Azərbaycan Milli Ensiklopediyası
VI CİLD (ÇİNÁB, Çenab - DƏMİRÇİYEVA)
    DEVA

    DÉVA – Rumıniyanın q.­-ində şəhər. Hune­doara judetinin inz. m. Әh. 56,6 min (2011); Hunedoara ş. və şəhərətrafı ilə bir­likdə əh. 250 mindən çox olan aqlomerasi­ya əmələ gətirir. Mureş çayı dərəsinin solsahil hissəsində, Poyana-­Ruske d-­rının şm. yamacı ətəklərində yerləşir. Avtomobil və d.y.­-ları qovşağı.
    Aeroport.

     Дева шящяриндян эюрцнцш.

    Ады илк дяфя 1269 илдя Трансилванийадан Маъарыстанын мяркязи районларына эедян тиъарят йолунун цстцндяки ейниадлы галанын йанындакы мяскян кими гейд олунур. 13–14 ясрлярдя Д. маъарлар, влахлар вя Алманийадан эялмялярля (шящярин алм. ады Димрихдир [Диемриъщ]) мяскунлашды. Й. Щунйадинин щакимиййяти дюврцндя (15 ясрин орталары) Трансилванийанын мцщцм инз. вя щярби мяркязиня чеврилди. 1550-ъи иллярдя Д. галасы дяфялярля османлылар тяряфиндян мцщасиряйя алынды. Австрийа-Тцркийя мцщарибяси (1683–99) заманы шящяр австрийалылар тяряфиндян тутулду (1686). 1918 илин декабр айындан Румынийанын тяркибиндядир.

    Дювлят тяряфиндян мцщафизя олунан “Дйалул Четеси” (“Гала даьы”) археоложи абидяси: Неолит, Тунъ дюврц мяскянляринин Щалштатын, дакларын Синэидава галасынын; орта ясрляр галасынын харабалыглары; флористик тябият горуьу шящярин щцдудларында йерляшир. Трансилванийа кнйазлары Бетленлярин Ренессанс цслубунда Магна-Курийа сарайы (16, 17–18 ясрляр; 1882 илдян Дакийа-Рома мядяниййяти музе- йидир); франсискчиляр монастыры (18 яср), синагог (1896), Реформасийа килсяси (1908–10), тарихи тикилиляр (18–20 ясрляр) Д.-нын мемарлыг абидяляридир. Дакларын щюкмдары Десебала абидя гойулмушдур (20 ясрин 1-ъи йарысы).

     Дева галасы. Дева ш.

    Еколоэийа вя Туризм Ун-ти (1990, юзял), Идман эимнастикасы лисейи (мязунлары – дцнйа вя Олимпийа Ойунлары чемпионлары Н.Коменеч, Е.Сабо вя б.); естрада театры вар.

    Ялван металлурэийа: “Минвест” дювлят щолдингинин мянзил-гярарэащы вя апарыъы мцяссисяси (мис, полиметал вя с. филизлярин сафлашдырылмасы ф-ки); аьаъ емалы, полиграфийа, йцнэцл, йейинти (о ъцмлядян ят консервляри) сянайеси мцяссисяляри фяалиййят эюстярир; тикинти материаллары вя конструксийалары истещсал олунур. ИЕС вар. Йахынлыьында мис вя полиметал филизляр, щямчинин гызыл, эцмцш вя с. щасил едилир.

Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (Azərbaycan dilində)
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2007
ISBN: 978-9952-441-01-7
Səhifələrin sayı: 881
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, I CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2009
ISBN: 978-9952-441-02-4
Səhifələrin sayı: 608
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, II CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2010
ISBN: 978-9952-441-05-5
Səhifələrin sayı: 604
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, III CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2011
ISBN: 978-9952-441-07-9
Səhifələrin sayı: 604
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (rus dilində)
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2012
ISBN: 978-9952-441-01-7
Səhifələrin sayı: 881
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, IV CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2013
ISBN: 978-9952-441-03-1
Səhifələrin sayı: 608
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, V CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2014
ISBN: 978-9952-441-10-9
Səhifələrin sayı: 592
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, VI CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili 2015
ISBN: 978-9952-441-11-6
Səhifələrin sayı: 608
ÇİNÁB, Çenab – DƏMİRÇİYEVA
    DEVA

    DÉVA – Rumıniyanın q.­-ində şəhər. Hune­doara judetinin inz. m. Әh. 56,6 min (2011); Hunedoara ş. və şəhərətrafı ilə bir­likdə əh. 250 mindən çox olan aqlomerasi­ya əmələ gətirir. Mureş çayı dərəsinin solsahil hissəsində, Poyana-­Ruske d-­rının şm. yamacı ətəklərində yerləşir. Avtomobil və d.y.­-ları qovşağı.
    Aeroport.

     Дева шящяриндян эюрцнцш.

    Ады илк дяфя 1269 илдя Трансилванийадан Маъарыстанын мяркязи районларына эедян тиъарят йолунун цстцндяки ейниадлы галанын йанындакы мяскян кими гейд олунур. 13–14 ясрлярдя Д. маъарлар, влахлар вя Алманийадан эялмялярля (шящярин алм. ады Димрихдир [Диемриъщ]) мяскунлашды. Й. Щунйадинин щакимиййяти дюврцндя (15 ясрин орталары) Трансилванийанын мцщцм инз. вя щярби мяркязиня чеврилди. 1550-ъи иллярдя Д. галасы дяфялярля османлылар тяряфиндян мцщасиряйя алынды. Австрийа-Тцркийя мцщарибяси (1683–99) заманы шящяр австрийалылар тяряфиндян тутулду (1686). 1918 илин декабр айындан Румынийанын тяркибиндядир.

