Azərbaycan Milli Ensiklopediyası
VI CİLD (ÇİNÁB, Çenab - DƏMİRÇİYEVA)
    DƏMİR OKSİDLƏRİ

    ДЯМИР ОКСИДЛЯРИ – дямирин оксиэенля мцхтялиф оксидляшмя дяряъяляриня уйьун эялян кимйяви бирляшмяляри. Дямир(ЫЫ) оксид ФеО гара кристаллик пирофор маддядир; тяр.1370°Ъ; асан оксидляшир, гыздырылдыгда Фе вя Фе2О3-я парчаланыр; ясаси хассяйя маликдир, туршуларла реаксийайа эиряряк Фе(ЫЫ) дузлары ямяля эятирир. Дямир(ЫЫ)оксид долайы йолла Фе2О3-цн редуксийасындан вя йа азот мühitиндя дямир оксалатын ФеЪ2О4·2Щ2О парчаланмасындан alınır.


    Дямир(ЫЫЫ)оксид Фе2О3 (сесквиоксид) гырмызы-гящвяйи кристал маддядир; тяр.1565 °Ъ (парчаланыр); амфотер хассяйя маликдир, туршу вя гялявилярля Фе(ЫЫЫ) бирляшмяляри ямяля эятирир. Цч кристаллик модификасийасы вардыр: даща давамлы α- Фе2О3 (тябиятдя щематит минералы) пиритин ФеС2 йандырылмасындан, γ-Фе2О3 (оксимагнетит минералы) дямирин вя йа Фе3О4-цн 200°Ъ-дян ашаьы темп-рда оксидляшмясиндян, δ-Фе2О3 дямир (ЫЫ) дузларынын гяляви мцщитдя оксидляшмясиндян алыныр.


    Дямирин (ЫЫ, ЫЫЫ) икигат оксиди ФеО·Фе2О3 вя йахуд Фе3О4 (тябиятдя магнетит минералы) гара кристал маддядир; тяр.1600°Ъ (парчаланыр), електрик кечириъидир, туршуларла реаксийасындан Фе(ЫЫ) вя Фе(ЫЫЫ) дузлары ямяля эялир. Су бухарынын кюзярдилмиш дямиря тясириндян, Фе2О3-iн редуксийасындан, ФеО-ин оксидляшмясиндян, дямирин оксиэендя йандырылмасындан алыныр.


    Д.о.-nдян ФеО­-я ясаси дямир(ЫЫ)щид- роксид Фе(ОЩ)2, Фе2О3­я амфотер мета­ щидроксид ФеО(ОЩ) уйьундур. Д.о. дямир вя ферритлярин истещсалында, керамика компонентляри, бойа вя istiliyə da­ vamlı емаллар цчцн пигментляр (Dямир микасы, Dəmir абысы) кими истифадя едилир.

Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (Azərbaycan dilində)
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2007
ISBN: 978-9952-441-01-7
Səhifələrin sayı: 881
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, I CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2009
ISBN: 978-9952-441-02-4
Səhifələrin sayı: 608
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, II CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2010
ISBN: 978-9952-441-05-5
Səhifələrin sayı: 604
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, III CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2011
ISBN: 978-9952-441-07-9
Səhifələrin sayı: 604
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (rus dilində)
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2012
ISBN: 978-9952-441-01-7
Səhifələrin sayı: 881
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, IV CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2013
ISBN: 978-9952-441-03-1
Səhifələrin sayı: 608
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, V CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2014
ISBN: 978-9952-441-10-9
Səhifələrin sayı: 592
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, VI CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili 2015
ISBN: 978-9952-441-11-6
Səhifələrin sayı: 608
ÇİNÁB, Çenab – DƏMİRÇİYEVA
    DƏMİR OKSİDLƏRİ

    ДЯМИР ОКСИДЛЯРИ – дямирин оксиэенля мцхтялиф оксидляшмя дяряъяляриня уйьун эялян кимйяви бирляшмяляри. Дямир(ЫЫ) оксид ФеО гара кристаллик пирофор маддядир; тяр.1370°Ъ; асан оксидляшир, гыздырылдыгда Фе вя Фе2О3-я парчаланыр; ясаси хассяйя маликдир, туршуларла реаксийайа эиряряк Фе(ЫЫ) дузлары ямяля эятирир. Дямир(ЫЫ)оксид долайы йолла Фе2О3-цн редуксийасындан вя йа азот мühitиндя дямир оксалатын ФеЪ2О4·2Щ2О парчаланмасындан alınır.


