ENZOOTİYA, e n z o o t i k l i k (yun. εν – da, dә vә ζοον – heyvan) – heyvanların yoluxucu xәstәliklәrinin müәyyәn әrazidә, tәsәrrüfatda vә ya mәntәqәdә yayılması. Bu mәnada “E.” termini epidemioloji termin olan “endemiya”ya uyğun gәlir. Tәbii şәraitlә әlaqәdar yaranan ә s l E. (heyvanların yaşadığı sahәdә infeksiya törәdicisi mәnbәlәrinin vә spesifik törәdici daşıyıcılarının mövcudluğu, onların heyvan orqanizmindәn kәnarda sağ qalma imkanı, torpaqda mikro elementlәrin çatışmazlığı) vә insanın tәsәrrüfat fәaliyyәti, heyvanlara baytarlıq xidmәti ilә әlaqәdar olan s t a t i s t i k E. ayırd edilir. Əsl E. az yerlәrdә (mәs., tәbii-ocaqlı xәstәliklәr) qeydә alınan xәstәliklәrlә, statistik E. hәr yerdә yayılan xәs tәliklәrlә sәciyyәlәnir. Belә xәstәliklәrin yayılması insanın tәsәrrüfat fәaliyyәtindәn, heyvanlara baytarlıq-sanitariya xidmәtindәn asılıdır. Mәs., buzovların kolibakte riozu vә sal monellyozu hәmişә heyvanların saxlanma vә yemlәnmә şәraitinin pis olması ilә bağlıdır. Xәstәliyin enzootikliyini müәyyәn edәn şәrtlәr tәbii biol. әlaqәlәrin qırılmasına vә әrazinin sağlamlaş dırılmasına, hәmçinin baytarlıqsanitariya tәdbirlәrinin hәyata keçirilmәsinә yönәldilәn tәdbirlәrlә dәyişdirilә bilәr.
Azərbaycan Milli Ensiklopediyası
| Sərlövhə: | Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (Azərbaycan dilində) |
| Nəşriyyat: | "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi |
| Nəşr yeri: | Bakı |
| Nəşr ili: | 2007 |
| ISBN: | 978-9952-441-01-7 |
| Səhifələrin sayı: | 881 |
| Sərlövhə: | Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, I CİLD |
| Nəşriyyat: | "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi |
| Nəşr yeri: | Bakı |
| Nəşr ili: | 2009 |
| ISBN: | 978-9952-441-02-4 |
| Səhifələrin sayı: | 608 |
| Sərlövhə: | Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, II CİLD |
| Nəşriyyat: | "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi |
| Nəşr yeri: | Bakı |
| Nəşr ili: | 2010 |
| ISBN: | 978-9952-441-05-5 |
| Səhifələrin sayı: | 604 |
| Sərlövhə: | Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, III CİLD |
| Nəşriyyat: | "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi |
| Nəşr yeri: | Bakı |
| Nəşr ili: | 2011 |
| ISBN: | 978-9952-441-07-9 |
| Səhifələrin sayı: | 604 |
| Sərlövhə: | Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (rus dilində) |
| Nəşriyyat: | "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi |
| Nəşr yeri: | Bakı |
| Nəşr ili: | 2012 |
| ISBN: | 978-9952-441-01-7 |
| Səhifələrin sayı: | 881 |
| Sərlövhə: | Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, IV CİLD |
| Nəşriyyat: | "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi |
| Nəşr yeri: | Bakı |
| Nəşr ili: | 2013 |
| ISBN: | 978-9952-441-03-1 |
| Səhifələrin sayı: | 608 |
| Sərlövhə: | Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, V CİLD |
