдур. 15 ясрин сону – 16 ясрдя Ч.-йя ясас сябяб йунун гиймятинин артмасы иди. Бу дюврдя отлагларла йанашы якин сащяляри дя чяпярлянирди. Бу да иъма гайдаларынын ляьвиня сябяб олурду. Торпагдан вя онлары беъярмякдян мящрум оланлар евляриндян говулур, пауперляря – дилянчи вя сяфилляря чеврилирдиляр. Чяпярлянмиш торпаглары йа лорд юзц истисмар едир (йохсуллардан муздурлар тутуб ишлятмякля), йа да ири фермерляря иъаряйя верирди.
Ч. кяндин сосиал тяркибини дяйиширди; фермерлярин пайы артыр, мцстягил иъма цзвц олан кяндлилярин пайы азалырды. Ч. Инэилтяря буржуа ингилабындан (17 яср) сонра аграр мцнасибятлярин капиталистъясиня йенидян гурулмасы эедишиндя хцсусиля эцълянмишди. 18 ясрдя Ч. просесиня парламент гарышды вя Ч. щаггында бир чох “хцсуси” актлар вермякля ону легаллашдырды. Парламент Ч.-си адланан бу Ч.-ляр иъма тарла системинин ляьвини вя хырда торпаг сащибкарларынын мящвини баша чатдырды. Ч. классик капиталист к.т. структурунун йаранмасына сябяб олду. Феодаллар капиталист типли лендлордлара – торпаг сащибкарларына чеврилдиляр (бах Лендлордизм). Буржуазийа уъуз ишчи гцввяси иля тямин олунду. Ч. Нидерланд, Франса вя Алманийада да эениш йайылмышды.
Azərbaycan Milli Ensiklopediyası
| Sərlövhə: | Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (Azərbaycan dilində) |
| Nəşriyyat: | "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi |
| Nəşr yeri: | Bakı |
| Nəşr ili: | 2007 |
| ISBN: | 978-9952-441-01-7 |
| Səhifələrin sayı: | 881 |
| Sərlövhə: | Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, I CİLD |
| Nəşriyyat: | "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi |
| Nəşr yeri: | Bakı |
| Nəşr ili: | 2009 |
| ISBN: | 978-9952-441-02-4 |
| Səhifələrin sayı: | 608 |
| Sərlövhə: | Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, II CİLD |
| Nəşriyyat: | "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi |
| Nəşr yeri: | Bakı |
| Nəşr ili: | 2010 |
| ISBN: | 978-9952-441-05-5 |
| Səhifələrin sayı: | 604 |
| Sərlövhə: | Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, III CİLD |
| Nəşriyyat: | "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi |
| Nəşr yeri: | Bakı |
| Nəşr ili: | 2011 |
| ISBN: | 978-9952-441-07-9 |
| Səhifələrin sayı: | 604 |
| Sərlövhə: | Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (rus dilində) |
| Nəşriyyat: | "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi |
| Nəşr yeri: | Bakı |
| Nəşr ili: | 2012 |
| ISBN: | 978-9952-441-01-7 |
| Səhifələrin sayı: | 881 |
| Sərlövhə: | Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, IV CİLD |
| Nəşriyyat: | "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi |
| Nəşr yeri: | Bakı |
| Nəşr ili: | 2013 |
| ISBN: | 978-9952-441-03-1 |
| Səhifələrin sayı: | 608 |
| Sərlövhə: | Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, V CİLD |
| Nəşriyyat: | "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi |
| Nəşr yeri: | Bakı |
| Nəşr ili: | 2014 |
| ISBN: | 978-9952-441-10-9 |
| Səhifələrin sayı: | 592 |
| Sərlövhə: | Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, VI CİLD |
| Nəşriyyat: | "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi |
| Nəşr yeri: | Bakı |
| Nəşr ili | 2015 |
| ISBN: | 978-9952-441-11-6 |
| Səhifələrin sayı: | 608 |
ЧЯПЯРЛЯМЯ (инэ. енълосурес) – иъма торпагларынын вя гайдаларынын спесифик ляьви формасы; кяндлилярин кцтляви експроприасийасы (илкин капитал йыьымынын ясасы) формаларындан бири. Ч. классик формада 15 ясрин сону – 19 ясрин яввялляриндя Инэилтярядя мювъуд олмушдур. 15 ясрин сону – 16 ясрдя Ч.-йя ясас сябяб йунун гиймятинин артмасы иди. Бу дюврдя отлагларла йанашы якин сащяляри дя чяпярлянирди. Бу да иъма гайдаларынын ляьвиня сябяб олурду. Торпагдан вя онлары беъярмякдян мящрум оланлар евляриндян говулур, пауперляря – дилянчи вя сяфилляря чеврилирдиляр. Чяпярлянмиш торпаглары йа лорд юзц истисмар едир (йохсуллардан муздурлар тутуб ишлятмякля), йа да ири фермерляря иъаряйя верирди.
