Azərbaycan Milli Ensiklopediyası
VI CİLD (ÇİNÁB, Çenab - DƏMİRÇİYEVA)
    DEYSANİYYƏ


    ДЕЙСАНИЙЙЯ ( الديصانية ) – нур вя зцлмят идейасына ясасланан гностик тялим. Ясасы Сурийа илащиййатчысы вя философу Ибн Дейсан (Бардесан, йахуд Бар Дайсан) (154–222) тяряфиндян гойулмушдур. Ибн Дейсанын еркян дювр Сурийа гностик системляри вя Мани тялиминя бюйцк тясири олмушдур. О, щесаб едирди ки, алты язяли цнсцр вар: нур, зцлмят, щава, од, су вя бунларын щамысынын фювгцндя, каинатын ортасында йерляшян Танры. Нур хейри, зцлмят ися шяри мейдана эятирир. Нур ян ашаьы сявиййядя зцлмятля, зцлмят дя ян йухары сявиййядя нурла гаршылашыр.


    Д. тялиминя эюря, инсан рущ, няфс вя бядяндян ибарятдир. Рущ юзцня нисбятдя маддийя, бядяня нисбятдя ися мянявийя даща йахын олан няфсдя гярарлашыр. Алын йазысынын инсан щяйатыны идаря едян ганунлардан бири олдуьу Д.-нин ясас идейаларындандыр. Диэяр гностик системлярдя олдуьу кими Д.-дя дя астроложи нязяриййя мювъуддур.


    Д.-нин идейа мянбяйини бцтцнлцкдя Сурийа гностисизми, Иран космоложи нязяриййяляри вя йунан атомизми тяшкил едир.

Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (Azərbaycan dilində)
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2007
ISBN: 978-9952-441-01-7
Səhifələrin sayı: 881
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, I CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2009
ISBN: 978-9952-441-02-4
Səhifələrin sayı: 608
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, II CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2010
ISBN: 978-9952-441-05-5
Səhifələrin sayı: 604
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, III CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2011
ISBN: 978-9952-441-07-9
Səhifələrin sayı: 604
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (rus dilində)
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2012
ISBN: 978-9952-441-01-7
Səhifələrin sayı: 881
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, IV CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2013
ISBN: 978-9952-441-03-1
Səhifələrin sayı: 608
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, V CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2014
ISBN: 978-9952-441-10-9
Səhifələrin sayı: 592
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, VI CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili 2015
ISBN: 978-9952-441-11-6
Səhifələrin sayı: 608
ÇİNÁB, Çenab – DƏMİRÇİYEVA
    DEYSANİYYƏ


    ДЕЙСАНИЙЙЯ ( الديصانية ) – нур вя зцлмят идейасына ясасланан гностик тялим. Ясасы Сурийа илащиййатчысы вя философу Ибн Дейсан (Бардесан, йахуд Бар Дайсан) (154–222) тяряфиндян гойулмушдур. Ибн Дейсанын еркян дювр Сурийа гностик системляри вя Мани тялиминя бюйцк тясири олмушдур. О, щесаб едирди ки, алты язяли цнсцр вар: нур, зцлмят, щава, од, су вя бунларын щамысынын фювгцндя, каинатын ортасында йерляшян Танры. Нур хейри, зцлмят ися шяри мейдана эятирир. Нур ян ашаьы сявиййядя зцлмятля, зцлмят дя ян йухары сявиййядя нурла гаршылашыр.


    Д. тялиминя эюря, инсан рущ, няфс вя бядяндян ибарятдир. Рущ юзцня нисбятдя маддийя, бядяня нисбятдя ися мянявийя даща йахын олан няфсдя гярарлашыр. Алын йазысынын инсан щяйатыны идаря едян ганунлардан бири олдуьу Д.-нин ясас идейаларындандыр. Диэяр гностик системлярдя олдуьу кими Д.-дя дя астроложи нязяриййя мювъуддур.


    Д.-нин идейа мянбяйини бцтцнлцкдя Сурийа гностисизми, Иран космоложи нязяриййяляри вя йунан атомизми тяшкил едир.

    DEYSANİYYƏ


    ДЕЙСАНИЙЙЯ ( الديصانية ) – нур вя зцлмят идейасына ясасланан гностик тялим. Ясасы Сурийа илащиййатчысы вя философу Ибн Дейсан (Бардесан, йахуд Бар Дайсан) (154–222) тяряфиндян гойулмушдур. Ибн Дейсанын еркян дювр Сурийа гностик системляри вя Мани тялиминя бюйцк тясири олмушдур. О, щесаб едирди ки, алты язяли цнсцр вар: нур, зцлмят, щава, од, су вя бунларын щамысынын фювгцндя, каинатын ортасында йерляшян Танры. Нур хейри, зцлмят ися шяри мейдана эятирир. Нур ян ашаьы сявиййядя зцлмятля, зцлмят дя ян йухары сявиййядя нурла гаршылашыр.


    Д. тялиминя эюря, инсан рущ, няфс вя бядяндян ибарятдир. Рущ юзцня нисбятдя маддийя, бядяня нисбятдя ися мянявийя даща йахын олан няфсдя гярарлашыр. Алын йазысынын инсан щяйатыны идаря едян ганунлардан бири олдуьу Д.-нин ясас идейаларындандыр. Диэяр гностик системлярдя олдуьу кими Д.-дя дя астроложи нязяриййя мювъуддур.


    Д.-нин идейа мянбяйини бцтцнлцкдя Сурийа гностисизми, Иран космоложи нязяриййяляри вя йунан атомизми тяшкил едир.