EPİSOMLAR (epi... vә yun. σώμα – bәdәn) – hüceyrәdә avtonom (sitoplazmada), yaxud inteqrasiya olmuş (xromosomun tәrkibindә) şәkildә yerlәşmәk qabiliyyәtinә malik DNT molekulundan ibarәt genetik elementlәr. E.-a zәif lyambdafaqın genomu, F cinsi faktoru, müәyyәn dәrman maddәlәrinә qarşı bakteriyalara davamlılıq verәn bәzi R-faktorlar vә s. aiddir. E. hüceyrәlәrin mütlәq komponenti deyildir vә hüceyrәnin növündәn asılı olaraq bir haldan digәr hala keçә bilir. Mәs., zәif lyambdafaqın qenomu bağırsaq çöplәri hüceyrәlәrindә inteqrasiya olunmuş vә ya avtonom halda, qarın yatalağı törәdicisi hüceyrәlәrindә isә yalnız avtonom haldadır. Avtonom halda olarkәn әksәr E. özlәrini tipik plazmidlәr kimi aparır. Müәlliflәr E.-ı, әsasәn, xromosom vә qeyri-xromosom irsiyyәti tәyin edәn strukturlar arasında keçid halqa hesab edirlәr.
Əd.: С т е н т Г. Молекулярная генетика, перев. с английского. М., 1974; Д у б и н и н Н.П. Общая генетика. 2 изд. М., 1976; М е й н е л л Г. Бактериальные плазмиды, пер. с англ. М., 1976.