    Дювлят тяряфиндян мцщафизя олунан “Дйалул Четеси” (“Гала даьы”) археоложи абидяси: Неолит, Тунъ дюврц мяскянляринин Щалштатын, дакларын Синэидава галасынын; орта ясрляр галасынын харабалыглары; флористик тябият горуьу шящярин щцдудларында йерляшир. Трансилванийа кнйазлары Бетленлярин Ренессанс цслубунда Магна-Курийа сарайы (16, 17–18 ясрляр; 1882 илдян Дакийа-Рома мядяниййяти музе- йидир); франсискчиляр монастыры (18 яср), синагог (1896), Реформасийа килсяси (1908–10), тарихи тикилиляр (18–20 ясрляр) Д.-нын мемарлыг абидяляридир. Дакларын щюкмдары Десебала абидя гойулмушдур (20 ясрин 1-ъи йарысы).

     Дева галасы. Дева ш.

    Еколоэийа вя Туризм Ун-ти (1990, юзял), Идман эимнастикасы лисейи (мязунлары – дцнйа вя Олимпийа Ойунлары чемпионлары Н.Коменеч, Е.Сабо вя б.); естрада театры вар.

    Ялван металлурэийа: “Минвест” дювлят щолдингинин мянзил-гярарэащы вя апарыъы мцяссисяси (мис, полиметал вя с. филизлярин сафлашдырылмасы ф-ки); аьаъ емалы, полиграфийа, йцнэцл, йейинти (о ъцмлядян ят консервляри) сянайеси мцяссисяляри фяалиййят эюстярир; тикинти материаллары вя конструксийалары истещсал олунур. ИЕС вар. Йахынлыьында мис вя полиметал филизляр, щямчинин гызыл, эцмцш вя с. щасил едилир.

    DEVA

    DÉVA – Rumıniyanın q.­-ində şəhər. Hune­doara judetinin inz. m. Әh. 56,6 min (2011); Hunedoara ş. və şəhərətrafı ilə bir­likdə əh. 250 mindən çox olan aqlomerasi­ya əmələ gətirir. Mureş çayı dərəsinin solsahil hissəsində, Poyana-­Ruske d-­rının şm. yamacı ətəklərində yerləşir. Avtomobil və d.y.­-ları qovşağı.
    Aeroport.

     Дева шящяриндян эюрцнцш.

    Ады илк дяфя 1269 илдя Трансилванийадан Маъарыстанын мяркязи районларына эедян тиъарят йолунун цстцндяки ейниадлы галанын йанындакы мяскян кими гейд олунур. 13–14 ясрлярдя Д. маъарлар, влахлар вя Алманийадан эялмялярля (шящярин алм. ады Димрихдир [Диемриъщ]) мяскунлашды. Й. Щунйадинин щакимиййяти дюврцндя (15 ясрин орталары) Трансилванийанын мцщцм инз. вя щярби мяркязиня чеврилди. 1550-ъи иллярдя Д. галасы дяфялярля османлылар тяряфиндян мцщасиряйя алынды. Австрийа-Тцркийя мцщарибяси (1683–99) заманы шящяр австрийалылар тяряфиндян тутулду (1686). 1918 илин декабр айындан Румынийанын тяркибиндядир.

    Дювлят тяряфиндян мцщафизя олунан “Дйалул Четеси” (“Гала даьы”) археоложи абидяси: Неолит, Тунъ дюврц мяскянляринин Щалштатын, дакларын Синэидава галасынын; орта ясрляр галасынын харабалыглары; флористик тябият горуьу шящярин щцдудларында йерляшир. Трансилванийа кнйазлары Бетленлярин Ренессанс цслубунда Магна-Курийа сарайы (16, 17–18 ясрляр; 1882 илдян Дакийа-Рома мядяниййяти музе- йидир); франсискчиляр монастыры (18 яср), синагог (1896), Реформасийа килсяси (1908–10), тарихи тикилиляр (18–20 ясрляр) Д.-нын мемарлыг абидяляридир. Дакларын щюкмдары Десебала абидя гойулмушдур (20 ясрин 1-ъи йарысы).

     Дева галасы. Дева ш.

    Еколоэийа вя Туризм Ун-ти (1990, юзял), Идман эимнастикасы лисейи (мязунлары – дцнйа вя Олимпийа Ойунлары чемпионлары Н.Коменеч, Е.Сабо вя б.); естрада театры вар.

    Ялван металлурэийа: “Минвест” дювлят щолдингинин мянзил-гярарэащы вя апарыъы мцяссисяси (мис, полиметал вя с. филизлярин сафлашдырылмасы ф-ки); аьаъ емалы, полиграфийа, йцнэцл, йейинти (о ъцмлядян ят консервляри) сянайеси мцяссисяляри фяалиййят эюстярир; тикинти материаллары вя конструксийалары истещсал олунур. ИЕС вар. Йахынлыьында мис вя полиметал филизляр, щямчинин гызыл, эцмцш вя с. щасил едилир.