ESEN (? – 1454/55) – oyrat (qәrbi monqol) hökmdarı, tayşi (birinci nazir) vә xan. 1439 ildә Daysun xanın dövründә formal şәkildә tayşi sayılan, lakin faktiki olaraq ölkәdә bütün hakimiyyәti әlә keçirәn atası Toqonun [1418–39] ölümündәn sonra onun yerini tutdu. Atasının siyasәtini davam etdirәrәk E. bütün monqol torpaqlarının birlәşdirilmәsini qısa müddәtә başa çatdırdı. 1449 ildә monqollara sәrfәli olan ticarәt siyasәtini yeritmәyә çalışaraq Çinә yürüş etdi vә Xuaylay (Çaxar) r-nunda Çin ordusu üzәrindә qәlәbә çalaraq aralarında imperator İn-szun [1436–49] da olmaqla çoxlu әsir әlә keçirdi. Çinlә sülh müqavilәsi (1450) bağlandıqdan sonra E. Daysun xanı hakimiyyәtdәn kәnarlaşdırdı vә 1451 ildә özünü böyük xan elan etdi. E. mәrkәzi hakimiyyәtә qarşı çıxan yerli feodalların qiyamı zamanı öldürülmüşdür.
Azərbaycan Milli Ensiklopediyası
| Sərlövhə: | Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (Azərbaycan dilində) |
| Nəşriyyat: | "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi |
| Nəşr yeri: | Bakı |
| Nəşr ili: | 2007 |
| ISBN: | 978-9952-441-01-7 |
| Səhifələrin sayı: | 881 |
| Sərlövhə: | Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, I CİLD |
| Nəşriyyat: | "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi |
| Nəşr yeri: | Bakı |
| Nəşr ili: | 2009 |
| ISBN: | 978-9952-441-02-4 |
| Səhifələrin sayı: | 608 |
| Sərlövhə: | Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, II CİLD |
| Nəşriyyat: | "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi |
| Nəşr yeri: | Bakı |
| Nəşr ili: | 2010 |
| ISBN: | 978-9952-441-05-5 |
| Səhifələrin sayı: | 604 |
| Sərlövhə: | Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, III CİLD |
| Nəşriyyat: | "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi |
| Nəşr yeri: | Bakı |
| Nəşr ili: | 2011 |
| ISBN: | 978-9952-441-07-9 |
| Səhifələrin sayı: | 604 |
| Sərlövhə: | Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (rus dilində) |
| Nəşriyyat: | "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi |
| Nəşr yeri: | Bakı |
| Nəşr ili: | 2012 |
| ISBN: | 978-9952-441-01-7 |
| Səhifələrin sayı: | 881 |
| Sərlövhə: | Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, IV CİLD |
| Nəşriyyat: | "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi |
| Nəşr yeri: | Bakı |
| Nəşr ili: | 2013 |
| ISBN: | 978-9952-441-03-1 |
| Səhifələrin sayı: | 608 |
| Sərlövhə: | Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, V CİLD |
| Nəşriyyat: | "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi |
| Nəşr yeri: | Bakı |
| Nəşr ili: | 2014 |
| ISBN: | 978-9952-441-10-9 |
| Səhifələrin sayı: | 592 |
| Sərlövhə: | Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, VI CİLD |
| Nəşriyyat: | "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi |
| Nəşr yeri: | Bakı |
| Nəşr ili | 2015 |
| ISBN: | 978-9952-441-11-6 |
| Səhifələrin sayı: | 608 |
ESEN (? – 1454/55) – oyrat (qәrbi monqol) hökmdarı, tayşi (birinci nazir) vә xan. 1439 ildә Daysun xanın dövründә formal şәkildә tayşi sayılan, lakin faktiki olaraq ölkәdә bütün hakimiyyәti әlә keçirәn atası Toqonun [1418–39] ölümündәn sonra onun yerini tutdu. Atasının siyasәtini davam etdirәrәk E. bütün monqol torpaqlarının birlәşdirilmәsini qısa müddәtә başa çatdırdı. 1449 ildә monqollara sәrfәli olan ticarәt siyasәtini yeritmәyә çalışaraq Çinә yürüş etdi vә Xuaylay (Çaxar) r-nunda Çin ordusu üzәrindә qәlәbә çalaraq aralarında imperator İn-szun [1436–49] da olmaqla çoxlu әsir әlә keçirdi. Çinlә sülh müqavilәsi (1450) bağlandıqdan sonra E. Daysun xanı hakimiyyәtdәn kәnarlaşdırdı vә 1451 ildә özünü böyük xan elan etdi. E. mәrkәzi hakimiyyәtә qarşı çıxan yerli feodalların qiyamı zamanı öldürülmüşdür.
ESEN (? – 1454/55) – oyrat (qәrbi monqol) hökmdarı, tayşi (birinci nazir) vә xan. 1439 ildә Daysun xanın dövründә formal şәkildә tayşi sayılan, lakin faktiki olaraq ölkәdә bütün hakimiyyәti әlә keçirәn atası Toqonun [1418–39] ölümündәn sonra onun yerini tutdu. Atasının siyasәtini davam etdirәrәk E. bütün monqol torpaqlarının birlәşdirilmәsini qısa müddәtә başa çatdırdı. 1449 ildә monqollara sәrfәli olan ticarәt siyasәtini yeritmәyә çalışaraq Çinә yürüş etdi vә Xuaylay (Çaxar) r-nunda Çin ordusu üzәrindә qәlәbә çalaraq aralarında imperator İn-szun [1436–49] da olmaqla çoxlu әsir әlә keçirdi. Çinlә sülh müqavilәsi (1450) bağlandıqdan sonra E. Daysun xanı hakimiyyәtdәn kәnarlaşdırdı vә 1451 ildә özünü böyük xan elan etdi. E. mәrkәzi hakimiyyәtә qarşı çıxan yerli feodalların qiyamı zamanı öldürülmüşdür.