    Дямир(ЫЫЫ)оксид Фе2О3 (сесквиоксид) гырмызы-гящвяйи кристал маддядир; тяр.1565 °Ъ (парчаланыр); амфотер хассяйя маликдир, туршу вя гялявилярля Фе(ЫЫЫ) бирляшмяляри ямяля эятирир. Цч кристаллик модификасийасы вардыр: даща давамлы α- Фе2О3 (тябиятдя щематит минералы) пиритин ФеС2 йандырылмасындан, γ-Фе2О3 (оксимагнетит минералы) дямирин вя йа Фе3О4-цн 200°Ъ-дян ашаьы темп-рда оксидляшмясиндян, δ-Фе2О3 дямир (ЫЫ) дузларынын гяляви мцщитдя оксидляшмясиндян алыныр.


    Дямирин (ЫЫ, ЫЫЫ) икигат оксиди ФеО·Фе2О3 вя йахуд Фе3О4 (тябиятдя магнетит минералы) гара кристал маддядир; тяр.1600°Ъ (парчаланыр), електрик кечириъидир, туршуларла реаксийасындан Фе(ЫЫ) вя Фе(ЫЫЫ) дузлары ямяля эялир. Су бухарынын кюзярдилмиш дямиря тясириндян, Фе2О3-iн редуксийасындан, ФеО-ин оксидляшмясиндян, дямирин оксиэендя йандырылмасындан алыныр.


    Д.о.-nдян ФеО­-я ясаси дямир(ЫЫ)щид- роксид Фе(ОЩ)2, Фе2О3­я амфотер мета­ щидроксид ФеО(ОЩ) уйьундур. Д.о. дямир вя ферритлярин истещсалында, керамика компонентляри, бойа вя istiliyə da­ vamlı емаллар цчцн пигментляр (Dямир микасы, Dəmir абысы) кими истифадя едилир.

    DƏMİR OKSİDLƏRİ

    ДЯМИР ОКСИДЛЯРИ – дямирин оксиэенля мцхтялиф оксидляшмя дяряъяляриня уйьун эялян кимйяви бирляшмяляри. Дямир(ЫЫ) оксид ФеО гара кристаллик пирофор маддядир; тяр.1370°Ъ; асан оксидляшир, гыздырылдыгда Фе вя Фе2О3-я парчаланыр; ясаси хассяйя маликдир, туршуларла реаксийайа эиряряк Фе(ЫЫ) дузлары ямяля эятирир. Дямир(ЫЫ)оксид долайы йолла Фе2О3-цн редуксийасындан вя йа азот мühitиндя дямир оксалатын ФеЪ2О4·2Щ2О парчаланмасындан alınır.


    Дямир(ЫЫЫ)оксид Фе2О3 (сесквиоксид) гырмызы-гящвяйи кристал маддядир; тяр.1565 °Ъ (парчаланыр); амфотер хассяйя маликдир, туршу вя гялявилярля Фе(ЫЫЫ) бирляшмяляри ямяля эятирир. Цч кристаллик модификасийасы вардыр: даща давамлы α- Фе2О3 (тябиятдя щематит минералы) пиритин ФеС2 йандырылмасындан, γ-Фе2О3 (оксимагнетит минералы) дямирин вя йа Фе3О4-цн 200°Ъ-дян ашаьы темп-рда оксидляшмясиндян, δ-Фе2О3 дямир (ЫЫ) дузларынын гяляви мцщитдя оксидляшмясиндян алыныр.


    Дямирин (ЫЫ, ЫЫЫ) икигат оксиди ФеО·Фе2О3 вя йахуд Фе3О4 (тябиятдя магнетит минералы) гара кристал маддядир; тяр.1600°Ъ (парчаланыр), електрик кечириъидир, туршуларла реаксийасындан Фе(ЫЫ) вя Фе(ЫЫЫ) дузлары ямяля эялир. Су бухарынын кюзярдилмиш дямиря тясириндян, Фе2О3-iн редуксийасындан, ФеО-ин оксидляшмясиндян, дямирин оксиэендя йандырылмасындан алыныр.


    Д.о.-nдян ФеО­-я ясаси дямир(ЫЫ)щид- роксид Фе(ОЩ)2, Фе2О3­я амфотер мета­ щидроксид ФеО(ОЩ) уйьундур. Д.о. дямир вя ферритлярин истещсалында, керамика компонентляри, бойа вя istiliyə da­ vamlı емаллар цчцн пигментляр (Dямир микасы, Dəmir абысы) кими истифадя едилир.