Azərbaycan Milli Ensiklopediyası
VI CİLD (ÇİNÁB, Çenab - DƏMİRÇİYEVA)
    DE QASPERİ

    ДЕ ГÁСПЕРИ Алчиде (3.4.1881, Австрийа-Маъарыстан, Пйеве-Тесино – 19.8. 1954, Италийа, Селла-ди-Валсугана) – Италийа дювлят вя сийаси хадими. Вйана Ун-тинин филолоэийа факцлтясини битирмишдир (1905). 1905–26 иллярдя “Ыл Трентино” журналынын директору иди. 1905 илдя Трентино Халг партийасыны тясис етмиш, Трентинонун Италийайа бирляшдирилмясиня чалышмышдыр. 1911 илдян Австрийа парламентинин (рейхсрат) Трентинодан депутаты, 1914 илдян Инсбрукун сечкили нцмайяндяляр мяълисинин цзвц, Трентинонун Италийайа верилмясиндян (1919) сонра Италийа Халг Партийасынын (ИХП) баниляриндян бири, 1924–25 илин декабрында онун баш катиби, Италийа парламентинин депутаты (1921–26); Б. Муссолини щюкумятиндя назир (1922, декабр – 1923, апрел) иди. 1924 илин ийунунда фашист режиминя гаршы чыхараг Авентин блокуна гошулмуш, бу сябябдян депутат мандатындан мящрум едилмиш (1926), 1927 илдя щябс едилмишдир. 1928 илдя сящщяти иля ялагядар щябсдян азадлыьа бурахылмышдыр. 1929–42 иллярдя Ватикан китабханасында чалышмыш, тарихи мювзуларда популйар мягаляляр йазмышдыр. ИХП-нин ясасында саь мяркязчи Италийа Христиан-Демократ Партийасынын (ИХДП) йарадыъыларындан бири (1942–43) вя онун илк програмынын мцяллифидир. ИХДП-нин сийаси катиби (1944–46; 1953–54), парти- йанын Милли Шурасынын сядри олмуш, 1944– 45 иллярдя бир сыра щюкумят кабинетиндя назир, Италийа Назирляр Советинин сядри (1945, декабр – 1953, ийул), ейни заманда хариъи ишляр назири (1945–46; 1951–53) вязифяляриндя чалышмышдыр. Де Г. щюкумяти 1946 ил ийунун 2-дя кечирдийи референдумун нятиъяляриня эюря Италийада монархийаны ляьв етмиш; 1946 илдя Ъянуби Тирола мухтариййят верилмяси щаггында Австрийа иля сазиш баьламыш; 1947 ил февралын 10-да Антищитлер коалисийасы юлкяляри иля сцлщ мцгавиляси имзаламыш; 1947 ил декабрын 22-дя Италийанын йени конститусийасыны гябул етмиш; 1948 илин ийунунда Италийанын Маршалл планына, 1949 илдя ися НАТО-йа гошулмасы щаггында сазиш баьламышдыр. Де Г. Гярби Авропа юлкяляринин игтисади, сийаси вя щярби интегра- сийасынын фяал тяряфдары иди. 1953 илин ийунунда истефа вермишдир. Авропа
    интеграсийа просесляринин инкишафындакы хидмятляриня эюря Бюйцк Карл мцкафатыны (1952) алмышдыр.

Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (Azərbaycan dilində)
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2007
ISBN: 978-9952-441-01-7
Səhifələrin sayı: 881
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, I CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2009
ISBN: 978-9952-441-02-4
Səhifələrin sayı: 608
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, II CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2010
ISBN: 978-9952-441-05-5
Səhifələrin sayı: 604
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, III CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2011
ISBN: 978-9952-441-07-9
Səhifələrin sayı: 604
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (rus dilində)
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2012
ISBN: 978-9952-441-01-7
Səhifələrin sayı: 881
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, IV CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2013
ISBN: 978-9952-441-03-1
Səhifələrin sayı: 608
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, V CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2014
ISBN: 978-9952-441-10-9
Səhifələrin sayı: 592
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, VI CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili 2015
ISBN: 978-9952-441-11-6
Səhifələrin sayı: 608
ÇİNÁB, Çenab – DƏMİRÇİYEVA
    DE QASPERİ

