Azərbaycan Milli Ensiklopediyası
VII CİLD (DƏRMAN - CƏLİLOV)
    DİŞLİ ÇARX

    ДИШЛИ ЧАРХ – дишли ютцрмя механизминин ясас деталы; дишлярин гапалы системини ямяля эятирир вя башга бяндлярин (чарх, сонсуз винт, тамаса) фасилясиз щярякятини тямин едир. Д.ч. цзяриндя дишляр ачылмыш силиндрик вя йа конусвары диск шяклиндя олур. Ютцрцъц механизминдя бир Д.ч.-ын дишляри о бири Д.ч.-ын дишляриня илишмякля ишляйир. Дишляр чархын пястащы цзяриндя, ясасян, фрез дязэащында фрезля вя йа искяня дязэащында искяня иля дцзялдилир (бах Диш емалы дязэащлары). Силиндрик Д.ч. дахили вя хариъи дишли ола биляр. Дишляр формасына эюря дцз, чяп, винтвары, буъагдишли, йахуд яйрихятли олур. Ян чох ишлянян еволвент профилли Д.ч.-дыр. Д.ч.-ын конструксийасы онун тяйинат, юлчц вя щазырланма цсулларындан
    асылыдыр. Д.ч.-ларын щазырланмасында полад, чугун, ялван металларын яринтиляри вя пластик кцтлядян истифадя олунур.

Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (Azərbaycan dilində)
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2007
ISBN: 978-9952-441-01-7
Səhifələrin sayı: 881
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, I CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2009
ISBN: 978-9952-441-02-4
Səhifələrin sayı: 608
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, II CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2010
ISBN: 978-9952-441-05-5
Səhifələrin sayı: 604
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, III CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2011
ISBN: 978-9952-441-07-9
Səhifələrin sayı: 604
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (rus dilində)
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2012
ISBN: 978-9952-441-01-7
Səhifələrin sayı: 881
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, IV CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2013
ISBN: 978-9952-441-03-1
Səhifələrin sayı: 608
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, V CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2014
ISBN: 978-9952-441-10-9
Səhifələrin sayı: 592
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, VI CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili 2015
ISBN: 978-9952-441-11-6
Səhifələrin sayı: 608
DƏRMAN – CƏLİLOV
    DİŞLİ ÇARX

    ДИШЛИ ЧАРХ – дишли ютцрмя механизминин ясас деталы; дишлярин гапалы системини ямяля эятирир вя башга бяндлярин (чарх, сонсуз винт, тамаса) фасилясиз щярякятини тямин едир. Д.ч. цзяриндя дишляр ачылмыш силиндрик вя йа конусвары диск шяклиндя олур. Ютцрцъц механизминдя бир Д.ч.-ын дишляри о бири Д.ч.-ын дишляриня илишмякля ишляйир. Дишляр чархын пястащы цзяриндя, ясасян, фрез дязэащында фрезля вя йа искяня дязэащында искяня иля дцзялдилир (бах Диш емалы дязэащлары). Силиндрик Д.ч. дахили вя хариъи дишли ола биляр. Дишляр формасына эюря дцз, чяп, винтвары, буъагдишли, йахуд яйрихятли олур. Ян чох ишлянян еволвент профилли Д.ч.-дыр. Д.ч.-ын конструксийасы онун тяйинат, юлчц вя щазырланма цсулларындан
    асылыдыр. Д.ч.-ларын щазырланмасында полад, чугун, ялван металларын яринтиляри вя пластик кцтлядян истифадя олунур.

    DİŞLİ ÇARX

    ДИШЛИ ЧАРХ – дишли ютцрмя механизминин ясас деталы; дишлярин гапалы системини ямяля эятирир вя башга бяндлярин (чарх, сонсуз винт, тамаса) фасилясиз щярякятини тямин едир. Д.ч. цзяриндя дишляр ачылмыш силиндрик вя йа конусвары диск шяклиндя олур. Ютцрцъц механизминдя бир Д.ч.-ын дишляри о бири Д.ч.-ын дишляриня илишмякля ишляйир. Дишляр чархын пястащы цзяриндя, ясасян, фрез дязэащында фрезля вя йа искяня дязэащында искяня иля дцзялдилир (бах Диш емалы дязэащлары). Силиндрик Д.ч. дахили вя хариъи дишли ола биляр. Дишляр формасына эюря дцз, чяп, винтвары, буъагдишли, йахуд яйрихятли олур. Ян чох ишлянян еволвент профилли Д.ч.-дыр. Д.ч.-ын конструксийасы онун тяйинат, юлчц вя щазырланма цсулларындан
    асылыдыр. Д.ч.-ларын щазырланмасында полад, чугун, ялван металларын яринтиляри вя пластик кцтлядян истифадя олунур.