Azərbaycan Milli Ensiklopediyası
VI CİLD (ÇİNÁB, Çenab - DƏMİRÇİYEVA)
    DALTON QANUNLARI

    ДАЛТОН ГАНУНЛАРЫ – газларын хассяляриня аид физики ганунауйьунлуглары тясвир едян цч ганун. Ъ.Далтонун 1801, 1802 вя 1803 иллярдя кяшф етдийи бу ганунлар онун физики атомистикасынын мащиййятини тяшкил етмиш вя Далтонун кимйяви атомистикасынын ясасы олмушдур. Д.г.-нын мцасир ифадяляри хроноложи ардıъыллыгла верилмишдир. Парсиал тязйигляр гануну: газ гарышыгларынын тязйиги онларын парсиал тязйигляринин ъяминя бярабярдир (гарышыьы тяшкил едян щяр бир газын айрылыгда гарышыьын щяъмини тутдуьу заман эюстярдийи тязйигя парсиал тязйиг дейилир). Гыздырылма заманы газларын бярабяр (мцнтязям) эенишлянмя гануну: сабит тязйигдя бцтцн газлар темп-рун йцксялмяси иля ейни дяряъядя эенишлянир. Газларын майеляр тяряфиндян удулмасы гануну: верилян майедя сабит темп-рда газ гарышыьы компонентинин щялл олмасы онун парсиал тязйиги иля мцтянасибдир вя гарышыьын тязйигиндян вя башга компонентлярин тябиятиндян асылы дейил; бу ганун Щенри ганунуна мцщцм ялавядир. Д.г., реал газларын хассяляринин идеал газларын хассяляриня йахын олдуьу вя газын щялл олмасынын зяиф олдуьу шяраитдя юдянир.

Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (Azərbaycan dilində)
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2007
ISBN: 978-9952-441-01-7
Səhifələrin sayı: 881
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, I CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2009
ISBN: 978-9952-441-02-4
Səhifələrin sayı: 608
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, II CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2010
ISBN: 978-9952-441-05-5
Səhifələrin sayı: 604
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, III CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2011
ISBN: 978-9952-441-07-9
Səhifələrin sayı: 604
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (rus dilində)
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2012
ISBN: 978-9952-441-01-7
Səhifələrin sayı: 881
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, IV CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2013
ISBN: 978-9952-441-03-1
Səhifələrin sayı: 608
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, V CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2014
ISBN: 978-9952-441-10-9
Səhifələrin sayı: 592
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, VI CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili 2015
ISBN: 978-9952-441-11-6
Səhifələrin sayı: 608
ÇİNÁB, Çenab – DƏMİRÇİYEVA
    DALTON QANUNLARI

    ДАЛТОН ГАНУНЛАРЫ – газларын хассяляриня аид физики ганунауйьунлуглары тясвир едян цч ганун. Ъ.Далтонун 1801, 1802 вя 1803 иллярдя кяшф етдийи бу ганунлар онун физики атомистикасынын мащиййятини тяшкил етмиш вя Далтонун кимйяви атомистикасынын ясасы олмушдур. Д.г.-нын мцасир ифадяляри хроноложи ардıъыллыгла верилмишдир. Парсиал тязйигляр гануну: газ гарышыгларынын тязйиги онларын парсиал тязйигляринин ъяминя бярабярдир (гарышыьы тяшкил едян щяр бир газын айрылыгда гарышыьын щяъмини тутдуьу заман эюстярдийи тязйигя парсиал тязйиг дейилир). Гыздырылма заманы газларын бярабяр (мцнтязям) эенишлянмя гануну: сабит тязйигдя бцтцн газлар темп-рун йцксялмяси иля ейни дяряъядя эенишлянир. Газларын майеляр тяряфиндян удулмасы гануну: верилян майедя сабит темп-рда газ гарышыьы компонентинин щялл олмасы онун парсиал тязйиги иля мцтянасибдир вя гарышыьын тязйигиндян вя башга компонентлярин тябиятиндян асылы дейил; бу ганун Щенри ганунуна мцщцм ялавядир. Д.г., реал газларын хассяляринин идеал газларын хассяляриня йахын олдуьу вя газын щялл олмасынын зяиф олдуьу шяраитдя юдянир.

    DALTON QANUNLARI

    ДАЛТОН ГАНУНЛАРЫ – газларын хассяляриня аид физики ганунауйьунлуглары тясвир едян цч ганун. Ъ.Далтонун 1801, 1802 вя 1803 иллярдя кяшф етдийи бу ганунлар онун физики атомистикасынын мащиййятини тяшкил етмиш вя Далтонун кимйяви атомистикасынын ясасы олмушдур. Д.г.-нын мцасир ифадяляри хроноложи ардıъыллыгла верилмишдир. Парсиал тязйигляр гануну: газ гарышыгларынын тязйиги онларын парсиал тязйигляринин ъяминя бярабярдир (гарышыьы тяшкил едян щяр бир газын айрылыгда гарышыьын щяъмини тутдуьу заман эюстярдийи тязйигя парсиал тязйиг дейилир). Гыздырылма заманы газларын бярабяр (мцнтязям) эенишлянмя гануну: сабит тязйигдя бцтцн газлар темп-рун йцксялмяси иля ейни дяряъядя эенишлянир. Газларын майеляр тяряфиндян удулмасы гануну: верилян майедя сабит темп-рда газ гарышыьы компонентинин щялл олмасы онун парсиал тязйиги иля мцтянасибдир вя гарышыьын тязйигиндян вя башга компонентлярин тябиятиндян асылы дейил; бу ганун Щенри ганунуна мцщцм ялавядир. Д.г., реал газларын хассяляринин идеал газларын хассяляриня йахын олдуьу вя газын щялл олмасынын зяиф олдуьу шяраитдя юдянир.