Azərbaycan Milli Ensiklopediyası
VI CİLD (ÇİNÁB, Çenab - DƏMİRÇİYEVA)
    DEPRESSİYA

    DEPRÉSSİYA – geniş mənada çökəklik termininin sinonimi kimi işlədilir. 1) g e o­ m o r f o l o g i y a d a – Yer səthinin hər han­sı çökək sahəsi; dar mənada dəniz səviyyə­sindən alçaqda yerləşən çökəklik və ya çu­xur. D. quru (məs., Mərkəzi Asiyada Turfan çökəkliyi), yaxud su ilə dolmuş (məs., Xəzər dənizi) olur. 2) t e k t o n i k a d a dar mənada – Yer qabığının çökmüş, qismən və tamamilə çökmə süxurlarla dolmuş sahəsi (məs., Orta Asiyada Tacikistan D.­sı). 3) v u l k a n o t e k t o n i k D. – maqma rezervuarının tavanında Yer qabığının dağılması, yaxud çökməsindən yaranan mənfi struktur (braxisinklinal, yaxud qra­ben­sinklinal); müasir və qədim vulkanizm r­-nlarında intişar tapmışdır (məs., Sumatra a.­-nda cavan Toba vulkanotektonik D.­-sı; Orta Asiyada qədim Çatqal­Qurama vulka­nik zonası). Planda bir qayda olaraq uzanmış və ya qeyri­-düzgün (poliqonal) formada olurlar; eninə ölçüləri 15–100 km (nadir hallarda daha çox) olur. Adətən qırıl­malarla məhdudlanır; mərkəzi hissələrində düşmə amplitudu 300–1000 m təşkil edir.


Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (Azərbaycan dilində)
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2007
ISBN: 978-9952-441-01-7
Səhifələrin sayı: 881
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, I CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2009
ISBN: 978-9952-441-02-4
Səhifələrin sayı: 608
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, II CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2010
ISBN: 978-9952-441-05-5
Səhifələrin sayı: 604
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, III CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2011
ISBN: 978-9952-441-07-9
Səhifələrin sayı: 604
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (rus dilində)
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2012
ISBN: 978-9952-441-01-7
Səhifələrin sayı: 881
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, IV CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2013
ISBN: 978-9952-441-03-1
Səhifələrin sayı: 608
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, V CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2014
ISBN: 978-9952-441-10-9
Səhifələrin sayı: 592
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, VI CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili 2015
ISBN: 978-9952-441-11-6
Səhifələrin sayı: 608
ÇİNÁB, Çenab – DƏMİRÇİYEVA
    DEPRESSİYA

    DEPRÉSSİYA – geniş mənada çökəklik termininin sinonimi kimi işlədilir. 1) g e o­ m o r f o l o g i y a d a – Yer səthinin hər han­sı çökək sahəsi; dar mənada dəniz səviyyə­sindən alçaqda yerləşən çökəklik və ya çu­xur. D. quru (məs., Mərkəzi Asiyada Turfan çökəkliyi), yaxud su ilə dolmuş (məs., Xəzər dənizi) olur. 2) t e k t o n i k a d a dar mənada – Yer qabığının çökmüş, qismən və tamamilə çökmə süxurlarla dolmuş sahəsi (məs., Orta Asiyada Tacikistan D.­sı). 3) v u l k a n o t e k t o n i k D. – maqma rezervuarının tavanında Yer qabığının dağılması, yaxud çökməsindən yaranan mənfi struktur (braxisinklinal, yaxud qra­ben­sinklinal); müasir və qədim vulkanizm r­-nlarında intişar tapmışdır (məs., Sumatra a.­-nda cavan Toba vulkanotektonik D.­-sı; Orta Asiyada qədim Çatqal­Qurama vulka­nik zonası). Planda bir qayda olaraq uzanmış və ya qeyri­-düzgün (poliqonal) formada olurlar; eninə ölçüləri 15–100 km (nadir hallarda daha çox) olur. Adətən qırıl­malarla məhdudlanır; mərkəzi hissələrində düşmə amplitudu 300–1000 m təşkil edir.


    DEPRESSİYA

    DEPRÉSSİYA – geniş mənada çökəklik termininin sinonimi kimi işlədilir. 1) g e o­ m o r f o l o g i y a d a – Yer səthinin hər han­sı çökək sahəsi; dar mənada dəniz səviyyə­sindən alçaqda yerləşən çökəklik və ya çu­xur. D. quru (məs., Mərkəzi Asiyada Turfan çökəkliyi), yaxud su ilə dolmuş (məs., Xəzər dənizi) olur. 2) t e k t o n i k a d a dar mənada – Yer qabığının çökmüş, qismən və tamamilə çökmə süxurlarla dolmuş sahəsi (məs., Orta Asiyada Tacikistan D.­sı). 3) v u l k a n o t e k t o n i k D. – maqma rezervuarının tavanında Yer qabığının dağılması, yaxud çökməsindən yaranan mənfi struktur (braxisinklinal, yaxud qra­ben­sinklinal); müasir və qədim vulkanizm r­-nlarında intişar tapmışdır (məs., Sumatra a.­-nda cavan Toba vulkanotektonik D.­-sı; Orta Asiyada qədim Çatqal­Qurama vulka­nik zonası). Planda bir qayda olaraq uzanmış və ya qeyri­-düzgün (poliqonal) formada olurlar; eninə ölçüləri 15–100 km (nadir hallarda daha çox) olur. Adətən qırıl­malarla məhdudlanır; mərkəzi hissələrində düşmə amplitudu 300–1000 m təşkil edir.