Azərbaycan Milli Ensiklopediyası
VII CİLD (DƏRMAN - CƏLİLOV)
    DNEPROPETROVSK VİLAYƏTİ

    Украйнада вилайят. 1932 ил февралын 27-дя тяшкил едилмишдир. Сащ. 31,9 мин км2. Ящ. 3,3 млн. (2011). 22 р-ну, 20 шящяри, 46 штг. вар. Мяркязи Днепр ш.-дир.
    Тябият. Сятщи тяпяли дцзянликдир. Г.-и Днепрбойу йцксяклик (щцнд. 323 м-я-дяк), ъ.-ш.-и Азовйаны йцксяклик (щцнд. 324 м-дяк), мяркязи щиссяси Днепрбойу овалыгдыр. Файдалы газынтылары: дямир вя манган филизляри, никел, титан, боксит, даш кюмцр, гонур кюмцр, тябии газ, тикинти материаллары вя с. Иглими мцлайим континенталдыр. Орта темп-р йанварда –5°Ъ-дян (ъ.-г.-дя) – 6,5°Ъ-йядяк (шм.-ш.-дя), ийулда мцвафиг олараг 23,5 вя 22°Ъ-дир. Иллик йаьынты 450 мм-дян (шм.-да) 400 мм-я (ъ.-да) гядярдир. Мцщцм чайы Днепр вя онун голларыдыр (Орйол, Самара, Базавлук, Мокрайа Сура, Ингулетс вя с.). Гара вя тцнд шабалыды, дярялярдя подзоллашмыш вя чямян гара торпаглары йайылмышдыр. Яразисинин 2,6%-и мешяликдир (ясасян, палыд, аьъаговаг, аьъагайын, гараьаъ, акасийа). Щейванлары: ъцйцр, ъанавар, тцлкц, довшан, мцхтялиф гушлар вя с.
    Tәsәrrüfat. D.v.-nin ağır sәnayesi yüksәk inkişaf etmişdir. Vil.-dә iqtisadi fәaliyyәtin 20 әsas növü üzrә 700-dәn çox sәnaye müәssisәsi (çalışanların sayı tәqr. 500 min nәfәr) vardır. Ukr.-nın bütün sәnaye mәhsulunun 16,9%-ini hasil edәn vil. bu göstәricilәr üzrә ölkәdә ikinci yerdәdir. Әsas sәnaye sahәlәri metallurgiya, maşınqayırma, koks-kimya sәnayesidir. Vil.-dә Ukr. üzrә manqan filizinin istehsalı 100%, dәmir filizinin – 81,9%, boru – 75,4%, metal prokatı – 36,4%, çuqun – 34,2%, polad –32,1%, koks – 25% vә ferroәrinti istehsalı 57% tәşkil edir. D.v. raket-kosmik tikintisi üzrә dünya mәrkәzlәrindәn biridir. “Cәnub maşın qayırma z-du” İB (Dnepr ş.) “Zenit” daşıyıcı raketlәri, kosmik aparatlar vә modullar istehsal edir. Son onilliklәrdә vil.- dә trolleybus, tramvay, yeni nәsil universal traktorlar, kombaynlar, külәk generatorları, yeyinti sәnayesi avadanlıqları istehsalı inkişaf etmişdir. Aqrar sektorda taxılçılıq (buğda, qarğıdalı), tәrәvәzçilik vә bostançılıq, südlük-әtlik heyvandarlıq, donuzçuluq, quşçuluq inkişaf etmişdir. Vil.-in k.t. strukturunda bitkiçilik 67%, heyvandarlıq 33% tәşkil edir.

Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (Azərbaycan dilində)
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2007
ISBN: 978-9952-441-01-7
Səhifələrin sayı: 881
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, I CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2009
ISBN: 978-9952-441-02-4
Səhifələrin sayı: 608
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, II CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2010
ISBN: 978-9952-441-05-5
Səhifələrin sayı: 604
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, III CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2011
ISBN: 978-9952-441-07-9
Səhifələrin sayı: 604
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (rus dilində)
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2012
ISBN: 978-9952-441-01-7
Səhifələrin sayı: 881
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, IV CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2013
ISBN: 978-9952-441-03-1
Səhifələrin sayı: 608
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, V CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2014
ISBN: 978-9952-441-10-9
Səhifələrin sayı: 592
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, VI CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili 2015
ISBN: 978-9952-441-11-6
Səhifələrin sayı: 608
DƏRMAN – CƏLİLOV
    DNEPROPETROVSK VİLAYƏTİ

