Azərbaycan Milli Ensiklopediyası
VII CİLD (DƏRMAN - CƏLİLOV)
    DİSKONT

    DİSKÓNT (ing. discount – endirim, çıxma, fәrq) – 1) әmtәә bazarında nağd pula, yaxud kütlәvi satılıb-sovulma dövründә satılan әmtәәlәrin
    qiymәtlәrindә endirim.


    2) Bankların veksel әmәliyyatlarında vekselin alınması (uçotu) zamanından onuн ödәnilmәsi möhlәtinә qәdәr bankın tutduğu faiz. Bankın veksel üzrә ödәdiyi mәblәğ aşağıdakı düsturla müәyyәn olunur:

    burada Σюд. – bankın ödәdiyi mәblәğ; Σном. – vekselin nominal dәyәri; Uç.st. – bankın uçot stavkasıdır.


    Veksel onun möhlәtinin istәnilәn dövründә hesablanarsa, onda vekselin ödәnilmәsi (uçotu) aşağıdakı düsturla müәyyәn olunur:

    burada Dqalıq – vekselin ödәnilmә gününәdәk qalan günlәrin sayı; Dillik – bir ildәki günlәrin (adәtәn 360) sayıdır. 


    3) Valyuta bazarında tәcili valyuta әmәliyyatları üzrә valyutaların kotirovkası zamanı nağd sövdәlәşmәlәr üzrә valyuta mәzәnnәsindә endirimi (fәrqi) ifadә edir (әgәr sövdәlәşmәnin başlanması ilә yerinә yetirilmәsi tarixlәri arasındakı dövrdә valyuta mәzәnnәsinin azalmasına proqnozlaşdırılırsa). Burada D. mәzәnnәsi yüksәlәn valyuta üzrә “mükafat” (Pm) anlayışı әks mәna bildirir.


    4) Fond bazarında qiymәtli kağızlar üzrә D. satış zamanı onların nominal dәyәrindә (%-lә) edilәn endirimi (mükafatdan fәrqli olaraq) göstәrir. Mәs., 1000 dollar nominallı istiqrazlar 900 dollara, yәni 10% D. ilә satılır. Demәli, D. qiymәtli kağızların satışı vә ödәnilmәsi mәzәnnәsi arasındakı fәrqi dә göstәrir. Diskont qiymәtli kağızlar (istiqrazlar) endirimlә satılır, nominal üzrә isә ödәnilir. Emitent üçün D. onun qiymәtli kağızlarını alan investora faizin ödәnilmәsi möhlәtinin uzadılmasıdır.


    5) Pul dövriyyәsinә aid edildikdә D. bәzi pulların (mәs. kağız, yaxud daha әvvәl buraxılan) paralel şәkildә dövriyyәdә olan digәr pullara (mәs., qızıl vә gümüş sikkәlәr, yaxud denominasiya, pul islahatları zamanı dövriyyәdәn çıxarılan köhnә buraxılış kağız pullara) nisbәtәn qiymәtdәn düşmәsini bildirir.

     

Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (Azərbaycan dilində)
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2007
ISBN: 978-9952-441-01-7
Səhifələrin sayı: 881
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, I CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2009
ISBN: 978-9952-441-02-4
Səhifələrin sayı: 608
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, II CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2010
ISBN: 978-9952-441-05-5
Səhifələrin sayı: 604
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, III CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2011
ISBN: 978-9952-441-07-9
Səhifələrin sayı: 604
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (rus dilində)
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2012
ISBN: 978-9952-441-01-7
Səhifələrin sayı: 881
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, IV CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2013
ISBN: 978-9952-441-03-1
Səhifələrin sayı: 608
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, V CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2014
ISBN: 978-9952-441-10-9
Səhifələrin sayı: 592
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, VI CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili 2015
ISBN: 978-9952-441-11-6
Səhifələrin sayı: 608
DƏRMAN – CƏLİLOV
    DİSKONT

    DİSKÓNT (ing. discount – endirim, çıxma, fәrq) – 1) әmtәә bazarında nağd pula, yaxud kütlәvi satılıb-sovulma dövründә satılan әmtәәlәrin
    qiymәtlәrindә endirim.


    2) Bankların veksel әmәliyyatlarında vekselin alınması (uçotu) zamanından onuн ödәnilmәsi möhlәtinә qәdәr bankın tutduğu faiz. Bankın veksel üzrә ödәdiyi mәblәğ aşağıdakı düsturla müәyyәn olunur:

    burada Σюд. – bankın ödәdiyi mәblәğ; Σном. – vekselin nominal dәyәri; Uç.st. – bankın uçot stavkasıdır.


    Veksel onun möhlәtinin istәnilәn dövründә hesablanarsa, onda vekselin ödәnilmәsi (uçotu) aşağıdakı düsturla müәyyәn olunur:

    burada Dqalıq – vekselin ödәnilmә gününәdәk qalan günlәrin sayı; Dillik – bir ildәki günlәrin (adәtәn 360) sayıdır. 


