EŞŞƏKQANQALI (Cirsium) – mürәkkәbçiçәklilәr fәsilәsindәn bitki cinsi. Çoxillik, bәzәn ikiillik otlardır. Çiçәklәri boruvarı, tikanlı qını olan sәbәtciklәrdә toplanmışdır. Toxumları lәlәkvarı tükcüklәrdәn ibarәt uçağandır. Şimal yarımkürәsindә 200-dәn artıq, Qafqazda 60-adәk, Azәrb.da 32 növü mәlumdur. Bәzi növlәri әn zәrәrli alaq, bәzilәri ballı, digәrlәri dekorativ bitkilәrdir. Mürәkkәbçiçәklilәr fәsilәsinә aid tikanlı yarpaqları vә sәbәtciklәri olan bitkilәri dә bәzәn E. adlandırırlar.
Чюл ешшякгангалы (Cirsium arvense).
Qütb, dağlıq vә Orta Asiyanın quraq r-nlarından başqa hәr yerdә yayılmışdır. Azәrb.-da yayılmış çöl E. (C. arvense) çoxillik, çәtin tәmizlәnәn, kökündәn pöhrә verәn alaqdır. Bir neçә forması var. Gövdәsinin hünd. 50–130 sm, yuxarıdan budaqlıdır. Yarpaqları oturaq, dişli, yaxud dilimli, tikanlıdır; çiçәk qrupu sәbәtcikdir (başcıq). Toxumlarla vә vegetativ çoxalır. Toxumu xırda, çılpaq, azca әyilmişdir. Kök sistemi torpağın 2–3 m (bәzәn 5–9) dәrinliyinә işlәyәn vә yan köklәrlә çoxalan şaquli kökdәn ibarәtdir. Köklәrin xırda qırıntıları da cücәrәrәk yeni bitki artımı yaradır.
K.t. bitkilәrinin zәrәrvericisidir; mәhsulu kәskin azaldır vә keyfiyyәtini pislәşdirir. Torpağın bәrkimәsinә dözmür. Mübarizә tәdbirlәri: düzgün növbәli әkin, erkәn dәrin şum, cәrgәarası tәmizlәmә, herbisidlәrin tәtbiqi.