Azərbaycan Milli Ensiklopediyası
VI CİLD (ÇİNÁB, Çenab - DƏMİRÇİYEVA)
    DEPARFİNLƏŞMƏ

    ДЕПАРАФИНЛЯШМЯ – нефт мящсулларындан (сцрткц йаьлары, дизел йанаъаьы вя с.) onlarыn донма темп-руну ашаьы салan vя йцксяк темп-рда ярийян шахялянмямиш алканларын чыхарылма просеси. Юзлц йаьларын Д.-си али normal алканларын pis щялл олдуьу сечиъи щялледиъилярин кюмяйи иля апарылыр. Щялледиъи кими, ясасян, метилетил-кетон вя йа асетонун толуолла гарышыьы истифадя едилир; ямяля эялян суспензийа soyudulur vя тягр. – 25°Ъ-дя сцзцлцр. Донма темп-ру – 20-дян – 50°Ъ-ядяк олан (кцтляъя 55 – 80%) депарафинизат, гач (дистиллат fraksiyalarыndan) вя йа петролатум (галыг фраксийалардан) алыныр.

    Ашaьы юзлц йаьларыn (мяс., трансформатор yaьы) вя дизел йанаъагларынын Д.-си цчцн карбамид ишlянir вя просес карбамид Д.-си адланыр. Отаг темп-рунда просесин активляшдириъиляринин (кичикмолекуллу спиртлярin, кетонларыn вя с.) иштиракы иля карбамид normal алканларла комплексляр (клатратлар) ямяля эятирир; сонра oнлар сцзцлцр вя 70 – 85°Ъ-дя су иля ишлянир; депарафинизат вя парафин алыныр. Донма темп-ру – 50-дян – 60°Ъ-я гядяр олан yaьlarы (трансформатор, трансмиссийа, сойудуъу, електроизоляедиъи, сянайе, щидравлик) алмаг цчцн щидрокаталитик Д.-дян (изодепарафинляшмя) истифадя едилир. Щидроэен иштиракы иля 310 – 420°Ъ темп-рда, 3 – 8-дян 20-дяк МПа тязйигдя каталитик крекинг вя н-алканларын изомерляшмяси баш верир; dепарафинизатын чыхымы кцтляъя 80 – 90%-dir.

    Яд.: Химия нефти и газа. 2-е изд.Л.,1989; С я м я д о в а Ф.И.Нефт йаьларынын истещсалы просесляринин нязяри ясаслары, Бакы, 1992; С п и р к и н В.Г., Ф у к с И.Г. Химия смазочных масел. М., 2003.

Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (Azərbaycan dilində)
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2007
ISBN: 978-9952-441-01-7
Səhifələrin sayı: 881
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, I CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2009
ISBN: 978-9952-441-02-4
Səhifələrin sayı: 608
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, II CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2010
ISBN: 978-9952-441-05-5
Səhifələrin sayı: 604
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, III CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2011
ISBN: 978-9952-441-07-9
Səhifələrin sayı: 604
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (rus dilində)
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2012
ISBN: 978-9952-441-01-7
Səhifələrin sayı: 881
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, IV CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2013
ISBN: 978-9952-441-03-1
Səhifələrin sayı: 608
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, V CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2014
ISBN: 978-9952-441-10-9
Səhifələrin sayı: 592
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, VI CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili 2015
ISBN: 978-9952-441-11-6
Səhifələrin sayı: 608
ÇİNÁB, Çenab – DƏMİRÇİYEVA
    DEPARFİNLƏŞMƏ

    ДЕПАРАФИНЛЯШМЯ – нефт мящсулларындан (сцрткц йаьлары, дизел йанаъаьы вя с.) onlarыn донма темп-руну ашаьы салan vя йцксяк темп-рда ярийян шахялянмямиш алканларын чыхарылма просеси. Юзлц йаьларын Д.-си али normal алканларын pis щялл олдуьу сечиъи щялледиъилярин кюмяйи иля апарылыр. Щялледиъи кими, ясасян, метилетил-кетон вя йа асетонун толуолла гарышыьы истифадя едилир; ямяля эялян суспензийа soyudulur vя тягр. – 25°Ъ-дя сцзцлцр. Донма темп-ру – 20-дян – 50°Ъ-ядяк олан (кцтляъя 55 – 80%) депарафинизат, гач (дистиллат fraksiyalarыndan) вя йа петролатум (галыг фраксийалардан) алыныр.

