Azərbaycan Milli Ensiklopediyası
I CİLD (A, a - ALLAHVERDİYEV Süleyman)
    ABORT


    АБÓРТ (лат. абортус – ушагсалма) – 22 щяфтяyяdяk, yaxud дюлцn чяkisi 500 q-a чatanadяk щамилялийин позулмасы. A. erkяn (щамилялийин 12 щяфтясинядяк) vя ya gecikmiш (щамилялийин 13–22 щяфтясиндя), юzbaшыna vя sцni olur. Erkяn A. (adяtяn, юzbaшыna А.) heч bir mцdaxilя olmadan, mяxmяrяk, qrip, vяrяm kimi kяskin vя xroniki infeksion xяstяliklяr, bюyrяk vя aьыr цrяk qцsurlarы, alkoгolizm, narkomaniya, ananыn vя dюlцn qan qruplarыnыn uyuшmazlыьы (mяs., rezus-faktor цzrя) vя dюlцn inkiшaf anomaliyalarы nяticяsindя baш verir. Baшlanьыc simptomlarы: beldя vя qarыnda arasыkяsilmяyяn aьrыlar, qanaxma. Gecikmiш A. dюlя bilavasitя tяsir etmяklя, sцni A. vakuum-aspirasiya (vakuum-nasos vasitяsilя uшaqliq mюhtяviyyatыnыn sorulmasы), dilatasiya vя kцretaj (uшaqlыq boynunun geniшlяndirilmяsi vя uшaqlыьыn selikli qiшasыnыn qaшыnmasы) yolu ilя hяyata keчirilir. 20 яsrin sonlarыnda hamilяliyin dayandыrыlmasыnыn yeni metodlarы iшlяnib hazыrlandы. Belя ki, aybaшы 20 gцnяdяk gecikdikdя mamalыq praktikasыnda erkяn vakuum-aspirasiya (mini-abort) tяtbiq olunur. Daha gecikmiш mцddяtlяrdя (6 hяftяyяdяk) farmakоloji A. цsullarыndan (2-E prostaqlandinin vя RU-486 antiprogestinin sintetik analoqlarы) истифадя edilir. А.-ун аьырлашмалары (ганахма, ушаглыг бойну вя uшaqlыq ъисминин зядялянмяси вя с.) щамилялийин мцддятиндян асылыдыр. Эеъикмиш аьырлашмалара ъинсиййят органларынын хроникi хястяликляри, бору щамилялийи, айбашы тсиклинин позулмасы вя с. аидdir. 
         Azяrb. Resp. Cinayяt Mяcяllяsinin 115-ci maddяsindя hяkim tяrяfindяn xяstяxanalardan vя ya baшqa mцalicя mцяssisяlяrindяn kяnarda A. edilmяsi, xцsusi ali tяhsili olmayan шяxs tяrяfindяn A. edilmяsi, 116-cы maddяsindя isя qadыnы A. etdirmяyя vadaretmя hallarыnda cяzalandыrma tяdbirlяri nяzяrdя tutulmuшdur.

Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (Azərbaycan dilində)
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2007
ISBN: 978-9952-441-01-7
Səhifələrin sayı: 881
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, I CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2009
ISBN: 978-9952-441-02-4
Səhifələrin sayı: 608
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, II CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2010
ISBN: 978-9952-441-05-5
Səhifələrin sayı: 604
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, III CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2011
ISBN: 978-9952-441-07-9
Səhifələrin sayı: 604
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (rus dilində)
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2012
ISBN: 978-9952-441-01-7
Səhifələrin sayı: 881
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, IV CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2013
ISBN: 978-9952-441-03-1
Səhifələrin sayı: 608
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, V CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2014
ISBN: 978-9952-441-10-9
Səhifələrin sayı: 592
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, VI CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili 2015
ISBN: 978-9952-441-11-6
Səhifələrin sayı: 608
A, a – ALLAHVERDİYEV Süleyman
    ABORT


