EŞİTMƏ ORQANI (organa andites) –heyvanlarda vә insanlarda sәs dalğalarını qәbul vә analiz edәn xüsusi orqan. Onurğasızlardan yalnız hәşәratlarda (cücülәrdә) әsl E.o. var. Onların E.o. alçaqtezlikli diapazonlu mexaniki vibrasiyalı sәs dalğalarını qәbul edirlәr. Quruda yaşayan onurğalılarda E.o. eşitmә sisteminin bir hissәsidir. Mәmәlilәrdә daha çox inkişaf etmişdir. Xordalılardan balıqlarda vә bir çox onurğasız heyvanda E.o. primitiv quruluşludur. Onurğalı heyvanlarda vә insanda E.o. müvazinәt orqanı ilә birlikdә daxili qulaqda yerlәşir. E.o.-nın reseptor aparatı şәklini dәyişmiş epiteli hüceyrәlәrindәn tәşkil olunmuşdur. Üzәrindә eşitmә sinirinin ucu olan bu hüceyrәlәr balıqlarda daxili qulaqda yerlәşәn dәyirmi kisәciyin kiçik çıxıntıları şәklindәdir. Hәmin çıxıntılar inkişaf edib quru onurğalılarında mürәkkәb quruluşlu ilbiz әmәlә gәtirir. Quru onurğalılarında, hәmçinin orta qulaq da inkişaf etmişdir. Orta qulağın mexaniki sistemi mәmәlilәrdә daha mükәmmәldir. Bununla yanaşı, mәmәlilәrdә mürәkkәb diferensiasiya olunmuş mütәhәrrik xarici qulaq seyvanı meydana gәlir. Quru onurğalılarının sonradan su mühitindә yaşamağa keçmәsi ilә әlaqәdar xarici qulaq (balinakimilәrdә, pәrayaqlılarda), bәzi hallarda isә orta qulaq da (delfinlәrdә) reduksiya olunur. Orta qulağın reduksiya olunması bәzi sudaquruda yaşayanlar (ayaqsız amfibiyalar) vә sürünәnlәr (ilanlar) üçün dә xarakterikdir.
Azərbaycan Milli Ensiklopediyası
| Sərlövhə: | Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (Azərbaycan dilində) |
| Nəşriyyat: | "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi |
| Nəşr yeri: | Bakı |
| Nəşr ili: | 2007 |
| ISBN: | 978-9952-441-01-7 |
| Səhifələrin sayı: | 881 |
| Sərlövhə: | Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, I CİLD |
| Nəşriyyat: | "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi |
| Nəşr yeri: | Bakı |
| Nəşr ili: | 2009 |
| ISBN: | 978-9952-441-02-4 |
| Səhifələrin sayı: | 608 |
| Sərlövhə: | Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, II CİLD |
| Nəşriyyat: | "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi |
| Nəşr yeri: | Bakı |
| Nəşr ili: | 2010 |
| ISBN: | 978-9952-441-05-5 |
| Səhifələrin sayı: | 604 |
| Sərlövhə: | Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, III CİLD |
| Nəşriyyat: | "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi |
| Nəşr yeri: | Bakı |
| Nəşr ili: | 2011 |
| ISBN: | 978-9952-441-07-9 |
| Səhifələrin sayı: | 604 |
| Sərlövhə: | Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (rus dilində) |
| Nəşriyyat: | "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi |
| Nəşr yeri: | Bakı |
| Nəşr ili: | 2012 |
| ISBN: | 978-9952-441-01-7 |
| Səhifələrin sayı: | 881 |
| Sərlövhə: | Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, IV CİLD |
| Nəşriyyat: | "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi |
| Nəşr yeri: | Bakı |
| Nəşr ili: | 2013 |
| ISBN: | 978-9952-441-03-1 |
| Səhifələrin sayı: | 608 |
| Sərlövhə: | Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, V CİLD |
| Nəşriyyat: | "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi |
| Nəşr yeri: | Bakı |
