ДАЙАН ХАН (“Цмуми хан”; тягр.1460 – тягр. 1543) – монгол ханы Бату Менэцнцн фяхри титулу (тягр. 1479 илдян). Щаким монгол ханлары иля апардыьы узунмцддятли мцбаризядян сонра Бату Менэц 1488 илдя ирси хошун торпагларынын чох щиссясини бирляшдирмиш вя юзцнц “бюйцк Йуан хаганы” елан етмякля, Чиндя 1271–1368 иллярдя щакимиййятдя олмуш монголмяншяли Йуан сцлалясинин бярпасына иддиа иряли сцрмцшдцр. Бир нечя ил ярзиндя Чинля сцлщ вя тиъарят мцнасибятляри сахламышдыр. Хангай силсиляси йахынлыьындакы Халхада кюч етмишдир. 1500 илдян юз гярарэащыны Ордоса кючцртмцш, Чиня бир нечя щярби йцрцш етмишдир. Монгол феодалларынын бир сыра гийамыны, о ъцмлядян Бату Менэцнцн ъанишин тяйин едилмиш оьлуну юлдцрян Ибири тайши вя Мандулай Агулхунун чыхышыны йатырмышдыр. Чин мянбяляриня эюря, Д.х.-ын 100 минлик ордусу, чохлу мал-гарасы вя варидаты вар иди. Д.х.-ын арвады Мандухай хатун Монголустанын бирляшдирилмясиндя она кюмяк етмишдир. Бату Менэцнцн юлцмцндян сонра онун мцлкляри оьуллары арасында бюлцшдцрцлмцш, Аохан, Найман, Барин, Ъяруд, Кешиктен, Усзумчин, Хучит, Суннит, Ордос ханлыгларынын ясасы гойулмушду. Ата улусунун вариси, Д.х.-ын кичик оьлу Эересендзе Монголустанын шярг (халха) щиссясиндя хан сцлалясинин баниси олмушдур.
Azərbaycan Milli Ensiklopediyası
| Sərlövhə: | Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (Azərbaycan dilində) |
| Nəşriyyat: | "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi |
| Nəşr yeri: | Bakı |
| Nəşr ili: | 2007 |
| ISBN: | 978-9952-441-01-7 |
| Səhifələrin sayı: | 881 |
| Sərlövhə: | Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, I CİLD |
| Nəşriyyat: | "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi |
| Nəşr yeri: | Bakı |
| Nəşr ili: | 2009 |
| ISBN: | 978-9952-441-02-4 |
| Səhifələrin sayı: | 608 |
| Sərlövhə: | Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, II CİLD |
| Nəşriyyat: | "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi |
| Nəşr yeri: | Bakı |
| Nəşr ili: | 2010 |
| ISBN: | 978-9952-441-05-5 |
| Səhifələrin sayı: | 604 |
| Sərlövhə: | Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, III CİLD |
| Nəşriyyat: | "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi |
| Nəşr yeri: | Bakı |
| Nəşr ili: | 2011 |
| ISBN: | 978-9952-441-07-9 |
| Səhifələrin sayı: | 604 |
| Sərlövhə: | Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (rus dilində) |
| Nəşriyyat: | "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi |
| Nəşr yeri: | Bakı |
| Nəşr ili: | 2012 |
| ISBN: | 978-9952-441-01-7 |
| Səhifələrin sayı: | 881 |
| Sərlövhə: | Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, IV CİLD |
| Nəşriyyat: | "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi |
| Nəşr yeri: | Bakı |
| Nəşr ili: | 2013 |
| ISBN: | 978-9952-441-03-1 |
| Səhifələrin sayı: | 608 |
| Sərlövhə: | Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, V CİLD |