    Украйнада вилайят. 1932 ил февралын 27-дя тяшкил едилмишдир. Сащ. 31,9 мин км2. Ящ. 3,3 млн. (2011). 22 р-ну, 20 шящяри, 46 штг. вар. Мяркязи Днепр ш.-дир.
    Тябият. Сятщи тяпяли дцзянликдир. Г.-и Днепрбойу йцксяклик (щцнд. 323 м-я-дяк), ъ.-ш.-и Азовйаны йцксяклик (щцнд. 324 м-дяк), мяркязи щиссяси Днепрбойу овалыгдыр. Файдалы газынтылары: дямир вя манган филизляри, никел, титан, боксит, даш кюмцр, гонур кюмцр, тябии газ, тикинти материаллары вя с. Иглими мцлайим континенталдыр. Орта темп-р йанварда –5°Ъ-дян (ъ.-г.-дя) – 6,5°Ъ-йядяк (шм.-ш.-дя), ийулда мцвафиг олараг 23,5 вя 22°Ъ-дир. Иллик йаьынты 450 мм-дян (шм.-да) 400 мм-я (ъ.-да) гядярдир. Мцщцм чайы Днепр вя онун голларыдыр (Орйол, Самара, Базавлук, Мокрайа Сура, Ингулетс вя с.). Гара вя тцнд шабалыды, дярялярдя подзоллашмыш вя чямян гара торпаглары йайылмышдыр. Яразисинин 2,6%-и мешяликдир (ясасян, палыд, аьъаговаг, аьъагайын, гараьаъ, акасийа). Щейванлары: ъцйцр, ъанавар, тцлкц, довшан, мцхтялиф гушлар вя с.
    Tәsәrrüfat. D.v.-nin ağır sәnayesi yüksәk inkişaf etmişdir. Vil.-dә iqtisadi fәaliyyәtin 20 әsas növü üzrә 700-dәn çox sәnaye müәssisәsi (çalışanların sayı tәqr. 500 min nәfәr) vardır. Ukr.-nın bütün sәnaye mәhsulunun 16,9%-ini hasil edәn vil. bu göstәricilәr üzrә ölkәdә ikinci yerdәdir. Әsas sәnaye sahәlәri metallurgiya, maşınqayırma, koks-kimya sәnayesidir. Vil.-dә Ukr. üzrә manqan filizinin istehsalı 100%, dәmir filizinin – 81,9%, boru – 75,4%, metal prokatı – 36,4%, çuqun – 34,2%, polad –32,1%, koks – 25% vә ferroәrinti istehsalı 57% tәşkil edir. D.v. raket-kosmik tikintisi üzrә dünya mәrkәzlәrindәn biridir. “Cәnub maşın qayırma z-du” İB (Dnepr ş.) “Zenit” daşıyıcı raketlәri, kosmik aparatlar vә modullar istehsal edir. Son onilliklәrdә vil.- dә trolleybus, tramvay, yeni nәsil universal traktorlar, kombaynlar, külәk generatorları, yeyinti sәnayesi avadanlıqları istehsalı inkişaf etmişdir. Aqrar sektorda taxılçılıq (buğda, qarğıdalı), tәrәvәzçilik vә bostançılıq, südlük-әtlik heyvandarlıq, donuzçuluq, quşçuluq inkişaf etmişdir. Vil.-in k.t. strukturunda bitkiçilik 67%, heyvandarlıq 33% tәşkil edir.

    DNEPROPETROVSK VİLAYƏTİ

    Украйнада вилайят. 1932 ил февралын 27-дя тяшкил едилмишдир. Сащ. 31,9 мин км2. Ящ. 3,3 млн. (2011). 22 р-ну, 20 шящяри, 46 штг. вар. Мяркязи Днепр ш.-дир.
    Тябият. Сятщи тяпяли дцзянликдир. Г.-и Днепрбойу йцксяклик (щцнд. 323 м-я-дяк), ъ.-ш.-и Азовйаны йцксяклик (щцнд. 324 м-дяк), мяркязи щиссяси Днепрбойу овалыгдыр. Файдалы газынтылары: дямир вя манган филизляри, никел, титан, боксит, даш кюмцр, гонур кюмцр, тябии газ, тикинти материаллары вя с. Иглими мцлайим континенталдыр. Орта темп-р йанварда –5°Ъ-дян (ъ.-г.-дя) – 6,5°Ъ-йядяк (шм.-ш.-дя), ийулда мцвафиг олараг 23,5 вя 22°Ъ-дир. Иллик йаьынты 450 мм-дян (шм.-да) 400 мм-я (ъ.-да) гядярдир. Мцщцм чайы Днепр вя онун голларыдыр (Орйол, Самара, Базавлук, Мокрайа Сура, Ингулетс вя с.). Гара вя тцнд шабалыды, дярялярдя подзоллашмыш вя чямян гара торпаглары йайылмышдыр. Яразисинин 2,6%-и мешяликдир (ясасян, палыд, аьъаговаг, аьъагайын, гараьаъ, акасийа). Щейванлары: ъцйцр, ъанавар, тцлкц, довшан, мцхтялиф гушлар вя с.
    Tәsәrrüfat. D.v.-nin ağır sәnayesi yüksәk inkişaf etmişdir. Vil.-dә iqtisadi fәaliyyәtin 20 әsas növü üzrә 700-dәn çox sәnaye müәssisәsi (çalışanların sayı tәqr. 500 min nәfәr) vardır. Ukr.-nın bütün sәnaye mәhsulunun 16,9%-ini hasil edәn vil. bu göstәricilәr üzrә ölkәdә ikinci yerdәdir. Әsas sәnaye sahәlәri metallurgiya, maşınqayırma, koks-kimya sәnayesidir. Vil.-dә Ukr. üzrә manqan filizinin istehsalı 100%, dәmir filizinin – 81,9%, boru – 75,4%, metal prokatı – 36,4%, çuqun – 34,2%, polad –32,1%, koks – 25% vә ferroәrinti istehsalı 57% tәşkil edir. D.v. raket-kosmik tikintisi üzrә dünya mәrkәzlәrindәn biridir. “Cәnub maşın qayırma z-du” İB (Dnepr ş.) “Zenit” daşıyıcı raketlәri, kosmik aparatlar vә modullar istehsal edir. Son onilliklәrdә vil.- dә trolleybus, tramvay, yeni nәsil universal traktorlar, kombaynlar, külәk generatorları, yeyinti sәnayesi avadanlıqları istehsalı inkişaf etmişdir. Aqrar sektorda taxılçılıq (buğda, qarğıdalı), tәrәvәzçilik vә bostançılıq, südlük-әtlik heyvandarlıq, donuzçuluq, quşçuluq inkişaf etmişdir. Vil.-in k.t. strukturunda bitkiçilik 67%, heyvandarlıq 33% tәşkil edir.