    АБÓРТ (лат. абортус – ушагсалма) – 22 щяфтяyяdяk, yaxud дюлцn чяkisi 500 q-a чatanadяk щамилялийин позулмасы. A. erkяn (щамилялийин 12 щяфтясинядяк) vя ya gecikmiш (щамилялийин 13–22 щяфтясиндя), юzbaшыna vя sцni olur. Erkяn A. (adяtяn, юzbaшыna А.) heч bir mцdaxilя olmadan, mяxmяrяk, qrip, vяrяm kimi kяskin vя xroniki infeksion xяstяliklяr, bюyrяk vя aьыr цrяk qцsurlarы, alkoгolizm, narkomaniya, ananыn vя dюlцn qan qruplarыnыn uyuшmazlыьы (mяs., rezus-faktor цzrя) vя dюlцn inkiшaf anomaliyalarы nяticяsindя baш verir. Baшlanьыc simptomlarы: beldя vя qarыnda arasыkяsilmяyяn aьrыlar, qanaxma. Gecikmiш A. dюlя bilavasitя tяsir etmяklя, sцni A. vakuum-aspirasiya (vakuum-nasos vasitяsilя uшaqliq mюhtяviyyatыnыn sorulmasы), dilatasiya vя kцretaj (uшaqlыq boynunun geniшlяndirilmяsi vя uшaqlыьыn selikli qiшasыnыn qaшыnmasы) yolu ilя hяyata keчirilir. 20 яsrin sonlarыnda hamilяliyin dayandыrыlmasыnыn yeni metodlarы iшlяnib hazыrlandы. Belя ki, aybaшы 20 gцnяdяk gecikdikdя mamalыq praktikasыnda erkяn vakuum-aspirasiya (mini-abort) tяtbiq olunur. Daha gecikmiш mцddяtlяrdя (6 hяftяyяdяk) farmakоloji A. цsullarыndan (2-E prostaqlandinin vя RU-486 antiprogestinin sintetik analoqlarы) истифадя edilir. А.-ун аьырлашмалары (ганахма, ушаглыг бойну вя uшaqlыq ъисминин зядялянмяси вя с.) щамилялийин мцддятиндян асылыдыр. Эеъикмиш аьырлашмалара ъинсиййят органларынын хроникi хястяликляри, бору щамилялийи, айбашы тсиклинин позулмасы вя с. аидdir. 
         Azяrb. Resp. Cinayяt Mяcяllяsinin 115-ci maddяsindя hяkim tяrяfindяn xяstяxanalardan vя ya baшqa mцalicя mцяssisяlяrindяn kяnarda A. edilmяsi, xцsusi ali tяhsili olmayan шяxs tяrяfindяn A. edilmяsi, 116-cы maddяsindя isя qadыnы A. etdirmяyя vadaretmя hallarыnda cяzalandыrma tяdbirlяri nяzяrdя tutulmuшdur.

    ABORT


    АБÓРТ (лат. абортус – ушагсалма) – 22 щяфтяyяdяk, yaxud дюлцn чяkisi 500 q-a чatanadяk щамилялийин позулмасы. A. erkяn (щамилялийин 12 щяфтясинядяк) vя ya gecikmiш (щамилялийин 13–22 щяфтясиндя), юzbaшыna vя sцni olur. Erkяn A. (adяtяn, юzbaшыna А.) heч bir mцdaxilя olmadan, mяxmяrяk, qrip, vяrяm kimi kяskin vя xroniki infeksion xяstяliklяr, bюyrяk vя aьыr цrяk qцsurlarы, alkoгolizm, narkomaniya, ananыn vя dюlцn qan qruplarыnыn uyuшmazlыьы (mяs., rezus-faktor цzrя) vя dюlцn inkiшaf anomaliyalarы nяticяsindя baш verir. Baшlanьыc simptomlarы: beldя vя qarыnda arasыkяsilmяyяn aьrыlar, qanaxma. Gecikmiш A. dюlя bilavasitя tяsir etmяklя, sцni A. vakuum-aspirasiya (vakuum-nasos vasitяsilя uшaqliq mюhtяviyyatыnыn sorulmasы), dilatasiya vя kцretaj (uшaqlыq boynunun geniшlяndirilmяsi vя uшaqlыьыn selikli qiшasыnыn qaшыnmasы) yolu ilя hяyata keчirilir. 20 яsrin sonlarыnda hamilяliyin dayandыrыlmasыnыn yeni metodlarы iшlяnib hazыrlandы. Belя ki, aybaшы 20 gцnяdяk gecikdikdя mamalыq praktikasыnda erkяn vakuum-aspirasiya (mini-abort) tяtbiq olunur. Daha gecikmiш mцddяtlяrdя (6 hяftяyяdяk) farmakоloji A. цsullarыndan (2-E prostaqlandinin vя RU-486 antiprogestinin sintetik analoqlarы) истифадя edilir. А.-ун аьырлашмалары (ганахма, ушаглыг бойну вя uшaqlыq ъисминин зядялянмяси вя с.) щамилялийин мцддятиндян асылыдыр. Эеъикмиш аьырлашмалара ъинсиййят органларынын хроникi хястяликляри, бору щамилялийи, айбашы тсиклинин позулмасы вя с. аидdir. 
         Azяrb. Resp. Cinayяt Mяcяllяsinin 115-ci maddяsindя hяkim tяrяfindяn xяstяxanalardan vя ya baшqa mцalicя mцяssisяlяrindяn kяnarda A. edilmяsi, xцsusi ali tяhsili olmayan шяxs tяrяfindяn A. edilmяsi, 116-cы maddяsindя isя qadыnы A. etdirmяyя vadaretmя hallarыnda cяzalandыrma tяdbirlяri nяzяrdя tutulmuшdur.