    Ашaьы юзлц йаьларыn (мяс., трансформатор yaьы) вя дизел йанаъагларынын Д.-си цчцн карбамид ишlянir вя просес карбамид Д.-си адланыр. Отаг темп-рунда просесин активляшдириъиляринин (кичикмолекуллу спиртлярin, кетонларыn вя с.) иштиракы иля карбамид normal алканларла комплексляр (клатратлар) ямяля эятирир; сонра oнлар сцзцлцр вя 70 – 85°Ъ-дя су иля ишлянир; депарафинизат вя парафин алыныр. Донма темп-ру – 50-дян – 60°Ъ-я гядяр олан yaьlarы (трансформатор, трансмиссийа, сойудуъу, електроизоляедиъи, сянайе, щидравлик) алмаг цчцн щидрокаталитик Д.-дян (изодепарафинляшмя) истифадя едилир. Щидроэен иштиракы иля 310 – 420°Ъ темп-рда, 3 – 8-дян 20-дяк МПа тязйигдя каталитик крекинг вя н-алканларын изомерляшмяси баш верир; dепарафинизатын чыхымы кцтляъя 80 – 90%-dir.

    Яд.: Химия нефти и газа. 2-е изд.Л.,1989; С я м я д о в а Ф.И.Нефт йаьларынын истещсалы просесляринин нязяри ясаслары, Бакы, 1992; С п и р к и н В.Г., Ф у к с И.Г. Химия смазочных масел. М., 2003.

    DEPARFİNLƏŞMƏ

    ДЕПАРАФИНЛЯШМЯ – нефт мящсулларындан (сцрткц йаьлары, дизел йанаъаьы вя с.) onlarыn донма темп-руну ашаьы салan vя йцксяк темп-рда ярийян шахялянмямиш алканларын чыхарылма просеси. Юзлц йаьларын Д.-си али normal алканларын pis щялл олдуьу сечиъи щялледиъилярин кюмяйи иля апарылыр. Щялледиъи кими, ясасян, метилетил-кетон вя йа асетонун толуолла гарышыьы истифадя едилир; ямяля эялян суспензийа soyudulur vя тягр. – 25°Ъ-дя сцзцлцр. Донма темп-ру – 20-дян – 50°Ъ-ядяк олан (кцтляъя 55 – 80%) депарафинизат, гач (дистиллат fraksiyalarыndan) вя йа петролатум (галыг фраксийалардан) алыныр.

    Ашaьы юзлц йаьларыn (мяс., трансформатор yaьы) вя дизел йанаъагларынын Д.-си цчцн карбамид ишlянir вя просес карбамид Д.-си адланыр. Отаг темп-рунда просесин активляшдириъиляринин (кичикмолекуллу спиртлярin, кетонларыn вя с.) иштиракы иля карбамид normal алканларла комплексляр (клатратлар) ямяля эятирир; сонра oнлар сцзцлцр вя 70 – 85°Ъ-дя су иля ишлянир; депарафинизат вя парафин алыныр. Донма темп-ру – 50-дян – 60°Ъ-я гядяр олан yaьlarы (трансформатор, трансмиссийа, сойудуъу, електроизоляедиъи, сянайе, щидравлик) алмаг цчцн щидрокаталитик Д.-дян (изодепарафинляшмя) истифадя едилир. Щидроэен иштиракы иля 310 – 420°Ъ темп-рда, 3 – 8-дян 20-дяк МПа тязйигдя каталитик крекинг вя н-алканларын изомерляшмяси баш верир; dепарафинизатын чыхымы кцтляъя 80 – 90%-dir.

    Яд.: Химия нефти и газа. 2-е изд.Л.,1989; С я м я д о в а Ф.И.Нефт йаьларынын истещсалы просесляринин нязяри ясаслары, Бакы, 1992; С п и р к и н В.Г., Ф у к с И.Г. Химия смазочных масел. М., 2003.