Azərbaycan Milli Ensiklopediyası
II CİLD (ARGENTİT - AŞURBƏYOV)
    ARQAS GƏNƏLƏRİ

    AРГАС ЭЯНЯЛЯРИ (Аргасидае) – паразит эяняляр фясиляси. Уз. 2–13 ммдир. Бядяни йастыдыр; цзяри галын дяри иля юртцлмцшдцр. Гуруда йашайан онурьалыларын ганыны соран паразитдир. Аьыз апараты санъан-кясян типлидир. 170-ядяк нювц вар. А.э. гураг иглимли тябии зоналарда (сящралар, йарымсящралар, саванналар) йайылмышдыр; щейван йуваларында, маьараларда, эилмющря тикилилярин йарыгларында топлашыр. Ган сордугда бядян юлчцляри 6–12 дяфя (дишилярдя) вя 2–3 дяфя (еркяклярдя) артыр. Инкишаф сикли йумурта, сцрфя, нимфа (адятян, 2–6 мярщяля) вя ъинси йеткин фярд мярщяляляриндян ибарятдир, 6 айдан 2 илядяк вя даща чох давам  едир. А.э. узун мцддят аъ гала билир (11 илядяк). Йашадыьы мцддятдя 1000-ядяк йумурта гойур (щяр дяфя 50–200). А.э.-нин инсаны дишлямяси дяринин эиъишмясиня (гашынмасына) сябяб олур. А.э. инсанда гайыдан йаталаг спирохетляринин (Орнитщодорос ъинсинин нювляри), гушларда спирохетозларын (Аргас – Аргас персиъус ъинсиндян вя с.) спесифик дашыйыъыларыдыр. Алвеонасус лащоренсис гойунларда ифлиъя сябяб олур. Азярб.-да А.э.-нин 3 ъинся аид  10  нювц  мялумдур.

Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (Azərbaycan dilində)
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2007
ISBN: 978-9952-441-01-7
Səhifələrin sayı: 881
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, I CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2009
ISBN: 978-9952-441-02-4
Səhifələrin sayı: 608
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, II CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2010
ISBN: 978-9952-441-05-5
Səhifələrin sayı: 604
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, III CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2011
ISBN: 978-9952-441-07-9
Səhifələrin sayı: 604
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (rus dilində)
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2012
ISBN: 978-9952-441-01-7
Səhifələrin sayı: 881
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, IV CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2013
ISBN: 978-9952-441-03-1
Səhifələrin sayı: 608
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, V CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2014
ISBN: 978-9952-441-10-9
Səhifələrin sayı: 592
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, VI CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili 2015
ISBN: 978-9952-441-11-6
Səhifələrin sayı: 608
ARGENTİT – AŞURBƏYOV
    ARQAS GƏNƏLƏRİ

    AРГАС ЭЯНЯЛЯРИ (Аргасидае) – паразит эяняляр фясиляси. Уз. 2–13 ммдир. Бядяни йастыдыр; цзяри галын дяри иля юртцлмцшдцр. Гуруда йашайан онурьалыларын ганыны соран паразитдир. Аьыз апараты санъан-кясян типлидир. 170-ядяк нювц вар. А.э. гураг иглимли тябии зоналарда (сящралар, йарымсящралар, саванналар) йайылмышдыр; щейван йуваларында, маьараларда, эилмющря тикилилярин йарыгларында топлашыр. Ган сордугда бядян юлчцляри 6–12 дяфя (дишилярдя) вя 2–3 дяфя (еркяклярдя) артыр. Инкишаф сикли йумурта, сцрфя, нимфа (адятян, 2–6 мярщяля) вя ъинси йеткин фярд мярщяляляриндян ибарятдир, 6 айдан 2 илядяк вя даща чох давам  едир. А.э. узун мцддят аъ гала билир (11 илядяк). Йашадыьы мцддятдя 1000-ядяк йумурта гойур (щяр дяфя 50–200). А.э.-нин инсаны дишлямяси дяринин эиъишмясиня (гашынмасына) сябяб олур. А.э. инсанда гайыдан йаталаг спирохетляринин (Орнитщодорос ъинсинин нювляри), гушларда спирохетозларын (Аргас – Аргас персиъус ъинсиндян вя с.) спесифик дашыйыъыларыдыр. Алвеонасус лащоренсис гойунларда ифлиъя сябяб олур. Азярб.-да А.э.-нин 3 ъинся аид  10  нювц  мялумдур.

    ARQAS GƏNƏLƏRİ

    AРГАС ЭЯНЯЛЯРИ (Аргасидае) – паразит эяняляр фясиляси. Уз. 2–13 ммдир. Бядяни йастыдыр; цзяри галын дяри иля юртцлмцшдцр. Гуруда йашайан онурьалыларын ганыны соран паразитдир. Аьыз апараты санъан-кясян типлидир. 170-ядяк нювц вар. А.э. гураг иглимли тябии зоналарда (сящралар, йарымсящралар, саванналар) йайылмышдыр; щейван йуваларында, маьараларда, эилмющря тикилилярин йарыгларында топлашыр. Ган сордугда бядян юлчцляри 6–12 дяфя (дишилярдя) вя 2–3 дяфя (еркяклярдя) артыр. Инкишаф сикли йумурта, сцрфя, нимфа (адятян, 2–6 мярщяля) вя ъинси йеткин фярд мярщяляляриндян ибарятдир, 6 айдан 2 илядяк вя даща чох давам  едир. А.э. узун мцддят аъ гала билир (11 илядяк). Йашадыьы мцддятдя 1000-ядяк йумурта гойур (щяр дяфя 50–200). А.э.-нин инсаны дишлямяси дяринин эиъишмясиня (гашынмасына) сябяб олур. А.э. инсанда гайыдан йаталаг спирохетляринин (Орнитщодорос ъинсинин нювляри), гушларда спирохетозларын (Аргас – Аргас персиъус ъинсиндян вя с.) спесифик дашыйыъыларыдыр. Алвеонасус лащоренсис гойунларда ифлиъя сябяб олур. Азярб.-да А.э.-нин 3 ъинся аид  10  нювц  мялумдур.