Azərbaycan Milli Ensiklopediyası
VI CİLD (ÇİNÁB, Çenab - DƏMİRÇİYEVA)
    DƏNİZ İLANLARI

    ДЯНИЗ ИЛАНЛАРЫ (Щйдропщиидае) – даим дяниздя йашамаьа уйьунлашмыш зящярли иланлар фясиляси; аспидляря гощумдурлар. Бядянинин уз. 2,7 м-я гядярдир. Башы бюйцк дейил, ири галханъыгларла юртцлцдцр, тядриъян нисбятян назик эювдянин силиндрвары юн щиссясиня кечир. Ири, щцндцр, йанлардан басыг олан бядянин арха щиссяси тядриъян гыса, йасты, пярябянзяр гуйруьа кечир. Башын цст щиссясиндяки бурун дяликляри суйун дахил олмасынын гаршысыны алан клапанларла тяъщиз олунмушдур. Аьыз бошлуьунун селикли гишасы ган дамарлары иля бол тяъщиз олунмушдур; бунун васитясиля су мцщитиндя газ мцбадиляси йериня йетирилир. Цст чяня сцмцкляринин юн гуртараъаьында ъцт зящяр дишляри йерляшмишдир. Дишлярин ичярисиндя йцксяк токсики зящяри байыра чыхармаг цчцн канал вардыр. Инсана гаршы чох агрессив дейилдирляр. Мцхтялиф балыглар вя онларын кцрцляри иля гидаланырлар. Щярякятдя олан ову кяскин дюнцшля вя бядянин назик юн щиссясинин атылмасы щесабына тутур. Бу заман ири арха щисся су мцщитиндя юзцнямяхсус дайаг ролу ойнайыр. Д.и.-нын яксяриййяти даими дяниздя, адятян, сащил золаьындан 5 км ениндя йашайыр, надир щалларда 50 км аралыда да раст эялинир. Ъох аз нювц гуруда сцрцнмяк габилиййятини сахламыш вя сцрцняряк сащиля йумурта гоймаьа эедирляр. Д.и. нювляринин ясас щиссяси йумуртадиридоьандыр; бязиляри цчцн (пласентанын инкишафы иля) диридоьма характерикдир. Дишиляр 1–2 ири бала верирляр. Щинд вя Сакит океанларын бцтцн тропик дянизляриндя йайылмышлар. Австралийадан шм.-да даща чохдур. 50 нювц бирляшдирян 16 ъинси мялумдур.

     Щалгалы йастыгуйруг дяниз иланы (Laticauda colubrina).

Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (Azərbaycan dilində)
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2007
ISBN: 978-9952-441-01-7
Səhifələrin sayı: 881
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, I CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2009
ISBN: 978-9952-441-02-4
Səhifələrin sayı: 608
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, II CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2010
ISBN: 978-9952-441-05-5
Səhifələrin sayı: 604
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, III CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2011
ISBN: 978-9952-441-07-9
Səhifələrin sayı: 604
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (rus dilində)
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2012
ISBN: 978-9952-441-01-7
Səhifələrin sayı: 881
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, IV CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2013
ISBN: 978-9952-441-03-1
Səhifələrin sayı: 608
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, V CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2014
ISBN: 978-9952-441-10-9
Səhifələrin sayı: 592
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, VI CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili 2015
ISBN: 978-9952-441-11-6
Səhifələrin sayı: 608
ÇİNÁB, Çenab – DƏMİRÇİYEVA
    DƏNİZ İLANLARI

