ESKAPİZM (ing. escape – qaçmaq, uzaqlaşmaq) – bir fәrdin, yaxud bütövlükdә cәmiyyәtin reallıqlardan uzaqlaşaraq illüziyalar, fantaziyalar alәminә qapılması.
E. gündәlik hәyatın xoşagәlmәz hallarından әylәncә vә istirahәt vasitәsilә әqli yayınmadır. psixoloji travmalar, gәrgin işlәr zamanı qazanılan stressә cavab reaksiyası kimi meydana çıxır. E.-in mәqsәdi insanları gündәlik hәyat sıxıntılarından uzaqlaşdırmaqdır. Sağlam hәyatın tәrkib hissәlәri (yemәk, yatmaq, idman vә s.) E.-in vasitәsi ola bilәr. E. zamanı sosial reallıqlardan uzaqlaşmaq, dünyanı öz xәyalındakı kimi tәsәvvür etmәk vә s. hallar meydana gәlir. Freyd reallıqdan uzaqlaşdıran fantaziyaların payını insanların hәyatında zәruri element hesab edirdi: “Onlar real hәyatdan aldıqları yoxsul mәmnunluqda mövcud ola bilmirlәr”. K.S.Luisin (1898–1963) fikrinә görә, E. xәyal potensialını möhkәmlәndirmәyә vә zәnginlәşdirmәyә xidmәt edә bilәr. Yazıçı R.R.Tolkin E.-ә reallıqdan “ikinci (xәyali) dünyaya” keçid kimi baxırdı.