ЧЯЙИРТКЯКИМИЛЯР (Аъридоидеа) – дцзганадлылар дястясиндян чохсайлы ъцъц фясиляцстц. Яксяриййяти исти юлкялярдя йашайыр. Мялум нювлярин 50%-дян чоху тропик вя субтропиклярдя мяскунлашмышдыр. Уз. 9 см, быьъыглары бядянинин йарысындан гысадыр. Ганады 2 ъцтдцр, бязян инкишаф етмямиш олур. Арха айаглары сычрайыъыдыр. Сяс апараты арха айагларын будларында вя ганадцстлцкляриндя йерляшир. Ч.-дя бядянин формасы вя рянэи ъцъцнцн давранышы иля сых уйьундур; йашадыьы мцщити характеризя едир. Бу уйьунлуг щяйат формасыны мцяййянляшдирир. Йумуртагойаны гысадыр. Йумуртаны торпаьа, бязян дя битки тохумаларына (топаларла) гойур вя кюпцклц майе иля бцрцйцр. Бу майе гуруйур вя йумурта кисяси ямяля эятирир, бу да ону хариъи мцщитин тясирляриндян горуйур. Сцрфяляр йазда чыхыр вя 1–1,5 айа инкишаф едир, 4–7 дяфя габыг дяйишир. Дцнйада 10000, Азярб.-да 150 нювц мялумдур. Ч.-ин щамысы биткийейяндир. Бир чох нювляри, хцсусян, сцрц щалында йашайанлар мяс., Сибир чяйирткяси, тцндганад чяйирткя, атбасар чяйирткя вя с. к.т.-на бюйцк зийан вурур. Бир сыра юлкялярдя чяйирткя ялейщиня ири елми вя елм-истещсалат мяркязляри йарадылмышдыр.
Azərbaycan Milli Ensiklopediyası
| Sərlövhə: | Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (Azərbaycan dilində) |
| Nəşriyyat: | "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi |
| Nəşr yeri: | Bakı |
| Nəşr ili: | 2007 |
| ISBN: | 978-9952-441-01-7 |
| Səhifələrin sayı: | 881 |
| Sərlövhə: | Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, I CİLD |
| Nəşriyyat: | "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi |
| Nəşr yeri: | Bakı |
| Nəşr ili: | 2009 |
| ISBN: | 978-9952-441-02-4 |
| Səhifələrin sayı: | 608 |
| Sərlövhə: | Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, II CİLD |
| Nəşriyyat: | "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi |
| Nəşr yeri: | Bakı |
| Nəşr ili: | 2010 |
| ISBN: | 978-9952-441-05-5 |
| Səhifələrin sayı: | 604 |
| Sərlövhə: | Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, III CİLD |
| Nəşriyyat: | "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi |
| Nəşr yeri: | Bakı |
| Nəşr ili: | 2011 |
| ISBN: | 978-9952-441-07-9 |
| Səhifələrin sayı: | 604 |
| Sərlövhə: | Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (rus dilində) |
| Nəşriyyat: | "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi |
| Nəşr yeri: | Bakı |
| Nəşr ili: | 2012 |
| ISBN: | 978-9952-441-01-7 |
| Səhifələrin sayı: | 881 |
| Sərlövhə: | Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, IV CİLD |
| Nəşriyyat: | "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi |
| Nəşr yeri: | Bakı |
| Nəşr ili: | 2013 |
| ISBN: | 978-9952-441-03-1 |
| Səhifələrin sayı: | 608 |
| Sərlövhə: | Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, V CİLD |
| Nəşriyyat: | "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi |
| Nəşr yeri: | Bakı |
| Nəşr ili: | 2014 |
| ISBN: | 978-9952-441-10-9 |
| Səhifələrin sayı: | 592 |
| Sərlövhə: | Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, VI CİLD |
| Nəşriyyat: | "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi |
| Nəşr yeri: | Bakı |
| Nəşr ili | 2015 |
| ISBN: | 978-9952-441-11-6 |
| Səhifələrin sayı: | 608 |
ЧЯЙИРТКЯКИМИЛЯР (Аъридоидеа) – дцзганадлылар дястясиндян чохсайлы ъцъц фясиляцстц. Яксяриййяти исти юлкялярдя йашайыр. Мялум нювлярин 50%-дян чоху тропик вя субтропиклярдя мяскунлашмышдыр. Уз. 9 см, быьъыглары бядянинин йарысындан гысадыр. Ганады 2 ъцтдцр, бязян инкишаф етмямиш олур. Арха айаглары сычрайыъыдыр. Сяс апараты арха айагларын будларында вя ганадцстлцкляриндя йерляшир. Ч.-дя бядянин формасы вя рянэи ъцъцнцн давранышы иля сых уйьундур; йашадыьы мцщити характеризя едир. Бу уйьунлуг щяйат формасыны мцяййянляшдирир. Йумуртагойаны гысадыр. Йумуртаны торпаьа, бязян дя битки тохумаларына (топаларла) гойур вя кюпцклц майе иля бцрцйцр. Бу майе гуруйур вя йумурта кисяси ямяля эятирир, бу да ону хариъи мцщитин тясирляриндян горуйур. Сцрфяляр йазда чыхыр вя 1–1,5 айа инкишаф едир, 4–7 дяфя габыг дяйишир. Дцнйада 10000, Азярб.-да 150 нювц мялумдур. Ч.-ин щамысы биткийейяндир. Бир чох нювляри, хцсусян, сцрц щалында йашайанлар мяс., Сибир чяйирткяси, тцндганад чяйирткя, атбасар чяйирткя вя с. к.т.-на бюйцк зийан вурур. Бир сыра юлкялярдя чяйирткя ялейщиня ири елми вя елм-истещсалат мяркязляри йарадылмышдыр.
ЧЯЙИРТКЯКИМИЛЯР (Аъридоидеа) – дцзганадлылар дястясиндян чохсайлы ъцъц фясиляцстц. Яксяриййяти исти юлкялярдя йашайыр. Мялум нювлярин 50%-дян чоху тропик вя субтропиклярдя мяскунлашмышдыр. Уз. 9 см, быьъыглары бядянинин йарысындан гысадыр. Ганады 2 ъцтдцр, бязян инкишаф етмямиш олур. Арха айаглары сычрайыъыдыр. Сяс апараты арха айагларын будларында вя ганадцстлцкляриндя йерляшир. Ч.-дя бядянин формасы вя рянэи ъцъцнцн давранышы иля сых уйьундур; йашадыьы мцщити характеризя едир. Бу уйьунлуг щяйат формасыны мцяййянляшдирир. Йумуртагойаны гысадыр. Йумуртаны торпаьа, бязян дя битки тохумаларына (топаларла) гойур вя кюпцклц майе иля бцрцйцр. Бу майе гуруйур вя йумурта кисяси ямяля эятирир, бу да ону хариъи мцщитин тясирляриндян горуйур. Сцрфяляр йазда чыхыр вя 1–1,5 айа инкишаф едир, 4–7 дяфя габыг дяйишир. Дцнйада 10000, Азярб.-да 150 нювц мялумдур. Ч.-ин щамысы биткийейяндир. Бир чох нювляри, хцсусян, сцрц щалында йашайанлар мяс., Сибир чяйирткяси, тцндганад чяйирткя, атбасар чяйирткя вя с. к.т.-на бюйцк зийан вурур. Бир сыра юлкялярдя чяйирткя ялейщиня ири елми вя елм-истещсалат мяркязляри йарадылмышдыр.
