Azərbaycan Milli Ensiklopediyası
VII CİLD (DƏRMAN - CƏLİLOV)
    DUAL İDARƏETMƏ

    ДУÁЛ ИДАРЯЕТМЯ (лат. дуалис – икили) – идаряедиъи тясири икили характер дашыйан якс-ялагяли идаряетмя принсипи. Идаряедиъи тясир ейни заманда щям идаряолунан обйектин гойулан мягсядя чатмасы цчцн, щям дя онун динамик хассялярини юйрянмяк цчцн формалашдырылыр. Д.и. автоматик идаряетмя системляриндя, обйектин яввялъядян мялум олмайан динамик хассяляри щаггында информасийанын топланма (йыьылма) интенсивлийинин йцксялдилмяси зяруряти йарандыгда тятбиг олунур. Идаряолунан обйект щаггында информасiйа там вя натамам ола биляр. Там информасийалы системлярдя идаряедиъи систем фяалиййятя башлайанадяк онун бцтцн зярури характеристикаларыны тяйин етмяк имканы олур. Натамам информасийалы системлярдя чатышмайан информасийа идаряедиъи системин фяалиййяти просесиндя алыныр; бунун цчцн ъари информасийанын топланмасы вя анализи алгоритмляриндян истифадя едилир. Информасийанын пассив вя актив цсулларла топланмасы системляри вар; бунлар информасийанын мцстягил топланмасы (йыьылма просесинин алгоритми идаряедиъи тясирлярин формалашдырылмасы алгоритминдян асылы дейил) системляри дя адланыр. Д.и. нязяриййяси 1950-ъи иллярин сонунда йаранмышдыр; дискрет системляря тятбиги даща эениш йайылмышдыр.

Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (Azərbaycan dilində)
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2007
ISBN: 978-9952-441-01-7
Səhifələrin sayı: 881
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, I CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2009
ISBN: 978-9952-441-02-4
Səhifələrin sayı: 608
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, II CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2010
ISBN: 978-9952-441-05-5
Səhifələrin sayı: 604
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, III CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2011
ISBN: 978-9952-441-07-9
Səhifələrin sayı: 604
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (rus dilində)
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2012
ISBN: 978-9952-441-01-7
Səhifələrin sayı: 881
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, IV CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2013
ISBN: 978-9952-441-03-1
Səhifələrin sayı: 608
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, V CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2014
ISBN: 978-9952-441-10-9
Səhifələrin sayı: 592
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, VI CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili 2015
ISBN: 978-9952-441-11-6
Səhifələrin sayı: 608
DƏRMAN – CƏLİLOV
    DUAL İDARƏETMƏ

    ДУÁЛ ИДАРЯЕТМЯ (лат. дуалис – икили) – идаряедиъи тясири икили характер дашыйан якс-ялагяли идаряетмя принсипи. Идаряедиъи тясир ейни заманда щям идаряолунан обйектин гойулан мягсядя чатмасы цчцн, щям дя онун динамик хассялярини юйрянмяк цчцн формалашдырылыр. Д.и. автоматик идаряетмя системляриндя, обйектин яввялъядян мялум олмайан динамик хассяляри щаггында информасийанын топланма (йыьылма) интенсивлийинин йцксялдилмяси зяруряти йарандыгда тятбиг олунур. Идаряолунан обйект щаггында информасiйа там вя натамам ола биляр. Там информасийалы системлярдя идаряедиъи систем фяалиййятя башлайанадяк онун бцтцн зярури характеристикаларыны тяйин етмяк имканы олур. Натамам информасийалы системлярдя чатышмайан информасийа идаряедиъи системин фяалиййяти просесиндя алыныр; бунун цчцн ъари информасийанын топланмасы вя анализи алгоритмляриндян истифадя едилир. Информасийанын пассив вя актив цсулларла топланмасы системляри вар; бунлар информасийанын мцстягил топланмасы (йыьылма просесинин алгоритми идаряедиъи тясирлярин формалашдырылмасы алгоритминдян асылы дейил) системляри дя адланыр. Д.и. нязяриййяси 1950-ъи иллярин сонунда йаранмышдыр; дискрет системляря тятбиги даща эениш йайылмышдыр.

    DUAL İDARƏETMƏ

    ДУÁЛ ИДАРЯЕТМЯ (лат. дуалис – икили) – идаряедиъи тясири икили характер дашыйан якс-ялагяли идаряетмя принсипи. Идаряедиъи тясир ейни заманда щям идаряолунан обйектин гойулан мягсядя чатмасы цчцн, щям дя онун динамик хассялярини юйрянмяк цчцн формалашдырылыр. Д.и. автоматик идаряетмя системляриндя, обйектин яввялъядян мялум олмайан динамик хассяляри щаггында информасийанын топланма (йыьылма) интенсивлийинин йцксялдилмяси зяруряти йарандыгда тятбиг олунур. Идаряолунан обйект щаггында информасiйа там вя натамам ола биляр. Там информасийалы системлярдя идаряедиъи систем фяалиййятя башлайанадяк онун бцтцн зярури характеристикаларыны тяйин етмяк имканы олур. Натамам информасийалы системлярдя чатышмайан информасийа идаряедиъи системин фяалиййяти просесиндя алыныр; бунун цчцн ъари информасийанын топланмасы вя анализи алгоритмляриндян истифадя едилир. Информасийанын пассив вя актив цсулларла топланмасы системляри вар; бунлар информасийанын мцстягил топланмасы (йыьылма просесинин алгоритми идаряедиъи тясирлярин формалашдырылмасы алгоритминдян асылы дейил) системляри дя адланыр. Д.и. нязяриййяси 1950-ъи иллярин сонунда йаранмышдыр; дискрет системляря тятбиги даща эениш йайылмышдыр.