Ч. кяндин сосиал тяркибини дяйиширди; фермерлярин пайы артыр, мцстягил иъма цзвц олан кяндлилярин пайы азалырды. Ч. Инэилтяря буржуа ингилабындан (17 яср) сонра аграр мцнасибятлярин капиталистъясиня йенидян гурулмасы эедишиндя хцсусиля эцълянмишди. 18 ясрдя Ч. просесиня парламент гарышды вя Ч. щаггында бир чох “хцсуси” актлар вермякля ону легаллашдырды. Парламент Ч.-си адланан бу Ч.-ляр иъма тарла системинин ляьвини вя хырда торпаг сащибкарларынын мящвини баша чатдырды. Ч. классик капиталист к.т. структурунун йаранмасына сябяб олду. Феодаллар капиталист типли лендлордлара – торпаг сащибкарларына чеврилдиляр (бах Лендлордизм). Буржуазийа уъуз ишчи гцввяси иля тямин олунду. Ч. Нидерланд, Франса вя Алманийада да эениш йайылмышды.
ЧЯПЯРЛЯМЯ (инэ. енълосурес) – иъма торпагларынын вя гайдаларынын спесифик ляьви формасы; кяндлилярин кцтляви експроприасийасы (илкин капитал йыьымынын ясасы) формаларындан бири. Ч. классик формада 15 ясрин сону – 19 ясрин яввялляриндя Инэилтярядя мювъуд олмушдур. 15 ясрин сону – 16 ясрдя Ч.-йя ясас сябяб йунун гиймятинин артмасы иди. Бу дюврдя отлагларла йанашы якин сащяляри дя чяпярлянирди. Бу да иъма гайдаларынын ляьвиня сябяб олурду. Торпагдан вя онлары беъярмякдян мящрум оланлар евляриндян говулур, пауперляря – дилянчи вя сяфилляря чеврилирдиляр. Чяпярлянмиш торпаглары йа лорд юзц истисмар едир (йохсуллардан муздурлар тутуб ишлятмякля), йа да ири фермерляря иъаряйя верирди.
Ч. кяндин сосиал тяркибини дяйиширди; фермерлярин пайы артыр, мцстягил иъма цзвц олан кяндлилярин пайы азалырды. Ч. Инэилтяря буржуа ингилабындан (17 яср) сонра аграр мцнасибятлярин капиталистъясиня йенидян гурулмасы эедишиндя хцсусиля эцълянмишди. 18 ясрдя Ч. просесиня парламент гарышды вя Ч. щаггында бир чох “хцсуси” актлар вермякля ону легаллашдырды. Парламент Ч.-си адланан бу Ч.-ляр иъма тарла системинин ляьвини вя хырда торпаг сащибкарларынын мящвини баша чатдырды. Ч. классик капиталист к.т. структурунун йаранмасына сябяб олду. Феодаллар капиталист типли лендлордлара – торпаг сащибкарларына чеврилдиляр (бах Лендлордизм). Буржуазийа уъуз ишчи гцввяси иля тямин олунду. Ч. Нидерланд, Франса вя Алманийада да эениш йайылмышды.