| Nəşr ili: | 2014 |
| ISBN: | 978-9952-441-10-9 |
| Səhifələrin sayı: | 592 |
| Sərlövhə: | Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, VI CİLD |
| Nəşriyyat: | "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi |
| Nəşr yeri: | Bakı |
| Nəşr ili | 2015 |
| ISBN: | 978-9952-441-11-6 |
| Səhifələrin sayı: | 608 |
EŞİTMƏ ORQANI (organa andites) –heyvanlarda vә insanlarda sәs dalğalarını qәbul vә analiz edәn xüsusi orqan. Onurğasızlardan yalnız hәşәratlarda (cücülәrdә) әsl E.o. var. Onların E.o. alçaqtezlikli diapazonlu mexaniki vibrasiyalı sәs dalğalarını qәbul edirlәr. Quruda yaşayan onurğalılarda E.o. eşitmә sisteminin bir hissәsidir. Mәmәlilәrdә daha çox inkişaf etmişdir. Xordalılardan balıqlarda vә bir çox onurğasız heyvanda E.o. primitiv quruluşludur. Onurğalı heyvanlarda vә insanda E.o. müvazinәt orqanı ilә birlikdә daxili qulaqda yerlәşir. E.o.-nın reseptor aparatı şәklini dәyişmiş epiteli hüceyrәlәrindәn tәşkil olunmuşdur. Üzәrindә eşitmә sinirinin ucu olan bu hüceyrәlәr balıqlarda daxili qulaqda yerlәşәn dәyirmi kisәciyin kiçik çıxıntıları şәklindәdir. Hәmin çıxıntılar inkişaf edib quru onurğalılarında mürәkkәb quruluşlu ilbiz әmәlә gәtirir. Quru onurğalılarında, hәmçinin orta qulaq da inkişaf etmişdir. Orta qulağın mexaniki sistemi mәmәlilәrdә daha mükәmmәldir. Bununla yanaşı, mәmәlilәrdә mürәkkәb diferensiasiya olunmuş mütәhәrrik xarici qulaq seyvanı meydana gәlir. Quru onurğalılarının sonradan su mühitindә yaşamağa keçmәsi ilә әlaqәdar xarici qulaq (balinakimilәrdә, pәrayaqlılarda), bәzi hallarda isә orta qulaq da (delfinlәrdә) reduksiya olunur. Orta qulağın reduksiya olunması bәzi sudaquruda yaşayanlar (ayaqsız amfibiyalar) vә sürünәnlәr (ilanlar) üçün dә xarakterikdir.
EŞİTMƏ ORQANI (organa andites) –heyvanlarda vә insanlarda sәs dalğalarını qәbul vә analiz edәn xüsusi orqan. Onurğasızlardan yalnız hәşәratlarda (cücülәrdә) әsl E.o. var. Onların E.o. alçaqtezlikli diapazonlu mexaniki vibrasiyalı sәs dalğalarını qәbul edirlәr. Quruda yaşayan onurğalılarda E.o. eşitmә sisteminin bir hissәsidir. Mәmәlilәrdә daha çox inkişaf etmişdir. Xordalılardan balıqlarda vә bir çox onurğasız heyvanda E.o. primitiv quruluşludur. Onurğalı heyvanlarda vә insanda E.o. müvazinәt orqanı ilә birlikdә daxili qulaqda yerlәşir. E.o.-nın reseptor aparatı şәklini dәyişmiş epiteli hüceyrәlәrindәn tәşkil olunmuşdur. Üzәrindә eşitmә sinirinin ucu olan bu hüceyrәlәr balıqlarda daxili qulaqda yerlәşәn dәyirmi kisәciyin kiçik çıxıntıları şәklindәdir. Hәmin çıxıntılar inkişaf edib quru onurğalılarında mürәkkәb quruluşlu ilbiz әmәlә gәtirir. Quru onurğalılarında, hәmçinin orta qulaq da inkişaf etmişdir. Orta qulağın mexaniki sistemi mәmәlilәrdә daha mükәmmәldir. Bununla yanaşı, mәmәlilәrdә mürәkkәb diferensiasiya olunmuş mütәhәrrik xarici qulaq seyvanı meydana gәlir. Quru onurğalılarının sonradan su mühitindә yaşamağa keçmәsi ilә әlaqәdar xarici qulaq (balinakimilәrdә, pәrayaqlılarda), bәzi hallarda isә orta qulaq da (delfinlәrdә) reduksiya olunur. Orta qulağın reduksiya olunması bәzi sudaquruda yaşayanlar (ayaqsız amfibiyalar) vә sürünәnlәr (ilanlar) üçün dә xarakterikdir.