    3) Valyuta bazarında tәcili valyuta әmәliyyatları üzrә valyutaların kotirovkası zamanı nağd sövdәlәşmәlәr üzrә valyuta mәzәnnәsindә endirimi (fәrqi) ifadә edir (әgәr sövdәlәşmәnin başlanması ilә yerinә yetirilmәsi tarixlәri arasındakı dövrdә valyuta mәzәnnәsinin azalmasına proqnozlaşdırılırsa). Burada D. mәzәnnәsi yüksәlәn valyuta üzrә “mükafat” (Pm) anlayışı әks mәna bildirir.


    4) Fond bazarında qiymәtli kağızlar üzrә D. satış zamanı onların nominal dәyәrindә (%-lә) edilәn endirimi (mükafatdan fәrqli olaraq) göstәrir. Mәs., 1000 dollar nominallı istiqrazlar 900 dollara, yәni 10% D. ilә satılır. Demәli, D. qiymәtli kağızların satışı vә ödәnilmәsi mәzәnnәsi arasındakı fәrqi dә göstәrir. Diskont qiymәtli kağızlar (istiqrazlar) endirimlә satılır, nominal üzrә isә ödәnilir. Emitent üçün D. onun qiymәtli kağızlarını alan investora faizin ödәnilmәsi möhlәtinin uzadılmasıdır.


    5) Pul dövriyyәsinә aid edildikdә D. bәzi pulların (mәs. kağız, yaxud daha әvvәl buraxılan) paralel şәkildә dövriyyәdә olan digәr pullara (mәs., qızıl vә gümüş sikkәlәr, yaxud denominasiya, pul islahatları zamanı dövriyyәdәn çıxarılan köhnә buraxılış kağız pullara) nisbәtәn qiymәtdәn düşmәsini bildirir.

     

    DİSKONT

    DİSKÓNT (ing. discount – endirim, çıxma, fәrq) – 1) әmtәә bazarında nağd pula, yaxud kütlәvi satılıb-sovulma dövründә satılan әmtәәlәrin
    qiymәtlәrindә endirim.


    2) Bankların veksel әmәliyyatlarında vekselin alınması (uçotu) zamanından onuн ödәnilmәsi möhlәtinә qәdәr bankın tutduğu faiz. Bankın veksel üzrә ödәdiyi mәblәğ aşağıdakı düsturla müәyyәn olunur:

    burada Σюд. – bankın ödәdiyi mәblәğ; Σном. – vekselin nominal dәyәri; Uç.st. – bankın uçot stavkasıdır.


    Veksel onun möhlәtinin istәnilәn dövründә hesablanarsa, onda vekselin ödәnilmәsi (uçotu) aşağıdakı düsturla müәyyәn olunur:

    burada Dqalıq – vekselin ödәnilmә gününәdәk qalan günlәrin sayı; Dillik – bir ildәki günlәrin (adәtәn 360) sayıdır. 


    3) Valyuta bazarında tәcili valyuta әmәliyyatları üzrә valyutaların kotirovkası zamanı nağd sövdәlәşmәlәr üzrә valyuta mәzәnnәsindә endirimi (fәrqi) ifadә edir (әgәr sövdәlәşmәnin başlanması ilә yerinә yetirilmәsi tarixlәri arasındakı dövrdә valyuta mәzәnnәsinin azalmasına proqnozlaşdırılırsa). Burada D. mәzәnnәsi yüksәlәn valyuta üzrә “mükafat” (Pm) anlayışı әks mәna bildirir.


    4) Fond bazarında qiymәtli kağızlar üzrә D. satış zamanı onların nominal dәyәrindә (%-lә) edilәn endirimi (mükafatdan fәrqli olaraq) göstәrir. Mәs., 1000 dollar nominallı istiqrazlar 900 dollara, yәni 10% D. ilә satılır. Demәli, D. qiymәtli kağızların satışı vә ödәnilmәsi mәzәnnәsi arasındakı fәrqi dә göstәrir. Diskont qiymәtli kağızlar (istiqrazlar) endirimlә satılır, nominal üzrә isә ödәnilir. Emitent üçün D. onun qiymәtli kağızlarını alan investora faizin ödәnilmәsi möhlәtinin uzadılmasıdır.


    5) Pul dövriyyәsinә aid edildikdә D. bәzi pulların (mәs. kağız, yaxud daha әvvәl buraxılan) paralel şәkildә dövriyyәdә olan digәr pullara (mәs., qızıl vә gümüş sikkәlәr, yaxud denominasiya, pul islahatları zamanı dövriyyәdәn çıxarılan köhnә buraxılış kağız pullara) nisbәtәn qiymәtdәn düşmәsini bildirir.