DÁMPİR (Dampier) Uilyam (8.6.1652, İst-Koker, Somerset qraflığı, İngiltərə – 8.3.1715, London) – ingilis dəniz səyyahı, pirat. Üç dəfə dünya səyahətinə çıxmışdır. Bir neçə il Tortyu a.-nda (Vest-Hinddə) qalmış, Amerika sahillərindəki İspan şəhərlərinin və yaşayış yerlərinin qarətində iştirak etmişdi. 1678–91 illərdə Sakit okeanda, Cənubi Amerikanın q. sahillərində piratçılıqla məşgul olmuşdur. 1691 ildə İngiltərəyə qayıtmış, 1697 ildə “Yeni dünya səyahəti” kitabını çap etdirmişdir. 14.1.1699 ildə “Robak” gəmisində İngiltərədən çıxmış, Ümid burnundan keçərək, 26.7.1699 ildə Avstraliyanın şm.-q. sahillərinə çatmış və şm.-a doğru hərəkət edərək özünün adlandırdığı Şark körfəzini, adalar qrupunu tədqiq etmişdir. 1703–07 illərdə dəniz quldurluğu ilə məşğul olmuşdur. 1704 ildə D. öz matrosu A. Selkirki kimsəsiz adaya düşürmüşdür; sonralar D. Defo bu matrosun timsalında Robinzon Kruzo obrazını yaratmışdır. 1707 ildə “Yeni Hollandiyaya səyahət” kitabını nəşr etdirmişdir. 1708–11 illərdə V. Rocer sin gəmisində D. şturman vəzifəsində dünya səyahətinə çıxır; Sakit okeanın c. r-nlarının xəritəsini tərtib edir, Dünya okeanının müxtəlif məntəqələrində maqnit meylinin qiymətləri barədə məlumatlar toplayır, dəniz sularının duzluluğunu, hakim axınlar və küləklər arasındakı əlaqələri, Avstraliya, Yeni Qvineya və s. r-nların fauna və florasını öyrənir. Avstraliyanın şm.-q.-ində ya, Sakit okeanın c.-q.-ində və Malayya arxipelaqında bir neçə ada və körfəz D.-in şərəfinə adlandırılmışdır.
Əd.: С в е т Я. М. История открытия и исследования Австралии и Океании. М., 1966.