| Nəşriyyat: | "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi |
| Nəşr yeri: | Bakı |
| Nəşr ili: | 2014 |
| ISBN: | 978-9952-441-10-9 |
| Səhifələrin sayı: | 592 |
| Sərlövhə: | Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, VI CİLD |
| Nəşriyyat: | "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi |
| Nəşr yeri: | Bakı |
| Nəşr ili | 2015 |
| ISBN: | 978-9952-441-11-6 |
| Səhifələrin sayı: | 608 |
ENZOOTİYA, e n z o o t i k l i k (yun. εν – da, dә vә ζοον – heyvan) – heyvanların yoluxucu xәstәliklәrinin müәyyәn әrazidә, tәsәrrüfatda vә ya mәntәqәdә yayılması. Bu mәnada “E.” termini epidemioloji termin olan “endemiya”ya uyğun gәlir. Tәbii şәraitlә әlaqәdar yaranan ә s l E. (heyvanların yaşadığı sahәdә infeksiya törәdicisi mәnbәlәrinin vә spesifik törәdici daşıyıcılarının mövcudluğu, onların heyvan orqanizmindәn kәnarda sağ qalma imkanı, torpaqda mikro elementlәrin çatışmazlığı) vә insanın tәsәrrüfat fәaliyyәti, heyvanlara baytarlıq xidmәti ilә әlaqәdar olan s t a t i s t i k E. ayırd edilir. Əsl E. az yerlәrdә (mәs., tәbii-ocaqlı xәstәliklәr) qeydә alınan xәstәliklәrlә, statistik E. hәr yerdә yayılan xәs tәliklәrlә sәciyyәlәnir. Belә xәstәliklәrin yayılması insanın tәsәrrüfat fәaliyyәtindәn, heyvanlara baytarlıq-sanitariya xidmәtindәn asılıdır. Mәs., buzovların kolibakte riozu vә sal monellyozu hәmişә heyvanların saxlanma vә yemlәnmә şәraitinin pis olması ilә bağlıdır. Xәstәliyin enzootikliyini müәyyәn edәn şәrtlәr tәbii biol. әlaqәlәrin qırılmasına vә әrazinin sağlamlaş dırılmasına, hәmçinin baytarlıqsanitariya tәdbirlәrinin hәyata keçirilmәsinә yönәldilәn tәdbirlәrlә dәyişdirilә bilәr.
ENZOOTİYA, e n z o o t i k l i k (yun. εν – da, dә vә ζοον – heyvan) – heyvanların yoluxucu xәstәliklәrinin müәyyәn әrazidә, tәsәrrüfatda vә ya mәntәqәdә yayılması. Bu mәnada “E.” termini epidemioloji termin olan “endemiya”ya uyğun gәlir. Tәbii şәraitlә әlaqәdar yaranan ә s l E. (heyvanların yaşadığı sahәdә infeksiya törәdicisi mәnbәlәrinin vә spesifik törәdici daşıyıcılarının mövcudluğu, onların heyvan orqanizmindәn kәnarda sağ qalma imkanı, torpaqda mikro elementlәrin çatışmazlığı) vә insanın tәsәrrüfat fәaliyyәti, heyvanlara baytarlıq xidmәti ilә әlaqәdar olan s t a t i s t i k E. ayırd edilir. Əsl E. az yerlәrdә (mәs., tәbii-ocaqlı xәstәliklәr) qeydә alınan xәstәliklәrlә, statistik E. hәr yerdә yayılan xәs tәliklәrlә sәciyyәlәnir. Belә xәstәliklәrin yayılması insanın tәsәrrüfat fәaliyyәtindәn, heyvanlara baytarlıq-sanitariya xidmәtindәn asılıdır. Mәs., buzovların kolibakte riozu vә sal monellyozu hәmişә heyvanların saxlanma vә yemlәnmә şәraitinin pis olması ilә bağlıdır. Xәstәliyin enzootikliyini müәyyәn edәn şәrtlәr tәbii biol. әlaqәlәrin qırılmasına vә әrazinin sağlamlaş dırılmasına, hәmçinin baytarlıqsanitariya tәdbirlәrinin hәyata keçirilmәsinә yönәldilәn tәdbirlәrlә dәyişdirilә bilәr.
