ЧИКАСОЛАР (чокто дилиндя – “йахын заманларда эедянляр”) – АБШ-да мускоглар групундан щинди халгы. Сайлары 38 мин няфярдир, о ъцмлядян Оклащома штатында йерляшян тайфа яразисиндя 7 мин няфярдян чохдур (2010). Муског дилиндя данышырлар. Инэилис дили дя йайылмышдыр. Йазылары латын ялифбасы ясасындадыр. Диндарлары христиандыр. 12–15 ясрлярдя чоктоларла бирликдя Миссисипи чайынын шярг сащилляриня эялмиш, 16 ясрин яввялляриндя онлардан айрылмышдылар. Яняняви мядяниййятляри Шимали Американын ъянуб-шярги щиндиляр цчцн сяъиййявидир. Талаларда тоха якинчилийи (гарьыдалы, йемиш, габаг), овчулуг, балыгчылыг вя йыьыъылыгла мяшьул олурдулар. Тохуъулуг бюйцк ящямиййят кясб едирди.
Яняняви эейимли чикасо гадыны.
Яняняви евляри: щцнд. 1 м-дяк олан даиряви торпаг бцнюврянин цзяриндя тирлярдян тикилян, шцвцллярдян дцзялдилян дамынын аралары эил вя отла долдурулан гыш еви; дцз-буъаглы, диварлары аьардылмыш икиотаглы йай евидир. Юзцнямяхсус идарячилик системляри олан Испанийа вя Пантерляр фратрийасына, онлар да юз нювбясиндя гощумлуьу ана хятти цзря щесабланан 12 гябиляйя бюлцнцрдцляр. Али башчы (мико) йалныз Испанийа фратрийасындан олурду. Щярби башчы (тишу мико) да вар иди. Бюйцк аиля вя матрилокал никащ мювъуд иди. Яняняви етигадлары рущларын вя яъдадларын култу, шаманизмдир; Ч. цчцн цмуми зийафят вя рягслярля мцшайият олунан саьалтма айини сяъиййявидир. Авропалыларла ялагяляр 1540 илдя башламышдыр. АБШ-ла баьланмыш гейри-бярабяр мцгавиляляр нятиъясиндя 18 ясрин сонлары – 19 ясрин яввялляриндя торпагларынын бюйцк щиссясини итирмиш, 1830-ъу иллярдя “Щинди яразиси”ня (индики Оклащома штаты), чоктоларын торпагларына кючмяйя мяъбур олмушдулар. 1855 илдя чоктолардан айрылмышлар. Тайфа идарячилийиндя варлы метисляр ясас рол ойнайырдылар. 1970 илдя башчы (“губернатор”) сечмяк щцгугу газанмышлар. Мцасир Ч. фермер тясяррцфаты, муздлу ямякля мяшьул олурлар. Бязи яняняви рягсляр вя ат йарышлары горунуб сахланылыр
Azərbaycan Milli Ensiklopediyası
| Sərlövhə: | Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (Azərbaycan dilində) |
| Nəşriyyat: | "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi |
| Nəşr yeri: | Bakı |
| Nəşr ili: | 2007 |
| ISBN: | 978-9952-441-01-7 |
| Səhifələrin sayı: | 881 |
| Sərlövhə: | Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, I CİLD |
| Nəşriyyat: | "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi |
| Nəşr yeri: | Bakı |
| Nəşr ili: | 2009 |
| ISBN: | 978-9952-441-02-4 |
| Səhifələrin sayı: | 608 |
| Sərlövhə: | Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, II CİLD |
| Nəşriyyat: | "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi |
| Nəşr yeri: | Bakı |
| Nəşr ili: | 2010 |
| ISBN: | 978-9952-441-05-5 |
| Səhifələrin sayı: | 604 |
| Sərlövhə: | Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, III CİLD |
| Nəşriyyat: | "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi |
| Nəşr yeri: | Bakı |
| Nəşr ili: | 2011 |
| ISBN: | 978-9952-441-07-9 |
| Səhifələrin sayı: | 604 |
| Sərlövhə: | Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (rus dilində) |
| Nəşriyyat: | "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi |
| Nəşr yeri: | Bakı |
| Nəşr ili: | 2012 |
| ISBN: | 978-9952-441-01-7 |
| Səhifələrin sayı: | 881 |
| Sərlövhə: | Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, IV CİLD |
| Nəşriyyat: | "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi |
| Nəşr yeri: | Bakı |
| Nəşr ili: | 2013 |
| ISBN: | 978-9952-441-03-1 |
| Səhifələrin sayı: | 608 |
| Sərlövhə: | Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, V CİLD |
| Nəşriyyat: | "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi |
| Nəşr yeri: | Bakı |
| Nəşr ili: | 2014 |
| ISBN: | 978-9952-441-10-9 |
| Səhifələrin sayı: | 592 |
| Sərlövhə: | Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, VI CİLD |
| Nəşriyyat: | "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi |
| Nəşr yeri: | Bakı |
| Nəşr ili | 2015 |
| ISBN: | 978-9952-441-11-6 |
| Səhifələrin sayı: | 608 |
ЧИКАСОЛАР (чокто дилиндя – “йахын заманларда эедянляр”) – АБШ-да мускоглар групундан щинди халгы. Сайлары 38 мин няфярдир, о ъцмлядян Оклащома штатында йерляшян тайфа яразисиндя 7 мин няфярдян чохдур (2010). Муског дилиндя данышырлар. Инэилис дили дя йайылмышдыр. Йазылары латын ялифбасы ясасындадыр. Диндарлары христиандыр. 12–15 ясрлярдя чоктоларла бирликдя Миссисипи чайынын шярг сащилляриня эялмиш, 16 ясрин яввялляриндя онлардан айрылмышдылар. Яняняви мядяниййятляри Шимали Американын ъянуб-шярги щиндиляр цчцн сяъиййявидир. Талаларда тоха якинчилийи (гарьыдалы, йемиш, габаг), овчулуг, балыгчылыг вя йыьыъылыгла мяшьул олурдулар. Тохуъулуг бюйцк ящямиййят кясб едирди.
