Azərbaycan Milli Ensiklopediyası
VI CİLD (ÇİNÁB, Çenab - DƏMİRÇİYEVA)
    DƏLİBƏNG

    ДЯЛИБЯНЭ (Датура) – гушцзцмцкимиляр фясилясиндян битки ъинси. Адятян щцндцр, бириллик отлардыр. Йарпаглары нювбяли (уз. 10–20 см), дилимли, йахуд ири дишъикли, азъа тцклц, чох вахт хошаэялмяз ийлидир. Чичякляри йухары йюнялмиш, гыфшякилли, бцкцшлц, диаметри 12 см-ядяк олан боруъугдур; аь, сары, чящрайы, йахуд гырмызы-бянювшяйи, чох вахт ятирли олур. Мейвяси чохтохумлу тиканлы гутуъугдур. Ясасян, Шимали Американын субтропик яразиляриндя 7–8 нювц вар.

     Ади дялибянэ (Дatura stramonium).


    Гафгазда 2, Азярб.-да 1 нювц – ади Д. (Д. страмониум) битир. Эятирилмя алаг биткисидир. Авропанын чюл золаьында, Сибирин вя Узаг Шяргин ъ. р-нларында йайылмышдыр. Зибилликлярдя, чяпярлярин алтында, йашайыш йерляри йахынлыьында, су щювзяляри сащилляриндя раст эялинир. Бязян тямиз ъянэялликляр йарадырлар. Биткинин бцтцн щиссяляриндя (ясасян, йарпаглар вя тохумлар) тибдя истифадя едилян (башлыъа олараг спазмолитик вя сакитляшдириъи тясирли) зящярли вя щаллцсиноэен алкалоидляр олан атропин вя скополамин вардыр. Дярман биткиси кими ади Д. кичик сащялярдя беъярилир; чох вахт щинд Д.-и (Д. инохиа) вя йа тцндчичякли Д. (Д. татула) якилир. Бязян Ъянуби Америка ъинси олан бругмансийа нювлярини дя Д. ъинсиня аид едирляр.

Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (Azərbaycan dilində)
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2007
ISBN: 978-9952-441-01-7
Səhifələrin sayı: 881
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, I CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2009
ISBN: 978-9952-441-02-4
Səhifələrin sayı: 608
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, II CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2010
ISBN: 978-9952-441-05-5
Səhifələrin sayı: 604
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, III CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2011
ISBN: 978-9952-441-07-9
Səhifələrin sayı: 604
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (rus dilində)
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2012
ISBN: 978-9952-441-01-7
Səhifələrin sayı: 881
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, IV CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2013
ISBN: 978-9952-441-03-1
Səhifələrin sayı: 608
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, V CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2014
ISBN: 978-9952-441-10-9
Səhifələrin sayı: 592
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, VI CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili 2015
ISBN: 978-9952-441-11-6
Səhifələrin sayı: 608
ÇİNÁB, Çenab – DƏMİRÇİYEVA
    DƏLİBƏNG

    ДЯЛИБЯНЭ (Датура) – гушцзцмцкимиляр фясилясиндян битки ъинси. Адятян щцндцр, бириллик отлардыр. Йарпаглары нювбяли (уз. 10–20 см), дилимли, йахуд ири дишъикли, азъа тцклц, чох вахт хошаэялмяз ийлидир. Чичякляри йухары йюнялмиш, гыфшякилли, бцкцшлц, диаметри 12 см-ядяк олан боруъугдур; аь, сары, чящрайы, йахуд гырмызы-бянювшяйи, чох вахт ятирли олур. Мейвяси чохтохумлу тиканлы гутуъугдур. Ясасян, Шимали Американын субтропик яразиляриндя 7–8 нювц вар.

     Ади дялибянэ (Дatura stramonium).


    Гафгазда 2, Азярб.-да 1 нювц – ади Д. (Д. страмониум) битир. Эятирилмя алаг биткисидир. Авропанын чюл золаьында, Сибирин вя Узаг Шяргин ъ. р-нларында йайылмышдыр. Зибилликлярдя, чяпярлярин алтында, йашайыш йерляри йахынлыьында, су щювзяляри сащилляриндя раст эялинир. Бязян тямиз ъянэялликляр йарадырлар. Биткинин бцтцн щиссяляриндя (ясасян, йарпаглар вя тохумлар) тибдя истифадя едилян (башлыъа олараг спазмолитик вя сакитляшдириъи тясирли) зящярли вя щаллцсиноэен алкалоидляр олан атропин вя скополамин вардыр. Дярман биткиси кими ади Д. кичик сащялярдя беъярилир; чох вахт щинд Д.-и (Д. инохиа) вя йа тцндчичякли Д. (Д. татула) якилир. Бязян Ъянуби Америка ъинси олан бругмансийа нювлярини дя Д. ъинсиня аид едирляр.

    DƏLİBƏNG

    ДЯЛИБЯНЭ (Датура) – гушцзцмцкимиляр фясилясиндян битки ъинси. Адятян щцндцр, бириллик отлардыр. Йарпаглары нювбяли (уз. 10–20 см), дилимли, йахуд ири дишъикли, азъа тцклц, чох вахт хошаэялмяз ийлидир. Чичякляри йухары йюнялмиш, гыфшякилли, бцкцшлц, диаметри 12 см-ядяк олан боруъугдур; аь, сары, чящрайы, йахуд гырмызы-бянювшяйи, чох вахт ятирли олур. Мейвяси чохтохумлу тиканлы гутуъугдур. Ясасян, Шимали Американын субтропик яразиляриндя 7–8 нювц вар.

     Ади дялибянэ (Дatura stramonium).


    Гафгазда 2, Азярб.-да 1 нювц – ади Д. (Д. страмониум) битир. Эятирилмя алаг биткисидир. Авропанын чюл золаьында, Сибирин вя Узаг Шяргин ъ. р-нларында йайылмышдыр. Зибилликлярдя, чяпярлярин алтында, йашайыш йерляри йахынлыьында, су щювзяляри сащилляриндя раст эялинир. Бязян тямиз ъянэялликляр йарадырлар. Биткинин бцтцн щиссяляриндя (ясасян, йарпаглар вя тохумлар) тибдя истифадя едилян (башлыъа олараг спазмолитик вя сакитляшдириъи тясирли) зящярли вя щаллцсиноэен алкалоидляр олан атропин вя скополамин вардыр. Дярман биткиси кими ади Д. кичик сащялярдя беъярилир; чох вахт щинд Д.-и (Д. инохиа) вя йа тцндчичякли Д. (Д. татула) якилир. Бязян Ъянуби Америка ъинси олан бругмансийа нювлярини дя Д. ъинсиня аид едирляр.