ДИКТÁТОР (лат. диътатор, диъто – диктя едирям, эюстяриш верирям сюзцндян) – 1) гядим Италийанын бир сыра латын шящяриндя щяр ил сечилян вя гейри-мящдуд щакимиййятя малик щюкмдар, щямчинин Латын иттифагынын башчысы. 2) Гядим Ромада Республика дюврцндя (е.я. 5–1 ясрин 2- ъи йарысы) хцсусиля тящлцкяли щалларда (дахилдя гарышыглыг, щярби тящлцкя вя с.) щакимиййятин бир шяхсин ялиндя ъямлянмяси зяруряти йарандыьы заман сенатын гярарына яsasяn консулларын максимум 6 айлыг мцддятя тяйин етдикляри фювгяладя вязифяли шяхс (маэистрат). Д. тяйин едиляркян щямишя онун титулуна сечилмяси сябяби ялавя олунурду (мяс., щярби тящлцкя заманы сечилмиш Д. – Диътатор реи эерундае ъауса, йяни мцщарибя апармаг цчцн Д.). Е. я. 4 ясря гядяр Д.-ун вердийи щюкмдян халг йыьынъаьына апелйасийа шикайяти вериля билмязди. Адятян, консуллар да дахил олмагла, бцтцн вязифяли шяхсляр Д.-а итаят едирдиляр. Илк дюврдя Д. вязифясини йалныз патрисиляр, е. я. 356 илдян ися плебейляр дя тута билярдиляр. Бязян Д. йалныз бир тапшырыьы (мяс., дини характерли) йериня йетирмяк цчцн сечилирди. Гейри-мящдуд мцддятя Д. (диътатор перпетуус) тяйин олунмуш Сулланын вя Сезарын заманында Д. вязифяси монархик характер алмышды. Е. я. 44 илдя Марк Антони тяряфиндян ляьв едилмишдир.
Azərbaycan Milli Ensiklopediyası
| Sərlövhə: | Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (Azərbaycan dilində) |
| Nəşriyyat: | "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi |
| Nəşr yeri: | Bakı |
| Nəşr ili: | 2007 |
| ISBN: | 978-9952-441-01-7 |
| Səhifələrin sayı: | 881 |
| Sərlövhə: | Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, I CİLD |
| Nəşriyyat: | "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi |
| Nəşr yeri: | Bakı |
| Nəşr ili: | 2009 |
| ISBN: | 978-9952-441-02-4 |
| Səhifələrin sayı: | 608 |
| Sərlövhə: | Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, II CİLD |
| Nəşriyyat: | "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi |
| Nəşr yeri: | Bakı |
| Nəşr ili: | 2010 |
| ISBN: | 978-9952-441-05-5 |
| Səhifələrin sayı: | 604 |
| Sərlövhə: | Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, III CİLD |
| Nəşriyyat: | "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi |
| Nəşr yeri: | Bakı |
| Nəşr ili: | 2011 |
| ISBN: | 978-9952-441-07-9 |
| Səhifələrin sayı: | 604 |
| Sərlövhə: | Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (rus dilində) |
| Nəşriyyat: | "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi |
| Nəşr yeri: | Bakı |
| Nəşr ili: | 2012 |
| ISBN: | 978-9952-441-01-7 |
| Səhifələrin sayı: | 881 |
| Sərlövhə: | Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, IV CİLD |
| Nəşriyyat: | "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi |
| Nəşr yeri: | Bakı |
| Nəşr ili: | 2013 |
| ISBN: | 978-9952-441-03-1 |
| Səhifələrin sayı: | 608 |
| Sərlövhə: | Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, V CİLD |
