DAŞ DUZ – 1) halit–haloidlər sinfinə aid mineral – NaCl. Kub sinqoniyasında kris tallaşır. Təbiətdə, adətən kristallik dənəli aqreqatlar əmələ gətirir. Saf D.d. rəngsiz və şəffafdır. Başqa qarışıqlar (gil, üzvi maddə və s.) nəticəsində müxtəlif (qonur, boz, qırmızı, çəhrayı və s.) çalarlı olur. Sərtliyi 2, sıxlığı 2100–2200 kq/m3. Elektriki zəif keçirir. Yüksək istilikkeçirmə qabiliyyəti var. Suda asan həll olur. Antiseptik xüsusiyyətə malikdir; 2) əsasən halitdən ibarət hemogençökmə süxur; anhidrit, gips, dolomit, ankerit, maqnezit, kalsit, həmçinin gil, bəzən bitum qarışıqları olur. D.d. arid iqlim şəraitində dəniz və şor göl sularının buxarlanması nəticəsində doymuş məhlullardan çökür. D.d. təzahürlərinə Kembriyəqədərki dövrdən tutmuş Neogenədək bütün geol. sistemlərdə rast gəlinir. Sənaye əhəmiyyətli yataqları çökmə süxurlar arasında geniş sahədə yayılmış qalın (onlarla m-ədək) lay və ştok şəklində olur.
Даш дуз. Щалит. Величка (Полша).
D.d.un ehtiyatına (mln. t-la) görə çox iri (500-dən yuxarı), iri (500–150), orta (150–50) və xırda (50-dən az), NaCl-un miqdarına (%-lə) görə isə zəngin (90-dan çox), adi (70–90) və kasıb (70-dən az) yataqlarınа ayırırlar. Böyük yataqları Kanada, ABŞ, Çin, Hindistan, RF, Ukrayna, Belarus, Almaniya, Danimarka və Polşada, Azərb. da Nax. MR-dədir.
D.d.un tətbiq sahəsi çox genişdir. Ye yinti sənayesində qida məhsulu, k.t.-nda yem kimi, kimya sənayesində xlorlu, natriumlu birləşmələrin alınmasında, sintez edilmiş şəffaf halit kristalları optik cihazqa yırmada və kvant elektronikasında tətbiq edilir.