    ДЕ ГÁСПЕРИ Алчиде (3.4.1881, Австрийа-Маъарыстан, Пйеве-Тесино – 19.8. 1954, Италийа, Селла-ди-Валсугана) – Италийа дювлят вя сийаси хадими. Вйана Ун-тинин филолоэийа факцлтясини битирмишдир (1905). 1905–26 иллярдя “Ыл Трентино” журналынын директору иди. 1905 илдя Трентино Халг партийасыны тясис етмиш, Трентинонун Италийайа бирляшдирилмясиня чалышмышдыр. 1911 илдян Австрийа парламентинин (рейхсрат) Трентинодан депутаты, 1914 илдян Инсбрукун сечкили нцмайяндяляр мяълисинин цзвц, Трентинонун Италийайа верилмясиндян (1919) сонра Италийа Халг Партийасынын (ИХП) баниляриндян бири, 1924–25 илин декабрында онун баш катиби, Италийа парламентинин депутаты (1921–26); Б. Муссолини щюкумятиндя назир (1922, декабр – 1923, апрел) иди. 1924 илин ийунунда фашист режиминя гаршы чыхараг Авентин блокуна гошулмуш, бу сябябдян депутат мандатындан мящрум едилмиш (1926), 1927 илдя щябс едилмишдир. 1928 илдя сящщяти иля ялагядар щябсдян азадлыьа бурахылмышдыр. 1929–42 иллярдя Ватикан китабханасында чалышмыш, тарихи мювзуларда популйар мягаляляр йазмышдыр. ИХП-нин ясасында саь мяркязчи Италийа Христиан-Демократ Партийасынын (ИХДП) йарадыъыларындан бири (1942–43) вя онун илк програмынын мцяллифидир. ИХДП-нин сийаси катиби (1944–46; 1953–54), парти- йанын Милли Шурасынын сядри олмуш, 1944– 45 иллярдя бир сыра щюкумят кабинетиндя назир, Италийа Назирляр Советинин сядри (1945, декабр – 1953, ийул), ейни заманда хариъи ишляр назири (1945–46; 1951–53) вязифяляриндя чалышмышдыр. Де Г. щюкумяти 1946 ил ийунун 2-дя кечирдийи референдумун нятиъяляриня эюря Италийада монархийаны ляьв етмиш; 1946 илдя Ъянуби Тирола мухтариййят верилмяси щаггында Австрийа иля сазиш баьламыш; 1947 ил февралын 10-да Антищитлер коалисийасы юлкяляри иля сцлщ мцгавиляси имзаламыш; 1947 ил декабрын 22-дя Италийанын йени конститусийасыны гябул етмиш; 1948 илин ийунунда Италийанын Маршалл планына, 1949 илдя ися НАТО-йа гошулмасы щаггында сазиш баьламышдыр. Де Г. Гярби Авропа юлкяляринин игтисади, сийаси вя щярби интегра- сийасынын фяал тяряфдары иди. 1953 илин ийунунда истефа вермишдир. Авропа
    интеграсийа просесляринин инкишафындакы хидмятляриня эюря Бюйцк Карл мцкафатыны (1952) алмышдыр.

    DE QASPERİ

    ДЕ ГÁСПЕРИ Алчиде (3.4.1881, Австрийа-Маъарыстан, Пйеве-Тесино – 19.8. 1954, Италийа, Селла-ди-Валсугана) – Италийа дювлят вя сийаси хадими. Вйана Ун-тинин филолоэийа факцлтясини битирмишдир (1905). 1905–26 иллярдя “Ыл Трентино” журналынын директору иди. 1905 илдя Трентино Халг партийасыны тясис етмиш, Трентинонун Италийайа бирляшдирилмясиня чалышмышдыр. 1911 илдян Австрийа парламентинин (рейхсрат) Трентинодан депутаты, 1914 илдян Инсбрукун сечкили нцмайяндяляр мяълисинин цзвц, Трентинонун Италийайа верилмясиндян (1919) сонра Италийа Халг Партийасынын (ИХП) баниляриндян бири, 1924–25 илин декабрында онун баш катиби, Италийа парламентинин депутаты (1921–26); Б. Муссолини щюкумятиндя назир (1922, декабр – 1923, апрел) иди. 1924 илин ийунунда фашист режиминя гаршы чыхараг Авентин блокуна гошулмуш, бу сябябдян депутат мандатындан мящрум едилмиш (1926), 1927 илдя щябс едилмишдир. 1928 илдя сящщяти иля ялагядар щябсдян азадлыьа бурахылмышдыр. 1929–42 иллярдя Ватикан китабханасында чалышмыш, тарихи мювзуларда популйар мягаляляр йазмышдыр. ИХП-нин ясасында саь мяркязчи Италийа Христиан-Демократ Партийасынын (ИХДП) йарадыъыларындан бири (1942–43) вя онун илк програмынын мцяллифидир. ИХДП-нин сийаси катиби (1944–46; 1953–54), парти- йанын Милли Шурасынын сядри олмуш, 1944– 45 иллярдя бир сыра щюкумят кабинетиндя назир, Италийа Назирляр Советинин сядри (1945, декабр – 1953, ийул), ейни заманда хариъи ишляр назири (1945–46; 1951–53) вязифяляриндя чалышмышдыр. Де Г. щюкумяти 1946 ил ийунун 2-дя кечирдийи референдумун нятиъяляриня эюря Италийада монархийаны ляьв етмиш; 1946 илдя Ъянуби Тирола мухтариййят верилмяси щаггында Австрийа иля сазиш баьламыш; 1947 ил февралын 10-да Антищитлер коалисийасы юлкяляри иля сцлщ мцгавиляси имзаламыш; 1947 ил декабрын 22-дя Италийанын йени конститусийасыны гябул етмиш; 1948 илин ийунунда Италийанын Маршалл планына, 1949 илдя ися НАТО-йа гошулмасы щаггында сазиш баьламышдыр. Де Г. Гярби Авропа юлкяляринин игтисади, сийаси вя щярби интегра- сийасынын фяал тяряфдары иди. 1953 илин ийунунда истефа вермишдир. Авропа
    интеграсийа просесляринин инкишафындакы хидмятляриня эюря Бюйцк Карл мцкафатыны (1952) алмышдыр.