Azərbaycan Milli Ensiklopediyası
VII CİLD (DƏRMAN - CƏLİLOV)
    DOLAMAÇARX

    садя йцкгалдырма гурьусу; фырладылан дястякли барабандан вя барабана сарыныб сярбяст уъундан йцк асылмыш канатдан ибарятдир. Д.-ын дястяйинин (Б) голу (Р) барабанын (А) радиусундан (р) нечя дяфя бюйцк оларса, дястяйи фырлатмаьа сярф олунан гцввя (П), галдырылан йцкцн аьырлыьындан (Г) о гядяр дяфя кичик олур (P= Q r— R). Даща аз гцввя сярф етмяк цчцн пилляли барабаны олан диференсиал Д.-лардан истифадя едилир. 
    Д.-дан щяля гядим заманлардан йцкгалдыран гурьу кими истифадя етмишдиляр. Ял иля фырладылан илк Д. е.я. 3-ъц миниллийя аиддир. Сонралар ат вя йа су иля щярякят етди рилян пилляли чархлары олан Д. ишлятмишдиляр. Аьыр йцклярин галдырылмасында Д.- лар дан груп шяклиндя истифадя едилмишдир. Азярб.-да, ясасян, гуйулардан су чыхармаг мягсядиля гядим заманлардан Д. ишлядилмишдир. Д.-дан кечмишдя нефт гуйуларынын газылмасында гуйуаьзы аваданлыг кими дя истифадя олунурду. Нефт гуйусуну газан фящля (канкан) дя Д.-ла галдырылыб ендирилирди.

    Доламачарх.

     

Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (Azərbaycan dilində)
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2007
ISBN: 978-9952-441-01-7
Səhifələrin sayı: 881
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, I CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2009
ISBN: 978-9952-441-02-4
Səhifələrin sayı: 608
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, II CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2010
ISBN: 978-9952-441-05-5
Səhifələrin sayı: 604
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, III CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2011
ISBN: 978-9952-441-07-9
Səhifələrin sayı: 604
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (rus dilində)
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2012
ISBN: 978-9952-441-01-7
Səhifələrin sayı: 881
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, IV CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2013
ISBN: 978-9952-441-03-1
Səhifələrin sayı: 608
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, V CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2014
ISBN: 978-9952-441-10-9
Səhifələrin sayı: 592
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, VI CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili 2015
ISBN: 978-9952-441-11-6
Səhifələrin sayı: 608
DƏRMAN – CƏLİLOV
    DOLAMAÇARX

    садя йцкгалдырма гурьусу; фырладылан дястякли барабандан вя барабана сарыныб сярбяст уъундан йцк асылмыш канатдан ибарятдир. Д.-ын дястяйинин (Б) голу (Р) барабанын (А) радиусундан (р) нечя дяфя бюйцк оларса, дястяйи фырлатмаьа сярф олунан гцввя (П), галдырылан йцкцн аьырлыьындан (Г) о гядяр дяфя кичик олур (P= Q r— R). Даща аз гцввя сярф етмяк цчцн пилляли барабаны олан диференсиал Д.-лардан истифадя едилир. 
    Д.-дан щяля гядим заманлардан йцкгалдыран гурьу кими истифадя етмишдиляр. Ял иля фырладылан илк Д. е.я. 3-ъц миниллийя аиддир. Сонралар ат вя йа су иля щярякят етди рилян пилляли чархлары олан Д. ишлятмишдиляр. Аьыр йцклярин галдырылмасында Д.- лар дан груп шяклиндя истифадя едилмишдир. Азярб.-да, ясасян, гуйулардан су чыхармаг мягсядиля гядим заманлардан Д. ишлядилмишдир. Д.-дан кечмишдя нефт гуйуларынын газылмасында гуйуаьзы аваданлыг кими дя истифадя олунурду. Нефт гуйусуну газан фящля (канкан) дя Д.-ла галдырылыб ендирилирди.

    Доламачарх.

     

    DOLAMAÇARX

    садя йцкгалдырма гурьусу; фырладылан дястякли барабандан вя барабана сарыныб сярбяст уъундан йцк асылмыш канатдан ибарятдир. Д.-ын дястяйинин (Б) голу (Р) барабанын (А) радиусундан (р) нечя дяфя бюйцк оларса, дястяйи фырлатмаьа сярф олунан гцввя (П), галдырылан йцкцн аьырлыьындан (Г) о гядяр дяфя кичик олур (P= Q r— R). Даща аз гцввя сярф етмяк цчцн пилляли барабаны олан диференсиал Д.-лардан истифадя едилир. 
    Д.-дан щяля гядим заманлардан йцкгалдыран гурьу кими истифадя етмишдиляр. Ял иля фырладылан илк Д. е.я. 3-ъц миниллийя аиддир. Сонралар ат вя йа су иля щярякят етди рилян пилляли чархлары олан Д. ишлятмишдиляр. Аьыр йцклярин галдырылмасында Д.- лар дан груп шяклиндя истифадя едилмишдир. Азярб.-да, ясасян, гуйулардан су чыхармаг мягсядиля гядим заманлардан Д. ишлядилмишдир. Д.-дан кечмишдя нефт гуйуларынын газылмасында гуйуаьзы аваданлыг кими дя истифадя олунурду. Нефт гуйусуну газан фящля (канкан) дя Д.-ла галдырылыб ендирилирди.

    Доламачарх.