Azərbaycan Milli Ensiklopediyası
VII CİLD (DƏRMAN - CƏLİLOV)
    DRANGİANA

    ДРАНЭИАНА, Д р а н г а – Щямун (Зарещ) эюлляри щювзясиндя вя Щилмянд чайынын ашаьы ахарларында (индики Иран вя Яфганыстанын гоншу вилайятляри) гядим тарихи-ъоьрафи вилайят. Гядим Иран ады олан Зранка [сонралар З(а)ранг] е.я. 1-ъи миниллийин биринъи йарысына аиддир, Заранэиана (Ζαραγγιανή) ады, щямчинин йерли халгларын (Ζαραγγάι вя йа Σαραγγάι) адлары бурадан эютцрцлмцшдцр. Е.я. 7 ясрин орталарында Д.-да йаранмыш сийаси бирликляр Маданын тясири алтында олмушдур. Д. Ящямяниляр дювлятинин ш.-индяки ясас вилайятлярдян бири иди: Бисцтун китабясиндя гейд олунан Д., Щеродотун ясяриндя сахланылмыш Ящямяни верэи даиряляри сийащысында Бялуъистанын, Мякранын вя индики Иранын ъ.-ш. щиссясинин дахил олдуьу XIV сатраплыьа аид едилирди. Антик мцяллифляр (Арриан, Диодор, Страбон вя б.) Д. яразисиндя йашайан вя Ящямяни ишьалчыларына ъидди мцгавимят эюстярян ариасплар (еверэетляр) тайфасынын адыны гейд едирляр. Е.я. 6 ясрдя Д.-да зярдцштилик йайылмышды. Е.я. 330 илдя Македонийалы Исэяндяр Д.-нын пайтахтыны (еллинист мцяллифлярдя Профтазийа; адятян индики Фярящ ш. иля ейниляшдирилир) тутду, бундан сонра Д. сакинляринин еллинляшдирилмяси просеси башлады. Е.я. 3 ясрдян Селевкилярин щакимиййяти алтында иди. Йунан-Бялх чарлыьы тяркибиндя Д. яразисиндя к.т. сцрятля инкишаф едирди, шахялянмиш суварма системи йарадылмышды. Д.-да кючяри, хцсусиля сак мяншяли тайфаларын мяскунлашмасы иля (е.я. 2–1 ясрляр) Д.-нын гядим ады эялмялярин етнонимини якс етдирян Сакастан (Сиъистан, Систан) ады иля явязлянди. Е.я.
    1 ясрдя Сакастанла гоншу олан айрыъа яйалят, Сасаниляр дюврцндя ися Сакастандакы вилайят дя Д. адланырды.

Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (Azərbaycan dilində)
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2007
ISBN: 978-9952-441-01-7
Səhifələrin sayı: 881
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, I CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2009
ISBN: 978-9952-441-02-4
Səhifələrin sayı: 608
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, II CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2010
ISBN: 978-9952-441-05-5
Səhifələrin sayı: 604
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, III CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2011
ISBN: 978-9952-441-07-9
Səhifələrin sayı: 604
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (rus dilində)
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2012
ISBN: 978-9952-441-01-7
Səhifələrin sayı: 881
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, IV CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2013
ISBN: 978-9952-441-03-1
Səhifələrin sayı: 608
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, V CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2014
ISBN: 978-9952-441-10-9
Səhifələrin sayı: 592
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, VI CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili 2015
ISBN: 978-9952-441-11-6
Səhifələrin sayı: 608
DƏRMAN – CƏLİLOV
    DRANGİANA