    ДЯНИЗ ИЛАНЛАРЫ (Щйдропщиидае) – даим дяниздя йашамаьа уйьунлашмыш зящярли иланлар фясиляси; аспидляря гощумдурлар. Бядянинин уз. 2,7 м-я гядярдир. Башы бюйцк дейил, ири галханъыгларла юртцлцдцр, тядриъян нисбятян назик эювдянин силиндрвары юн щиссясиня кечир. Ири, щцндцр, йанлардан басыг олан бядянин арха щиссяси тядриъян гыса, йасты, пярябянзяр гуйруьа кечир. Башын цст щиссясиндяки бурун дяликляри суйун дахил олмасынын гаршысыны алан клапанларла тяъщиз олунмушдур. Аьыз бошлуьунун селикли гишасы ган дамарлары иля бол тяъщиз олунмушдур; бунун васитясиля су мцщитиндя газ мцбадиляси йериня йетирилир. Цст чяня сцмцкляринин юн гуртараъаьында ъцт зящяр дишляри йерляшмишдир. Дишлярин ичярисиндя йцксяк токсики зящяри байыра чыхармаг цчцн канал вардыр. Инсана гаршы чох агрессив дейилдирляр. Мцхтялиф балыглар вя онларын кцрцляри иля гидаланырлар. Щярякятдя олан ову кяскин дюнцшля вя бядянин назик юн щиссясинин атылмасы щесабына тутур. Бу заман ири арха щисся су мцщитиндя юзцнямяхсус дайаг ролу ойнайыр. Д.и.-нын яксяриййяти даими дяниздя, адятян, сащил золаьындан 5 км ениндя йашайыр, надир щалларда 50 км аралыда да раст эялинир. Ъох аз нювц гуруда сцрцнмяк габилиййятини сахламыш вя сцрцняряк сащиля йумурта гоймаьа эедирляр. Д.и. нювляринин ясас щиссяси йумуртадиридоьандыр; бязиляри цчцн (пласентанын инкишафы иля) диридоьма характерикдир. Дишиляр 1–2 ири бала верирляр. Щинд вя Сакит океанларын бцтцн тропик дянизляриндя йайылмышлар. Австралийадан шм.-да даща чохдур. 50 нювц бирляшдирян 16 ъинси мялумдур.

     Щалгалы йастыгуйруг дяниз иланы (Laticauda colubrina).

    DƏNİZ İLANLARI

    ДЯНИЗ ИЛАНЛАРЫ (Щйдропщиидае) – даим дяниздя йашамаьа уйьунлашмыш зящярли иланлар фясиляси; аспидляря гощумдурлар. Бядянинин уз. 2,7 м-я гядярдир. Башы бюйцк дейил, ири галханъыгларла юртцлцдцр, тядриъян нисбятян назик эювдянин силиндрвары юн щиссясиня кечир. Ири, щцндцр, йанлардан басыг олан бядянин арха щиссяси тядриъян гыса, йасты, пярябянзяр гуйруьа кечир. Башын цст щиссясиндяки бурун дяликляри суйун дахил олмасынын гаршысыны алан клапанларла тяъщиз олунмушдур. Аьыз бошлуьунун селикли гишасы ган дамарлары иля бол тяъщиз олунмушдур; бунун васитясиля су мцщитиндя газ мцбадиляси йериня йетирилир. Цст чяня сцмцкляринин юн гуртараъаьында ъцт зящяр дишляри йерляшмишдир. Дишлярин ичярисиндя йцксяк токсики зящяри байыра чыхармаг цчцн канал вардыр. Инсана гаршы чох агрессив дейилдирляр. Мцхтялиф балыглар вя онларын кцрцляри иля гидаланырлар. Щярякятдя олан ову кяскин дюнцшля вя бядянин назик юн щиссясинин атылмасы щесабына тутур. Бу заман ири арха щисся су мцщитиндя юзцнямяхсус дайаг ролу ойнайыр. Д.и.-нын яксяриййяти даими дяниздя, адятян, сащил золаьындан 5 км ениндя йашайыр, надир щалларда 50 км аралыда да раст эялинир. Ъох аз нювц гуруда сцрцнмяк габилиййятини сахламыш вя сцрцняряк сащиля йумурта гоймаьа эедирляр. Д.и. нювляринин ясас щиссяси йумуртадиридоьандыр; бязиляри цчцн (пласентанын инкишафы иля) диридоьма характерикдир. Дишиляр 1–2 ири бала верирляр. Щинд вя Сакит океанларын бцтцн тропик дянизляриндя йайылмышлар. Австралийадан шм.-да даща чохдур. 50 нювц бирляшдирян 16 ъинси мялумдур.

     Щалгалы йастыгуйруг дяниз иланы (Laticauda colubrina).