Azərbaycan Milli Ensiklopediyası
VIII CİLD (ENOLLAR - FEDDİN Konstantin Aleksandroviç)
    ETİLBENZOL

    ETİLBENZÓL – aromatik karbohidrogen, C6H5CH2CH3; rәngsiz, benzol iyli maye; tqayn. 136,19°C. Suda, demәk olar ki, hәll olmur. Əksәr üzvi hәlledicilәrlә qarışır. Aromatik birlәşmәlәrin kimyәvi xassәlәrinә malikdir. E.-un qaz fazada vә işıqda (katalizatorsuz), yaxud onun qaynama temp- runda Cl2 vә ya Br2-ilә qarşılıqlı tәsirindәn (1-halogenetil)- vә (2-halogenetil)-benzollar әmәlә gәlir. Maye fazada aşağı temp-rda katalizatorların (AlCl3, FeBr3, İ2 vә s.) iştirakı ilә halogenlәşmәsindәn o- vә p- halogentörәmәlәri; nitrat turşusu ilә benzol halqasında nitrolaşmasından müvafiq mono-, di- vә trinitrotörәmәlәr; CrO3 vә ya duru HNO3 ilә oksidlәşmәsindәn benzoy turşusu vә asetofenon; maye fazada manqan-asetatın iştirakı ilә oksidlәşmәsindәn α-feniletil spirti alınır. E.-un katalizatorlar (Zn vә ya Cr oksidi әsaslı) üzәrindә 360°C temp-rda dehidrogenlәşmәsindәn stirol alınır.

    E. xam neftdә, neft fraksiyalarının katalitik riforminq mәhsullarında, kömürün kokslaşmasından alınan qatranın yüngül fraksiyalarında vardır. Sәnayedә E. әsasәn AlCl3 iştirakı ilә 400–450°C temp-rda benzolun etilenlә alkillәşmәsindәn alınır. E. stirol istehsalında motor yanacaqlarının oktan әdәdinin artırılması üçün tәtbiq edilir, hәlledici kimi işlәnir. E. dәrini qıcıqlandırır, qıcolma tәsiri göstәrir.

Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (Azərbaycan dilində)
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2007
ISBN: 978-9952-441-01-7
Səhifələrin sayı: 881
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, I CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2009
ISBN: 978-9952-441-02-4
Səhifələrin sayı: 608
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, II CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2010
ISBN: 978-9952-441-05-5
Səhifələrin sayı: 604
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, III CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2011
ISBN: 978-9952-441-07-9
Səhifələrin sayı: 604
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (rus dilində)
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2012
ISBN: 978-9952-441-01-7
Səhifələrin sayı: 881
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, IV CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2013
ISBN: 978-9952-441-03-1
Səhifələrin sayı: 608
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, V CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2014
ISBN: 978-9952-441-10-9
Səhifələrin sayı: 592
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, VI CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili 2015
ISBN: 978-9952-441-11-6
Səhifələrin sayı: 608
ENOLLAR – FEDDİN Konstantin Aleksandroviç
    ETİLBENZOL

    ETİLBENZÓL – aromatik karbohidrogen, C6H5CH2CH3; rәngsiz, benzol iyli maye; tqayn. 136,19°C. Suda, demәk olar ki, hәll olmur. Əksәr üzvi hәlledicilәrlә qarışır. Aromatik birlәşmәlәrin kimyәvi xassәlәrinә malikdir. E.-un qaz fazada vә işıqda (katalizatorsuz), yaxud onun qaynama temp- runda Cl2 vә ya Br2-ilә qarşılıqlı tәsirindәn (1-halogenetil)- vә (2-halogenetil)-benzollar әmәlә gәlir. Maye fazada aşağı temp-rda katalizatorların (AlCl3, FeBr3, İ2 vә s.) iştirakı ilә halogenlәşmәsindәn o- vә p- halogentörәmәlәri; nitrat turşusu ilә benzol halqasında nitrolaşmasından müvafiq mono-, di- vә trinitrotörәmәlәr; CrO3 vә ya duru HNO3 ilә oksidlәşmәsindәn benzoy turşusu vә asetofenon; maye fazada manqan-asetatın iştirakı ilә oksidlәşmәsindәn α-feniletil spirti alınır. E.-un katalizatorlar (Zn vә ya Cr oksidi әsaslı) üzәrindә 360°C temp-rda dehidrogenlәşmәsindәn stirol alınır.

    E. xam neftdә, neft fraksiyalarının katalitik riforminq mәhsullarında, kömürün kokslaşmasından alınan qatranın yüngül fraksiyalarında vardır. Sәnayedә E. әsasәn AlCl3 iştirakı ilә 400–450°C temp-rda benzolun etilenlә alkillәşmәsindәn alınır. E. stirol istehsalında motor yanacaqlarının oktan әdәdinin artırılması üçün tәtbiq edilir, hәlledici kimi işlәnir. E. dәrini qıcıqlandırır, qıcolma tәsiri göstәrir.

    ETİLBENZOL

    ETİLBENZÓL – aromatik karbohidrogen, C6H5CH2CH3; rәngsiz, benzol iyli maye; tqayn. 136,19°C. Suda, demәk olar ki, hәll olmur. Əksәr üzvi hәlledicilәrlә qarışır. Aromatik birlәşmәlәrin kimyәvi xassәlәrinә malikdir. E.-un qaz fazada vә işıqda (katalizatorsuz), yaxud onun qaynama temp- runda Cl2 vә ya Br2-ilә qarşılıqlı tәsirindәn (1-halogenetil)- vә (2-halogenetil)-benzollar әmәlә gәlir. Maye fazada aşağı temp-rda katalizatorların (AlCl3, FeBr3, İ2 vә s.) iştirakı ilә halogenlәşmәsindәn o- vә p- halogentörәmәlәri; nitrat turşusu ilә benzol halqasında nitrolaşmasından müvafiq mono-, di- vә trinitrotörәmәlәr; CrO3 vә ya duru HNO3 ilә oksidlәşmәsindәn benzoy turşusu vә asetofenon; maye fazada manqan-asetatın iştirakı ilә oksidlәşmәsindәn α-feniletil spirti alınır. E.-un katalizatorlar (Zn vә ya Cr oksidi әsaslı) üzәrindә 360°C temp-rda dehidrogenlәşmәsindәn stirol alınır.

    E. xam neftdә, neft fraksiyalarının katalitik riforminq mәhsullarında, kömürün kokslaşmasından alınan qatranın yüngül fraksiyalarında vardır. Sәnayedә E. әsasәn AlCl3 iştirakı ilә 400–450°C temp-rda benzolun etilenlә alkillәşmәsindәn alınır. E. stirol istehsalında motor yanacaqlarının oktan әdәdinin artırılması üçün tәtbiq edilir, hәlledici kimi işlәnir. E. dәrini qıcıqlandırır, qıcolma tәsiri göstәrir.