| Nəşriyyat: | "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi |
| Nəşr yeri: | Bakı |
| Nəşr ili: | 2014 |
| ISBN: | 978-9952-441-10-9 |
| Səhifələrin sayı: | 592 |
| Sərlövhə: | Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, VI CİLD |
| Nəşriyyat: | "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi |
| Nəşr yeri: | Bakı |
| Nəşr ili | 2015 |
| ISBN: | 978-9952-441-11-6 |
| Səhifələrin sayı: | 608 |
ДИКТÁТОР (лат. диътатор, диъто – диктя едирям, эюстяриш верирям сюзцндян) – 1) гядим Италийанын бир сыра латын шящяриндя щяр ил сечилян вя гейри-мящдуд щакимиййятя малик щюкмдар, щямчинин Латын иттифагынын башчысы. 2) Гядим Ромада Республика дюврцндя (е.я. 5–1 ясрин 2- ъи йарысы) хцсусиля тящлцкяли щалларда (дахилдя гарышыглыг, щярби тящлцкя вя с.) щакимиййятин бир шяхсин ялиндя ъямлянмяси зяруряти йарандыьы заман сенатын гярарына яsasяn консулларын максимум 6 айлыг мцддятя тяйин етдикляри фювгяладя вязифяли шяхс (маэистрат). Д. тяйин едиляркян щямишя онун титулуна сечилмяси сябяби ялавя олунурду (мяс., щярби тящлцкя заманы сечилмиш Д. – Диътатор реи эерундае ъауса, йяни мцщарибя апармаг цчцн Д.). Е. я. 4 ясря гядяр Д.-ун вердийи щюкмдян халг йыьынъаьына апелйасийа шикайяти вериля билмязди. Адятян, консуллар да дахил олмагла, бцтцн вязифяли шяхсляр Д.-а итаят едирдиляр. Илк дюврдя Д. вязифясини йалныз патрисиляр, е. я. 356 илдян ися плебейляр дя тута билярдиляр. Бязян Д. йалныз бир тапшырыьы (мяс., дини характерли) йериня йетирмяк цчцн сечилирди. Гейри-мящдуд мцддятя Д. (диътатор перпетуус) тяйин олунмуш Сулланын вя Сезарын заманында Д. вязифяси монархик характер алмышды. Е. я. 44 илдя Марк Антони тяряфиндян ляьв едилмишдир.
ДИКТÁТОР (лат. диътатор, диъто – диктя едирям, эюстяриш верирям сюзцндян) – 1) гядим Италийанын бир сыра латын шящяриндя щяр ил сечилян вя гейри-мящдуд щакимиййятя малик щюкмдар, щямчинин Латын иттифагынын башчысы. 2) Гядим Ромада Республика дюврцндя (е.я. 5–1 ясрин 2- ъи йарысы) хцсусиля тящлцкяли щалларда (дахилдя гарышыглыг, щярби тящлцкя вя с.) щакимиййятин бир шяхсин ялиндя ъямлянмяси зяруряти йарандыьы заман сенатын гярарына яsasяn консулларын максимум 6 айлыг мцддятя тяйин етдикляри фювгяладя вязифяли шяхс (маэистрат). Д. тяйин едиляркян щямишя онун титулуна сечилмяси сябяби ялавя олунурду (мяс., щярби тящлцкя заманы сечилмиш Д. – Диътатор реи эерундае ъауса, йяни мцщарибя апармаг цчцн Д.). Е. я. 4 ясря гядяр Д.-ун вердийи щюкмдян халг йыьынъаьына апелйасийа шикайяти вериля билмязди. Адятян, консуллар да дахил олмагла, бцтцн вязифяли шяхсляр Д.-а итаят едирдиляр. Илк дюврдя Д. вязифясини йалныз патрисиляр, е. я. 356 илдян ися плебейляр дя тута билярдиляр. Бязян Д. йалныз бир тапшырыьы (мяс., дини характерли) йериня йетирмяк цчцн сечилирди. Гейри-мящдуд мцддятя Д. (диътатор перпетуус) тяйин олунмуш Сулланын вя Сезарын заманында Д. вязифяси монархик характер алмышды. Е. я. 44 илдя Марк Антони тяряфиндян ляьв едилмишдир.
