Azərbaycan Milli Ensiklopediyası
VIII CİLD (ENOLLAR - FEDDİN Konstantin Aleksandroviç)
    ETVEŞ Lorand

    ÉTVEŞ (Eötvös) Lorand (Roland) (27.7. 1848, Budapeşt – 8.4.1919, Budapeşt) – macar fiziki, Macarıstan EA üzvü (1883) vә prezidenti (1889 ildәn). Budapeşt vә Geydelberq  un-tlәrindә   oxuyub (1870 ildә bitirib). 1871 ildәn Budapeşt Un-tindә işlәyib (1872 ildәn prof.), Macarıstanın maarif naziri (1894–95)  olub. Tәdqiqatları molekulyar fizika, qravitasiya, geofizika sahәsindәdir. 1886 ildә sәthi gәrilmә qüvvәsinin temp-rdan asılılığını (Etveş qanunu) müәyyәn etmişdir. 1888 ildә düzәltdiyi burma tәrәzi ilә qravitasiya (cazibә) vә әtalәt kütlәsi arasındakı bәrabәrliyi yoxlamaq mәqsәdilә eksperimentlәr hәyata keçirmişdir (1889– 1908). E.-in qravitasiya eksperimentlәrinin nәticәlәri göstәrdi ki, cazibә vә әtalәt kütlәlәrinin bәrabәrliyi çox yüksәk dәqiqliklә (5·10–9-adәk) yerinә yetirilir, sonralar isә A.Eynşteyn bundan istifadә edәrәk ümumi nisbilik nәzәriyyәsini (ekvivalentlik prinsipini) yaratdı. Faydalı qazıntıların kәşfiyyatında tәtbiq edilәn qravitasiya variometrini ixtira etmişdir. Ağırlıq qüvvәsi tәcili qradiyentinin vahidi etveş onun adını daşıyır. 1891 ildә riyaziyyat vә fizika cәmiyyәtini yaradaraq onun ilk prezidenti olmuşdur. Budapeşt Un-tinә E.-in adı verilib.

Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (Azərbaycan dilində)
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2007
ISBN: 978-9952-441-01-7
Səhifələrin sayı: 881
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, I CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2009
ISBN: 978-9952-441-02-4
Səhifələrin sayı: 608
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, II CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2010
ISBN: 978-9952-441-05-5
Səhifələrin sayı: 604
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, III CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2011
ISBN: 978-9952-441-07-9
Səhifələrin sayı: 604
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (rus dilində)
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2012
ISBN: 978-9952-441-01-7
Səhifələrin sayı: 881
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, IV CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2013
ISBN: 978-9952-441-03-1
Səhifələrin sayı: 608
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, V CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2014
ISBN: 978-9952-441-10-9
Səhifələrin sayı: 592
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, VI CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili 2015
ISBN: 978-9952-441-11-6
Səhifələrin sayı: 608
ENOLLAR – FEDDİN Konstantin Aleksandroviç
    ETVEŞ Lorand

    ÉTVEŞ (Eötvös) Lorand (Roland) (27.7. 1848, Budapeşt – 8.4.1919, Budapeşt) – macar fiziki, Macarıstan EA üzvü (1883) vә prezidenti (1889 ildәn). Budapeşt vә Geydelberq  un-tlәrindә   oxuyub (1870 ildә bitirib). 1871 ildәn Budapeşt Un-tindә işlәyib (1872 ildәn prof.), Macarıstanın maarif naziri (1894–95)  olub. Tәdqiqatları molekulyar fizika, qravitasiya, geofizika sahәsindәdir. 1886 ildә sәthi gәrilmә qüvvәsinin temp-rdan asılılığını (Etveş qanunu) müәyyәn etmişdir. 1888 ildә düzәltdiyi burma tәrәzi ilә qravitasiya (cazibә) vә әtalәt kütlәsi arasındakı bәrabәrliyi yoxlamaq mәqsәdilә eksperimentlәr hәyata keçirmişdir (1889– 1908). E.-in qravitasiya eksperimentlәrinin nәticәlәri göstәrdi ki, cazibә vә әtalәt kütlәlәrinin bәrabәrliyi çox yüksәk dәqiqliklә (5·10–9-adәk) yerinә yetirilir, sonralar isә A.Eynşteyn bundan istifadә edәrәk ümumi nisbilik nәzәriyyәsini (ekvivalentlik prinsipini) yaratdı. Faydalı qazıntıların kәşfiyyatında tәtbiq edilәn qravitasiya variometrini ixtira etmişdir. Ağırlıq qüvvәsi tәcili qradiyentinin vahidi etveş onun adını daşıyır. 1891 ildә riyaziyyat vә fizika cәmiyyәtini yaradaraq onun ilk prezidenti olmuşdur. Budapeşt Un-tinә E.-in adı verilib.

    ETVEŞ Lorand

    ÉTVEŞ (Eötvös) Lorand (Roland) (27.7. 1848, Budapeşt – 8.4.1919, Budapeşt) – macar fiziki, Macarıstan EA üzvü (1883) vә prezidenti (1889 ildәn). Budapeşt vә Geydelberq  un-tlәrindә   oxuyub (1870 ildә bitirib). 1871 ildәn Budapeşt Un-tindә işlәyib (1872 ildәn prof.), Macarıstanın maarif naziri (1894–95)  olub. Tәdqiqatları molekulyar fizika, qravitasiya, geofizika sahәsindәdir. 1886 ildә sәthi gәrilmә qüvvәsinin temp-rdan asılılığını (Etveş qanunu) müәyyәn etmişdir. 1888 ildә düzәltdiyi burma tәrәzi ilә qravitasiya (cazibә) vә әtalәt kütlәsi arasındakı bәrabәrliyi yoxlamaq mәqsәdilә eksperimentlәr hәyata keçirmişdir (1889– 1908). E.-in qravitasiya eksperimentlәrinin nәticәlәri göstәrdi ki, cazibә vә әtalәt kütlәlәrinin bәrabәrliyi çox yüksәk dәqiqliklә (5·10–9-adәk) yerinә yetirilir, sonralar isә A.Eynşteyn bundan istifadә edәrәk ümumi nisbilik nәzәriyyәsini (ekvivalentlik prinsipini) yaratdı. Faydalı qazıntıların kәşfiyyatında tәtbiq edilәn qravitasiya variometrini ixtira etmişdir. Ağırlıq qüvvәsi tәcili qradiyentinin vahidi etveş onun adını daşıyır. 1891 ildә riyaziyyat vә fizika cәmiyyәtini yaradaraq onun ilk prezidenti olmuşdur. Budapeşt Un-tinә E.-in adı verilib.