Azərbaycan Milli Ensiklopediyası
VIII CİLD (ENOLLAR - FEDDİN Konstantin Aleksandroviç)
    ERLAXER-BLOUNT XƏSTƏLİYİ

    ERLAXER–BLOUNT XƏSTƏLİYİ – diz oynağının varus vә valqus deformasiyası; aşağı әtrafların anadangәlmә xәstәliyi. İlk dәfә 1922 ildә Avstriya ortopedi Erlaxer tәrәfindәn qismәn, sonradan isә1930 ildә Blount tәrәfindәn әtraflı tәsvir olunmuşdur. Xәstәliyin sәbәbi dәqiq müәyyәn edilmәmişdir. E.–B.x. ilә, әsasәn, 1 yaşdan 3 yaşa qәdәr uşaqlar xәstәlәnirlәr. Daha böyük yaşlarda qamış sümüyünün varus deformasiyasına nadir hallarda tәsadüf edilir, yaxud degenerativ-distrofik prosesi nәticәsindә yaranır. Xәstәlik çox vaxt qızlarda olur vә xәstәlәrin әksәrindә deformasiya ikitәrәfli xarakter daşıyır. Xәstәliyin erkәn kliniki әlamәti yerişin başlanması ilә әlaqәdar olan dizin varusudur. Ətrafa düşәn tәzyiqin tәdricәn çoxalması ilә deformasiya artır vә bu da axsamağa vә tez yorulmaya sәbәb olur. Ayaqların ikitәrәfli әyilmәsi lәng yeriş, “ördәk” yerişi törәdir. Birtәrәfli zәdәlәnmә zamanı әtrafın funksional qısalması nәticәsindә dә axsama baş verә bilәr. Deformasiyanın növünә görә baldırın varus әyilmәsi (0-şәkilli ayaqlar) vә baldırın valqus әyilmәsi (X-şәkilli ayaqlar) ayırd edilir. Belә xәstәlәrin boyu yaş normasına nisbәtәn az olur. D i a q n o z xarakterik kliniki vә rentge noloji tәsvirә әsasәn qoyulur. M ü a l i c ә s i. Bütün E.–B.x-dәn şübhәli uşaqlar daim uşaq ortopedinin nәzarәti altında olmalıdır. Kiçik deformasiyalar zamanı masaj vә müalicәvi bәdәn tәrbiyәsi
    tәmrinlәri tәyin edilir. Qamış sümüyünün aydın bilinәn әyilmәsi deformasiyalaşan artroz yaratdığı üçün erkәn profilaktika tәlәb edir. Belә halda erkәn yaşlarda mәrhәlәli gips sarğısı, ümummöhkәmlәndirici terapiya vә ultrabәnövşәyi şüalanma tәtbiq olunur. Deformasiya 5–6 yaşa kimi aradan qalxmadıqda ortopedik cәrrahi әmәliyyat aparılır. İlizarov aparatını yerlәşdirmәklә qamış sümüyünün yüksәk osteotomik düzәldilmәsi әn effektiv üsuldur.

Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (Azərbaycan dilində)
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2007
ISBN: 978-9952-441-01-7
Səhifələrin sayı: 881
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, I CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2009
ISBN: 978-9952-441-02-4
Səhifələrin sayı: 608
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, II CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2010
ISBN: 978-9952-441-05-5
Səhifələrin sayı: 604
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, III CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2011
ISBN: 978-9952-441-07-9
Səhifələrin sayı: 604
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (rus dilində)
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2012
ISBN: 978-9952-441-01-7
Səhifələrin sayı: 881
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, IV CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2013
ISBN: 978-9952-441-03-1
Səhifələrin sayı: 608
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, V CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2014
ISBN: 978-9952-441-10-9
Səhifələrin sayı: 592
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, VI CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili 2015
ISBN: 978-9952-441-11-6
Səhifələrin sayı: 608
ENOLLAR – FEDDİN Konstantin Aleksandroviç
    ERLAXER-BLOUNT XƏSTƏLİYİ