    ДРАНЭИАНА, Д р а н г а – Щямун (Зарещ) эюлляри щювзясиндя вя Щилмянд чайынын ашаьы ахарларында (индики Иран вя Яфганыстанын гоншу вилайятляри) гядим тарихи-ъоьрафи вилайят. Гядим Иран ады олан Зранка [сонралар З(а)ранг] е.я. 1-ъи миниллийин биринъи йарысына аиддир, Заранэиана (Ζαραγγιανή) ады, щямчинин йерли халгларын (Ζαραγγάι вя йа Σαραγγάι) адлары бурадан эютцрцлмцшдцр. Е.я. 7 ясрин орталарында Д.-да йаранмыш сийаси бирликляр Маданын тясири алтында олмушдур. Д. Ящямяниляр дювлятинин ш.-индяки ясас вилайятлярдян бири иди: Бисцтун китабясиндя гейд олунан Д., Щеродотун ясяриндя сахланылмыш Ящямяни верэи даиряляри сийащысында Бялуъистанын, Мякранын вя индики Иранын ъ.-ш. щиссясинин дахил олдуьу XIV сатраплыьа аид едилирди. Антик мцяллифляр (Арриан, Диодор, Страбон вя б.) Д. яразисиндя йашайан вя Ящямяни ишьалчыларына ъидди мцгавимят эюстярян ариасплар (еверэетляр) тайфасынын адыны гейд едирляр. Е.я. 6 ясрдя Д.-да зярдцштилик йайылмышды. Е.я. 330 илдя Македонийалы Исэяндяр Д.-нын пайтахтыны (еллинист мцяллифлярдя Профтазийа; адятян индики Фярящ ш. иля ейниляшдирилир) тутду, бундан сонра Д. сакинляринин еллинляшдирилмяси просеси башлады. Е.я. 3 ясрдян Селевкилярин щакимиййяти алтында иди. Йунан-Бялх чарлыьы тяркибиндя Д. яразисиндя к.т. сцрятля инкишаф едирди, шахялянмиш суварма системи йарадылмышды. Д.-да кючяри, хцсусиля сак мяншяли тайфаларын мяскунлашмасы иля (е.я. 2–1 ясрляр) Д.-нын гядим ады эялмялярин етнонимини якс етдирян Сакастан (Сиъистан, Систан) ады иля явязлянди. Е.я.
    1 ясрдя Сакастанла гоншу олан айрыъа яйалят, Сасаниляр дюврцндя ися Сакастандакы вилайят дя Д. адланырды.

    DRANGİANA

    ДРАНЭИАНА, Д р а н г а – Щямун (Зарещ) эюлляри щювзясиндя вя Щилмянд чайынын ашаьы ахарларында (индики Иран вя Яфганыстанын гоншу вилайятляри) гядим тарихи-ъоьрафи вилайят. Гядим Иран ады олан Зранка [сонралар З(а)ранг] е.я. 1-ъи миниллийин биринъи йарысына аиддир, Заранэиана (Ζαραγγιανή) ады, щямчинин йерли халгларын (Ζαραγγάι вя йа Σαραγγάι) адлары бурадан эютцрцлмцшдцр. Е.я. 7 ясрин орталарында Д.-да йаранмыш сийаси бирликляр Маданын тясири алтында олмушдур. Д. Ящямяниляр дювлятинин ш.-индяки ясас вилайятлярдян бири иди: Бисцтун китабясиндя гейд олунан Д., Щеродотун ясяриндя сахланылмыш Ящямяни верэи даиряляри сийащысында Бялуъистанын, Мякранын вя индики Иранын ъ.-ш. щиссясинин дахил олдуьу XIV сатраплыьа аид едилирди. Антик мцяллифляр (Арриан, Диодор, Страбон вя б.) Д. яразисиндя йашайан вя Ящямяни ишьалчыларына ъидди мцгавимят эюстярян ариасплар (еверэетляр) тайфасынын адыны гейд едирляр. Е.я. 6 ясрдя Д.-да зярдцштилик йайылмышды. Е.я. 330 илдя Македонийалы Исэяндяр Д.-нын пайтахтыны (еллинист мцяллифлярдя Профтазийа; адятян индики Фярящ ш. иля ейниляшдирилир) тутду, бундан сонра Д. сакинляринин еллинляшдирилмяси просеси башлады. Е.я. 3 ясрдян Селевкилярин щакимиййяти алтында иди. Йунан-Бялх чарлыьы тяркибиндя Д. яразисиндя к.т. сцрятля инкишаф едирди, шахялянмиш суварма системи йарадылмышды. Д.-да кючяри, хцсусиля сак мяншяли тайфаларын мяскунлашмасы иля (е.я. 2–1 ясрляр) Д.-нын гядим ады эялмялярин етнонимини якс етдирян Сакастан (Сиъистан, Систан) ады иля явязлянди. Е.я.
    1 ясрдя Сакастанла гоншу олан айрыъа яйалят, Сасаниляр дюврцндя ися Сакастандакы вилайят дя Д. адланырды.