Azərbaycan Milli Ensiklopediyası
VI CİLD (ÇİNÁB, Çenab - DƏMİRÇİYEVA)
    DAURA

    ДÁУРА – Мяркязи Суданда (индики Ниэерийа вя Ниэер яразисиндя) дювлят, щаусаларын яфсаняви вятяни. Ерамызын 2-ъи миниллийинин яввялляриндя мейдана эялмишдир. Овчулуг илащяси вя яфсаняви щюкмдар гадын Дауранын ады иля адландырылмышдыр. “Йедди щауса” адлы етноэенетик рявайят Д.-нын тарихи иля баьлыдыр. Рявайятя эюря, щаусаларын йедди ири шящяр вя дювлятляринин баниляри Даура вя Баьдад шащзадяси Абайаъидин (Бяйаъид) ювладлары вя нявяляридир. Ещтимал ки, Абайаъид Ябу Йезид (10 ясрдя Шимали Африкада йашайан бярбярлярин Фатимиляря гаршы цсйанынын башчысы) адынын тящриф едилмиш формасыдыр. Д. Бюйцк Сящранын тиъарят мяркязляриндян бири олса да, Катсина вя Кано кими сийаси вя щярби нцфуза малик дейилди. 1805 илдя Осман дан Фодионун ъищады заманы фулбеляр тяряфиндян истила едилмиш Д. дювляти цч щиссяйя парчаланды: фулбеляр Д.-сы, занголар Д-сы. вя бауреляр Д.-сы. 1907 илдя Мяркязи Суданын Инэилтяря вя Франса арасында бюлцшдцрцлмясиндян сонра Франса бауреляр Д.-сы вя занголар Д.-сынын бир щиссясини Ниэерин тяркибиня гатды, Д.-нын галан щиссяси ися Инэилтярянин нязарятиндя олан Шимали Ниэерийа протекторатына гатылды. Британийа мцстямлякя органлары орада фулбе сцлалясинин щцгугларыны ляьв едяряк занголарын щакимиййятини бярпа етди.

     

     

Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (Azərbaycan dilində)
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2007
ISBN: 978-9952-441-01-7
Səhifələrin sayı: 881
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, I CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2009
ISBN: 978-9952-441-02-4
Səhifələrin sayı: 608
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, II CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2010
ISBN: 978-9952-441-05-5
Səhifələrin sayı: 604
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, III CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2011
ISBN: 978-9952-441-07-9
Səhifələrin sayı: 604
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (rus dilində)
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2012
ISBN: 978-9952-441-01-7
Səhifələrin sayı: 881
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, IV CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2013
ISBN: 978-9952-441-03-1
Səhifələrin sayı: 608
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, V CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2014
ISBN: 978-9952-441-10-9
Səhifələrin sayı: 592
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, VI CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili 2015
ISBN: 978-9952-441-11-6
Səhifələrin sayı: 608
ÇİNÁB, Çenab – DƏMİRÇİYEVA
    DAURA

    ДÁУРА – Мяркязи Суданда (индики Ниэерийа вя Ниэер яразисиндя) дювлят, щаусаларын яфсаняви вятяни. Ерамызын 2-ъи миниллийинин яввялляриндя мейдана эялмишдир. Овчулуг илащяси вя яфсаняви щюкмдар гадын Дауранын ады иля адландырылмышдыр. “Йедди щауса” адлы етноэенетик рявайят Д.-нын тарихи иля баьлыдыр. Рявайятя эюря, щаусаларын йедди ири шящяр вя дювлятляринин баниляри Даура вя Баьдад шащзадяси Абайаъидин (Бяйаъид) ювладлары вя нявяляридир. Ещтимал ки, Абайаъид Ябу Йезид (10 ясрдя Шимали Африкада йашайан бярбярлярин Фатимиляря гаршы цсйанынын башчысы) адынын тящриф едилмиш формасыдыр. Д. Бюйцк Сящранын тиъарят мяркязляриндян бири олса да, Катсина вя Кано кими сийаси вя щярби нцфуза малик дейилди. 1805 илдя Осман дан Фодионун ъищады заманы фулбеляр тяряфиндян истила едилмиш Д. дювляти цч щиссяйя парчаланды: фулбеляр Д.-сы, занголар Д-сы. вя бауреляр Д.-сы. 1907 илдя Мяркязи Суданын Инэилтяря вя Франса арасында бюлцшдцрцлмясиндян сонра Франса бауреляр Д.-сы вя занголар Д.-сынын бир щиссясини Ниэерин тяркибиня гатды, Д.-нын галан щиссяси ися Инэилтярянин нязарятиндя олан Шимали Ниэерийа протекторатына гатылды. Британийа мцстямлякя органлары орада фулбе сцлалясинин щцгугларыны ляьв едяряк занголарын щакимиййятини бярпа етди.

     

     

    DAURA

    ДÁУРА – Мяркязи Суданда (индики Ниэерийа вя Ниэер яразисиндя) дювлят, щаусаларын яфсаняви вятяни. Ерамызын 2-ъи миниллийинин яввялляриндя мейдана эялмишдир. Овчулуг илащяси вя яфсаняви щюкмдар гадын Дауранын ады иля адландырылмышдыр. “Йедди щауса” адлы етноэенетик рявайят Д.-нын тарихи иля баьлыдыр. Рявайятя эюря, щаусаларын йедди ири шящяр вя дювлятляринин баниляри Даура вя Баьдад шащзадяси Абайаъидин (Бяйаъид) ювладлары вя нявяляридир. Ещтимал ки, Абайаъид Ябу Йезид (10 ясрдя Шимали Африкада йашайан бярбярлярин Фатимиляря гаршы цсйанынын башчысы) адынын тящриф едилмиш формасыдыр. Д. Бюйцк Сящранын тиъарят мяркязляриндян бири олса да, Катсина вя Кано кими сийаси вя щярби нцфуза малик дейилди. 1805 илдя Осман дан Фодионун ъищады заманы фулбеляр тяряфиндян истила едилмиш Д. дювляти цч щиссяйя парчаланды: фулбеляр Д.-сы, занголар Д-сы. вя бауреляр Д.-сы. 1907 илдя Мяркязи Суданын Инэилтяря вя Франса арасында бюлцшдцрцлмясиндян сонра Франса бауреляр Д.-сы вя занголар Д.-сынын бир щиссясини Ниэерин тяркибиня гатды, Д.-нын галан щиссяси ися Инэилтярянин нязарятиндя олан Шимали Ниэерийа протекторатына гатылды. Британийа мцстямлякя органлары орада фулбе сцлалясинин щцгугларыны ляьв едяряк занголарын щакимиййятини бярпа етди.