Azərbaycan Milli Ensiklopediyası
VII CİLD (DƏRMAN - CƏLİLOV)
    DNEPR BUZLAŞMASI

    DNEPR BUZLAŞMASI, D n e p r  b u z l a q  e p o x a s ı – Şәrqi Avropa düzәnliyindә Orta Pleystosenin ilk örtük buzlaşması. 300–250 min il әvvәl Lixvin vә Moskva buzlaqarası epoxaları arasında baş vermişdir. 1926 ildә Ukrayna geoloqu V.İ. Krokos tәrәfindәn Dnepr çayı hövzәsindә tәdqiq olunmuş moren çöküntülәrinә әsasәn adlandırılmışdır. D.b. zamanı buzlaqlar buzlaşma mәrkәzlәrindәn (Fennoskandiya, Novaya Zemlya, Qütb Uralı) Dnepr çayı dәrәsi boyu iri dil şәklindә 49– 50° şm.e.-nәdәk gәlib çıxmışdır. Buzun qalınlığı Botniya körfәzi r-nunda tәqr. 5 km, Sankt-Peterburq ş. yaxınlığında tәqr. 3 km, Moskva ş. r-nunda 1,5–2 km tәşkil edirdi.


    Şәrqi Avropa düzәnliyinin şm.-ında D.b.-nın buzlaq çöküntülәri, әsasәn, Moskva buzlaşmasınınValday buzlaşmasının moren çöküntülәri ilә örtülmüşdür. Dneprin moren çöküntülәri ölçülәri buzlaşma mәrkәzindәn uzaqlaşdıqca kiçilәn, gilcәlәr vә valunlardan ibarәtdir. Qırıntıların tәrkibindә yerli çökmә süxurlarla yanaşı buzlaşma mәrkәzlәrindәn gәtirilmiş kristallik süxurlar da (qneyslәr, qranitlәr, kvarsitlәr, şistlәr vә s.)
    olur.


    Qәrbi Sibir düzәnliyindә Samarov, Qәrbi Avropada Zaal (Drente mәrhәlәsi), Alp d-rında Ris (Ris-I), Şimali Amerikada İllinoys (erkәn mәrhәlә) buzlaşmaları D.b.-nın yayılma müddәti ilә üst-üstә düşür.

Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (Azərbaycan dilində)
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2007
ISBN: 978-9952-441-01-7
Səhifələrin sayı: 881
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, I CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2009
ISBN: 978-9952-441-02-4
Səhifələrin sayı: 608
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, II CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2010
ISBN: 978-9952-441-05-5
Səhifələrin sayı: 604
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, III CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2011
ISBN: 978-9952-441-07-9
Səhifələrin sayı: 604
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (rus dilində)
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2012
ISBN: 978-9952-441-01-7
Səhifələrin sayı: 881
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, IV CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2013
ISBN: 978-9952-441-03-1
Səhifələrin sayı: 608
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, V CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2014
ISBN: 978-9952-441-10-9
Səhifələrin sayı: 592
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, VI CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili 2015
ISBN: 978-9952-441-11-6
Səhifələrin sayı: 608
DƏRMAN – CƏLİLOV
    DNEPR BUZLAŞMASI

    DNEPR BUZLAŞMASI, D n e p r  b u z l a q  e p o x a s ı – Şәrqi Avropa düzәnliyindә Orta Pleystosenin ilk örtük buzlaşması. 300–250 min il әvvәl Lixvin vә Moskva buzlaqarası epoxaları arasında baş vermişdir. 1926 ildә Ukrayna geoloqu V.İ. Krokos tәrәfindәn Dnepr çayı hövzәsindә tәdqiq olunmuş moren çöküntülәrinә әsasәn adlandırılmışdır. D.b. zamanı buzlaqlar buzlaşma mәrkәzlәrindәn (Fennoskandiya, Novaya Zemlya, Qütb Uralı) Dnepr çayı dәrәsi boyu iri dil şәklindә 49– 50° şm.e.-nәdәk gәlib çıxmışdır. Buzun qalınlığı Botniya körfәzi r-nunda tәqr. 5 km, Sankt-Peterburq ş. yaxınlığında tәqr. 3 km, Moskva ş. r-nunda 1,5–2 km tәşkil edirdi.


    Şәrqi Avropa düzәnliyinin şm.-ında D.b.-nın buzlaq çöküntülәri, әsasәn, Moskva buzlaşmasınınValday buzlaşmasının moren çöküntülәri ilә örtülmüşdür. Dneprin moren çöküntülәri ölçülәri buzlaşma mәrkәzindәn uzaqlaşdıqca kiçilәn, gilcәlәr vә valunlardan ibarәtdir. Qırıntıların tәrkibindә yerli çökmә süxurlarla yanaşı buzlaşma mәrkәzlәrindәn gәtirilmiş kristallik süxurlar da (qneyslәr, qranitlәr, kvarsitlәr, şistlәr vә s.)
    olur.


    Qәrbi Sibir düzәnliyindә Samarov, Qәrbi Avropada Zaal (Drente mәrhәlәsi), Alp d-rında Ris (Ris-I), Şimali Amerikada İllinoys (erkәn mәrhәlә) buzlaşmaları D.b.-nın yayılma müddәti ilә üst-üstә düşür.

    DNEPR BUZLAŞMASI

    DNEPR BUZLAŞMASI, D n e p r  b u z l a q  e p o x a s ı – Şәrqi Avropa düzәnliyindә Orta Pleystosenin ilk örtük buzlaşması. 300–250 min il әvvәl Lixvin vә Moskva buzlaqarası epoxaları arasında baş vermişdir. 1926 ildә Ukrayna geoloqu V.İ. Krokos tәrәfindәn Dnepr çayı hövzәsindә tәdqiq olunmuş moren çöküntülәrinә әsasәn adlandırılmışdır. D.b. zamanı buzlaqlar buzlaşma mәrkәzlәrindәn (Fennoskandiya, Novaya Zemlya, Qütb Uralı) Dnepr çayı dәrәsi boyu iri dil şәklindә 49– 50° şm.e.-nәdәk gәlib çıxmışdır. Buzun qalınlığı Botniya körfәzi r-nunda tәqr. 5 km, Sankt-Peterburq ş. yaxınlığında tәqr. 3 km, Moskva ş. r-nunda 1,5–2 km tәşkil edirdi.


    Şәrqi Avropa düzәnliyinin şm.-ında D.b.-nın buzlaq çöküntülәri, әsasәn, Moskva buzlaşmasınınValday buzlaşmasının moren çöküntülәri ilә örtülmüşdür. Dneprin moren çöküntülәri ölçülәri buzlaşma mәrkәzindәn uzaqlaşdıqca kiçilәn, gilcәlәr vә valunlardan ibarәtdir. Qırıntıların tәrkibindә yerli çökmә süxurlarla yanaşı buzlaşma mәrkәzlәrindәn gәtirilmiş kristallik süxurlar da (qneyslәr, qranitlәr, kvarsitlәr, şistlәr vә s.)
    olur.


    Qәrbi Sibir düzәnliyindә Samarov, Qәrbi Avropada Zaal (Drente mәrhәlәsi), Alp d-rında Ris (Ris-I), Şimali Amerikada İllinoys (erkәn mәrhәlә) buzlaşmaları D.b.-nın yayılma müddәti ilә üst-üstә düşür.