Яняняви эейимли чикасо гадыны.
Яняняви евляри: щцнд. 1 м-дяк олан даиряви торпаг бцнюврянин цзяриндя тирлярдян тикилян, шцвцллярдян дцзялдилян дамынын аралары эил вя отла долдурулан гыш еви; дцз-буъаглы, диварлары аьардылмыш икиотаглы йай евидир. Юзцнямяхсус идарячилик системляри олан Испанийа вя Пантерляр фратрийасына, онлар да юз нювбясиндя гощумлуьу ана хятти цзря щесабланан 12 гябиляйя бюлцнцрдцляр. Али башчы (мико) йалныз Испанийа фратрийасындан олурду. Щярби башчы (тишу мико) да вар иди. Бюйцк аиля вя матрилокал никащ мювъуд иди. Яняняви етигадлары рущларын вя яъдадларын култу, шаманизмдир; Ч. цчцн цмуми зийафят вя рягслярля мцшайият олунан саьалтма айини сяъиййявидир. Авропалыларла ялагяляр 1540 илдя башламышдыр. АБШ-ла баьланмыш гейри-бярабяр мцгавиляляр нятиъясиндя 18 ясрин сонлары – 19 ясрин яввялляриндя торпагларынын бюйцк щиссясини итирмиш, 1830-ъу иллярдя “Щинди яразиси”ня (индики Оклащома штаты), чоктоларын торпагларына кючмяйя мяъбур олмушдулар. 1855 илдя чоктолардан айрылмышлар. Тайфа идарячилийиндя варлы метисляр ясас рол ойнайырдылар. 1970 илдя башчы (“губернатор”) сечмяк щцгугу газанмышлар. Мцасир Ч. фермер тясяррцфаты, муздлу ямякля мяшьул олурлар. Бязи яняняви рягсляр вя ат йарышлары горунуб сахланылыр
ЧИКАСОЛАР (чокто дилиндя – “йахын заманларда эедянляр”) – АБШ-да мускоглар групундан щинди халгы. Сайлары 38 мин няфярдир, о ъцмлядян Оклащома штатында йерляшян тайфа яразисиндя 7 мин няфярдян чохдур (2010). Муског дилиндя данышырлар. Инэилис дили дя йайылмышдыр. Йазылары латын ялифбасы ясасындадыр. Диндарлары христиандыр. 12–15 ясрлярдя чоктоларла бирликдя Миссисипи чайынын шярг сащилляриня эялмиш, 16 ясрин яввялляриндя онлардан айрылмышдылар. Яняняви мядяниййятляри Шимали Американын ъянуб-шярги щиндиляр цчцн сяъиййявидир. Талаларда тоха якинчилийи (гарьыдалы, йемиш, габаг), овчулуг, балыгчылыг вя йыьыъылыгла мяшьул олурдулар. Тохуъулуг бюйцк ящямиййят кясб едирди.
Яняняви эейимли чикасо гадыны.
Яняняви евляри: щцнд. 1 м-дяк олан даиряви торпаг бцнюврянин цзяриндя тирлярдян тикилян, шцвцллярдян дцзялдилян дамынын аралары эил вя отла долдурулан гыш еви; дцз-буъаглы, диварлары аьардылмыш икиотаглы йай евидир. Юзцнямяхсус идарячилик системляри олан Испанийа вя Пантерляр фратрийасына, онлар да юз нювбясиндя гощумлуьу ана хятти цзря щесабланан 12 гябиляйя бюлцнцрдцляр. Али башчы (мико) йалныз Испанийа фратрийасындан олурду. Щярби башчы (тишу мико) да вар иди. Бюйцк аиля вя матрилокал никащ мювъуд иди. Яняняви етигадлары рущларын вя яъдадларын култу, шаманизмдир; Ч. цчцн цмуми зийафят вя рягслярля мцшайият олунан саьалтма айини сяъиййявидир. Авропалыларла ялагяляр 1540 илдя башламышдыр. АБШ-ла баьланмыш гейри-бярабяр мцгавиляляр нятиъясиндя 18 ясрин сонлары – 19 ясрин яввялляриндя торпагларынын бюйцк щиссясини итирмиш, 1830-ъу иллярдя “Щинди яразиси”ня (индики Оклащома штаты), чоктоларын торпагларына кючмяйя мяъбур олмушдулар. 1855 илдя чоктолардан айрылмышлар. Тайфа идарячилийиндя варлы метисляр ясас рол ойнайырдылар. 1970 илдя башчы (“губернатор”) сечмяк щцгугу газанмышлар. Мцасир Ч. фермер тясяррцфаты, муздлу ямякля мяшьул олурлар. Бязи яняняви рягсляр вя ат йарышлары горунуб сахланылыр