| Nəşriyyat: | "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi |
| Nəşr yeri: | Bakı |
| Nəşr ili: | 2014 |
| ISBN: | 978-9952-441-10-9 |
| Səhifələrin sayı: | 592 |
| Sərlövhə: | Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, VI CİLD |
| Nəşriyyat: | "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi |
| Nəşr yeri: | Bakı |
| Nəşr ili | 2015 |
| ISBN: | 978-9952-441-11-6 |
| Səhifələrin sayı: | 608 |
ДАЙАН ХАН (“Цмуми хан”; тягр.1460 – тягр. 1543) – монгол ханы Бату Менэцнцн фяхри титулу (тягр. 1479 илдян). Щаким монгол ханлары иля апардыьы узунмцддятли мцбаризядян сонра Бату Менэц 1488 илдя ирси хошун торпагларынын чох щиссясини бирляшдирмиш вя юзцнц “бюйцк Йуан хаганы” елан етмякля, Чиндя 1271–1368 иллярдя щакимиййятдя олмуш монголмяншяли Йуан сцлалясинин бярпасына иддиа иряли сцрмцшдцр. Бир нечя ил ярзиндя Чинля сцлщ вя тиъарят мцнасибятляри сахламышдыр. Хангай силсиляси йахынлыьындакы Халхада кюч етмишдир. 1500 илдян юз гярарэащыны Ордоса кючцртмцш, Чиня бир нечя щярби йцрцш етмишдир. Монгол феодалларынын бир сыра гийамыны, о ъцмлядян Бату Менэцнцн ъанишин тяйин едилмиш оьлуну юлдцрян Ибири тайши вя Мандулай Агулхунун чыхышыны йатырмышдыр. Чин мянбяляриня эюря, Д.х.-ын 100 минлик ордусу, чохлу мал-гарасы вя варидаты вар иди. Д.х.-ын арвады Мандухай хатун Монголустанын бирляшдирилмясиндя она кюмяк етмишдир. Бату Менэцнцн юлцмцндян сонра онун мцлкляри оьуллары арасында бюлцшдцрцлмцш, Аохан, Найман, Барин, Ъяруд, Кешиктен, Усзумчин, Хучит, Суннит, Ордос ханлыгларынын ясасы гойулмушду. Ата улусунун вариси, Д.х.-ын кичик оьлу Эересендзе Монголустанын шярг (халха) щиссясиндя хан сцлалясинин баниси олмушдур.
ДАЙАН ХАН (“Цмуми хан”; тягр.1460 – тягр. 1543) – монгол ханы Бату Менэцнцн фяхри титулу (тягр. 1479 илдян). Щаким монгол ханлары иля апардыьы узунмцддятли мцбаризядян сонра Бату Менэц 1488 илдя ирси хошун торпагларынын чох щиссясини бирляшдирмиш вя юзцнц “бюйцк Йуан хаганы” елан етмякля, Чиндя 1271–1368 иллярдя щакимиййятдя олмуш монголмяншяли Йуан сцлалясинин бярпасына иддиа иряли сцрмцшдцр. Бир нечя ил ярзиндя Чинля сцлщ вя тиъарят мцнасибятляри сахламышдыр. Хангай силсиляси йахынлыьындакы Халхада кюч етмишдир. 1500 илдян юз гярарэащыны Ордоса кючцртмцш, Чиня бир нечя щярби йцрцш етмишдир. Монгол феодалларынын бир сыра гийамыны, о ъцмлядян Бату Менэцнцн ъанишин тяйин едилмиш оьлуну юлдцрян Ибири тайши вя Мандулай Агулхунун чыхышыны йатырмышдыр. Чин мянбяляриня эюря, Д.х.-ын 100 минлик ордусу, чохлу мал-гарасы вя варидаты вар иди. Д.х.-ын арвады Мандухай хатун Монголустанын бирляшдирилмясиндя она кюмяк етмишдир. Бату Менэцнцн юлцмцндян сонра онун мцлкляри оьуллары арасында бюлцшдцрцлмцш, Аохан, Найман, Барин, Ъяруд, Кешиктен, Усзумчин, Хучит, Суннит, Ордос ханлыгларынын ясасы гойулмушду. Ата улусунун вариси, Д.х.-ын кичик оьлу Эересендзе Монголустанын шярг (халха) щиссясиндя хан сцлалясинин баниси олмушдур.
