Azərbaycan Milli Ensiklopediyası
VI CİLD (ÇİNÁB, Çenab - DƏMİRÇİYEVA)
    DEGENERASİYA

    ДЕЭЕНЕРАСИЙА, б и о л о ж и д е э е н е р а с и й а (лат. деэенеро-чеврилмя, позулма) – 1) морфолоэийада щцъейрялярин парчаланмасы вя органларын йох олмасы, шяклинин дяйишилмяси просеси. Мяс., чюмчягуйруьун гурбаьайа чеврилмяси заманы гуйруьун йох олмасы; 2) микробиолоэийада ялверишсиз беъярмя шяраитиндя бирщцъейряли организм културасынын йашама габилиййятинин зяифлямяси; 3) тякамцл тялиминя “цмуми Д.” вя “хцсуси Д.” анлайышлары А.Н.Севертсов тяряфиндян дахил едилмишдир. О, тякамцл просесинин истигамятляриндян бири олан, актив функсийалы органларын (щярякят органлары, дуйьу органлары, мяркязи синир системи) редуксийасы иля сяъиййялянян просеси цмуми Д., йахуд морфофизиоложи регрес; пассив, лакин щейванын саь галмасы цчцн мцщцм органларын (ъинсиййят органлары вя мцщафизя васитяляри олан юртцкляр, мцдафия рянэи) инкишаф просесини прогрессив адландырмышдыр.


    Шцалыларын, бир чох хярчянэлярин, лентвары гурдларын инкишафы цмуми Д. принсинляриня ясасян эетмишдир. Хцсуси Д. заманы организмлярин тарихи инкишафы просесиндя яъдадларда олан органлар редуксийайа уьрайыр. Мяс., айагсыз кяртянкялялярдя ятрафлар, башыайаглы молйускларда чанаг. Органларын редуксийасына сябяб онларын инкишафы вя фяалиййяти цчцн зярури шяраитин олмамасыдыр; 4) патолоэийада Д. термини щцъейрялярин “деэенерасийасы”нын мцмкцнлцйцнц гябул едян Р.Вирхов тяряфиндян тяклиф едилмишдир. Мцасир тябабятдя мцяййян едилмишдир ки, щцъейрялярдяки дяйишикликляр маддяляр мцбадилясинин йерли вя цмуми позулмасындан, йяни дистрофийадан асылыдыр.

Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (Azərbaycan dilində)
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2007
ISBN: 978-9952-441-01-7
Səhifələrin sayı: 881
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, I CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2009
ISBN: 978-9952-441-02-4
Səhifələrin sayı: 608
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, II CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2010
ISBN: 978-9952-441-05-5
Səhifələrin sayı: 604
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, III CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2011
ISBN: 978-9952-441-07-9
Səhifələrin sayı: 604
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (rus dilində)
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2012
ISBN: 978-9952-441-01-7
Səhifələrin sayı: 881
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, IV CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2013
ISBN: 978-9952-441-03-1
Səhifələrin sayı: 608
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, V CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2014
ISBN: 978-9952-441-10-9
Səhifələrin sayı: 592
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, VI CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili 2015
ISBN: 978-9952-441-11-6
Səhifələrin sayı: 608
ÇİNÁB, Çenab – DƏMİRÇİYEVA
    DEGENERASİYA

    ДЕЭЕНЕРАСИЙА, б и о л о ж и д е э е н е р а с и й а (лат. деэенеро-чеврилмя, позулма) – 1) морфолоэийада щцъейрялярин парчаланмасы вя органларын йох олмасы, шяклинин дяйишилмяси просеси. Мяс., чюмчягуйруьун гурбаьайа чеврилмяси заманы гуйруьун йох олмасы; 2) микробиолоэийада ялверишсиз беъярмя шяраитиндя бирщцъейряли организм културасынын йашама габилиййятинин зяифлямяси; 3) тякамцл тялиминя “цмуми Д.” вя “хцсуси Д.” анлайышлары А.Н.Севертсов тяряфиндян дахил едилмишдир. О, тякамцл просесинин истигамятляриндян бири олан, актив функсийалы органларын (щярякят органлары, дуйьу органлары, мяркязи синир системи) редуксийасы иля сяъиййялянян просеси цмуми Д., йахуд морфофизиоложи регрес; пассив, лакин щейванын саь галмасы цчцн мцщцм органларын (ъинсиййят органлары вя мцщафизя васитяляри олан юртцкляр, мцдафия рянэи) инкишаф просесини прогрессив адландырмышдыр.


    Шцалыларын, бир чох хярчянэлярин, лентвары гурдларын инкишафы цмуми Д. принсинляриня ясасян эетмишдир. Хцсуси Д. заманы организмлярин тарихи инкишафы просесиндя яъдадларда олан органлар редуксийайа уьрайыр. Мяс., айагсыз кяртянкялялярдя ятрафлар, башыайаглы молйускларда чанаг. Органларын редуксийасына сябяб онларын инкишафы вя фяалиййяти цчцн зярури шяраитин олмамасыдыр; 4) патолоэийада Д. термини щцъейрялярин “деэенерасийасы”нын мцмкцнлцйцнц гябул едян Р.Вирхов тяряфиндян тяклиф едилмишдир. Мцасир тябабятдя мцяййян едилмишдир ки, щцъейрялярдяки дяйишикликляр маддяляр мцбадилясинин йерли вя цмуми позулмасындан, йяни дистрофийадан асылыдыр.

    DEGENERASİYA

    ДЕЭЕНЕРАСИЙА, б и о л о ж и д е э е н е р а с и й а (лат. деэенеро-чеврилмя, позулма) – 1) морфолоэийада щцъейрялярин парчаланмасы вя органларын йох олмасы, шяклинин дяйишилмяси просеси. Мяс., чюмчягуйруьун гурбаьайа чеврилмяси заманы гуйруьун йох олмасы; 2) микробиолоэийада ялверишсиз беъярмя шяраитиндя бирщцъейряли организм културасынын йашама габилиййятинин зяифлямяси; 3) тякамцл тялиминя “цмуми Д.” вя “хцсуси Д.” анлайышлары А.Н.Севертсов тяряфиндян дахил едилмишдир. О, тякамцл просесинин истигамятляриндян бири олан, актив функсийалы органларын (щярякят органлары, дуйьу органлары, мяркязи синир системи) редуксийасы иля сяъиййялянян просеси цмуми Д., йахуд морфофизиоложи регрес; пассив, лакин щейванын саь галмасы цчцн мцщцм органларын (ъинсиййят органлары вя мцщафизя васитяляри олан юртцкляр, мцдафия рянэи) инкишаф просесини прогрессив адландырмышдыр.


    Шцалыларын, бир чох хярчянэлярин, лентвары гурдларын инкишафы цмуми Д. принсинляриня ясасян эетмишдир. Хцсуси Д. заманы организмлярин тарихи инкишафы просесиндя яъдадларда олан органлар редуксийайа уьрайыр. Мяс., айагсыз кяртянкялялярдя ятрафлар, башыайаглы молйускларда чанаг. Органларын редуксийасына сябяб онларын инкишафы вя фяалиййяти цчцн зярури шяраитин олмамасыдыр; 4) патолоэийада Д. термини щцъейрялярин “деэенерасийасы”нын мцмкцнлцйцнц гябул едян Р.Вирхов тяряфиндян тяклиф едилмишдир. Мцасир тябабятдя мцяййян едилмишдир ки, щцъейрялярдяки дяйишикликляр маддяляр мцбадилясинин йерли вя цмуми позулмасындан, йяни дистрофийадан асылыдыр.