    ERLAXER–BLOUNT XƏSTƏLİYİ – diz oynağının varus vә valqus deformasiyası; aşağı әtrafların anadangәlmә xәstәliyi. İlk dәfә 1922 ildә Avstriya ortopedi Erlaxer tәrәfindәn qismәn, sonradan isә1930 ildә Blount tәrәfindәn әtraflı tәsvir olunmuşdur. Xәstәliyin sәbәbi dәqiq müәyyәn edilmәmişdir. E.–B.x. ilә, әsasәn, 1 yaşdan 3 yaşa qәdәr uşaqlar xәstәlәnirlәr. Daha böyük yaşlarda qamış sümüyünün varus deformasiyasına nadir hallarda tәsadüf edilir, yaxud degenerativ-distrofik prosesi nәticәsindә yaranır. Xәstәlik çox vaxt qızlarda olur vә xәstәlәrin әksәrindә deformasiya ikitәrәfli xarakter daşıyır. Xәstәliyin erkәn kliniki әlamәti yerişin başlanması ilә әlaqәdar olan dizin varusudur. Ətrafa düşәn tәzyiqin tәdricәn çoxalması ilә deformasiya artır vә bu da axsamağa vә tez yorulmaya sәbәb olur. Ayaqların ikitәrәfli әyilmәsi lәng yeriş, “ördәk” yerişi törәdir. Birtәrәfli zәdәlәnmә zamanı әtrafın funksional qısalması nәticәsindә dә axsama baş verә bilәr. Deformasiyanın növünә görә baldırın varus әyilmәsi (0-şәkilli ayaqlar) vә baldırın valqus әyilmәsi (X-şәkilli ayaqlar) ayırd edilir. Belә xәstәlәrin boyu yaş normasına nisbәtәn az olur. D i a q n o z xarakterik kliniki vә rentge noloji tәsvirә әsasәn qoyulur. M ü a l i c ә s i. Bütün E.–B.x-dәn şübhәli uşaqlar daim uşaq ortopedinin nәzarәti altında olmalıdır. Kiçik deformasiyalar zamanı masaj vә müalicәvi bәdәn tәrbiyәsi
    tәmrinlәri tәyin edilir. Qamış sümüyünün aydın bilinәn әyilmәsi deformasiyalaşan artroz yaratdığı üçün erkәn profilaktika tәlәb edir. Belә halda erkәn yaşlarda mәrhәlәli gips sarğısı, ümummöhkәmlәndirici terapiya vә ultrabәnövşәyi şüalanma tәtbiq olunur. Deformasiya 5–6 yaşa kimi aradan qalxmadıqda ortopedik cәrrahi әmәliyyat aparılır. İlizarov aparatını yerlәşdirmәklә qamış sümüyünün yüksәk osteotomik düzәldilmәsi әn effektiv üsuldur.

    ERLAXER-BLOUNT XƏSTƏLİYİ

    ERLAXER–BLOUNT XƏSTƏLİYİ – diz oynağının varus vә valqus deformasiyası; aşağı әtrafların anadangәlmә xәstәliyi. İlk dәfә 1922 ildә Avstriya ortopedi Erlaxer tәrәfindәn qismәn, sonradan isә1930 ildә Blount tәrәfindәn әtraflı tәsvir olunmuşdur. Xәstәliyin sәbәbi dәqiq müәyyәn edilmәmişdir. E.–B.x. ilә, әsasәn, 1 yaşdan 3 yaşa qәdәr uşaqlar xәstәlәnirlәr. Daha böyük yaşlarda qamış sümüyünün varus deformasiyasına nadir hallarda tәsadüf edilir, yaxud degenerativ-distrofik prosesi nәticәsindә yaranır. Xәstәlik çox vaxt qızlarda olur vә xәstәlәrin әksәrindә deformasiya ikitәrәfli xarakter daşıyır. Xәstәliyin erkәn kliniki әlamәti yerişin başlanması ilә әlaqәdar olan dizin varusudur. Ətrafa düşәn tәzyiqin tәdricәn çoxalması ilә deformasiya artır vә bu da axsamağa vә tez yorulmaya sәbәb olur. Ayaqların ikitәrәfli әyilmәsi lәng yeriş, “ördәk” yerişi törәdir. Birtәrәfli zәdәlәnmә zamanı әtrafın funksional qısalması nәticәsindә dә axsama baş verә bilәr. Deformasiyanın növünә görә baldırın varus әyilmәsi (0-şәkilli ayaqlar) vә baldırın valqus әyilmәsi (X-şәkilli ayaqlar) ayırd edilir. Belә xәstәlәrin boyu yaş normasına nisbәtәn az olur. D i a q n o z xarakterik kliniki vә rentge noloji tәsvirә әsasәn qoyulur. M ü a l i c ә s i. Bütün E.–B.x-dәn şübhәli uşaqlar daim uşaq ortopedinin nәzarәti altında olmalıdır. Kiçik deformasiyalar zamanı masaj vә müalicәvi bәdәn tәrbiyәsi
    tәmrinlәri tәyin edilir. Qamış sümüyünün aydın bilinәn әyilmәsi deformasiyalaşan artroz yaratdığı üçün erkәn profilaktika tәlәb edir. Belә halda erkәn yaşlarda mәrhәlәli gips sarğısı, ümummöhkәmlәndirici terapiya vә ultrabәnövşәyi şüalanma tәtbiq olunur. Deformasiya 5–6 yaşa kimi aradan qalxmadıqda ortopedik cәrrahi әmәliyyat aparılır. İlizarov aparatını yerlәşdirmәklә qamış sümüyünün yüksәk osteotomik düzәldilmәsi әn effektiv üsuldur.